Geslaagde Slootjesdag

Op 27 augustus, de laatste vrijdag van de schoolvakantie, hebben twaalf kinderen meegedaan aan onze Slootjesdag in het struingebied aan de Blankertseweg in Meteren. Een compensatiegebied voor de nieuwe woonwijk De Plantage, waar in de slootjes een grote modderkruiper was gevonden. Alle waterdieren zijn naar dit nieuwe struingebied gebracht dat eerst een akker was.

De Slootjesmiddag begon met een regenbui, maar dat kon de pret niet drukken. IVN-natuurgids Ads had de auto dichtbij gereden. Vandaaruit konden de spullen worden uitgedeeld. De kinderen en volwassenen werden welkom geheten en er werd wat verteld over het gebied. IVN-natuurgids Bert gaf instructies over hoe het net te gebruiken. Daarna waaierden de kinderen uit rond de plas van het struingebied. Het motto was: wie vangt de eerst grote modderkruiper!!!!!!!!!

Modderkruiper

De modderkruiper werd vroeger door boeren gebruikt om het weer te voorspellen. Een van de oma’s wist te vertellen dat toen het ging onweren de modderkruiper zo wild was dat hij achter de kast vandaan gehaald moest worden. Hij was uit de bak gesprongen en daarheen gewriggeld.

De grote modderkruiper komt voor in stilstaand, modderig water en soms in de rivieren van Noord- en Oost-Europa. In de winter en als in de zomer het water in hun leefgebied verdampt verbergen ze zich in het slijk, waar ze een paar maanden zonder problemen kunnen verblijven. Ze slaan zuurstof op in hun darmen! Zodra ze weer in het water komen, zijn ze vlug.

Hieraan danken ze hun gewone en wetenschappelijke naam. Engels: weather loach. Is zeer gevoelig voor elektrische verschijnselen en wordt onrustig bij onweer, vandaar de namen: weeraal, weervis, poetaal , donderaal of soms stootvis. Daarom werd hij in een bak gehouden als weervoorspeller. De grote modderkruiper heeft op de rode lijst de status kwetsbaar.

De kinderen deden hun best om deze bijzondere vis te vangen. Maar het is helaas niet gelukt. Op het eind van de Slootjesdag wist IVN-natuurgids Piet Huitema in een sloot ernaast wel de kleine modderkruiper te vangen. Deze soort komt algemeen voor. Beide vissen zijn uit elkaar te houden aan de hand van hun tekening.

Andere waterdieren

Wat hebben de kinderen en gidsen verder zoal gevangen: poelslak, spitse moerasslak

posthoornslak, groene kikker en kikkervisjes in allerlei stadia – met poten, zonder poten met staart -, zwemwants, verschillende soorten bloedzuigers, baarsjes, libellelarven en bootsmannetje.

Amerikaanse kreeft

De Amerikaanse rivierkreeft is een exoot en veroveren steeds meer van het Nederlandse oppervlaktewater. Ze beginnen een ware plaag te worden. De kreeften vreten sloten kaal waardoor planten en ander leven verdwijnen. Ook veroorzaken ze schade aan de oevers van sloten en andere wateren. En ze zaaien dood en verderf onder onze eigen waterdiertjes. Zo wordt bijvoorbeeld de zeldzame kamsalamander verminkt door deze kreeften. 30 jaar geleden kenden we deze kreeft niet eens en nu zijn er honderdduizenden. Ze duiken overal op.

Marmergrondel

Ook is er een marmergrondel gevangen. Ook een exoot die aan het begin van de 21e eeuw vanuit de Donau uiteindelijk in de Rijn terecht is gekomen.

De borstvinnen van de marmergrondel zijn vergroeid tot een zuignap. Ze hebben buisvormige neusopeningen, andere grondelsoorten hebben dit niet. Ze vormen mogelijk een bedreiging voor onze inheemse soorten zoals rivierdonderpad en bermpje. Ze breiden zich sterk uit.

En als laatste hebben ze een prachtige jonge snoek gevangen. Deze vissen worden uitgezet om de zonnebaars in toom te houden. Snoeken zijn enorme rovers, worden groot en kunnen zo’n zonnebaars wel aan.

De Slootjesmiddag werd afgesloten met een beker slootwater en alle kinderen kregen een heus diploma. Het was een hele geslaagde middag, wat af te leiden was aan het veel geooooo-  en geaaaaa-geroep en de enthousiaste gezichten. De ontsnappende snoek was wel een spannend momentje, toen die op de grond lag te spartelen. Maar natuurgids Bert heeft hem gered.

Foto: Vondst tijdens Slootjesdag. Eefke Halma