Heerlijkheid Mariënwaerdt
Vlakbij Beesd ligt Heerlijkheid Mariënwaerdt, een eeuwenoud landgoed van de familie Van Verschuer. Het gebied is 900 hectare, ongeveer zo groot als Schiphol. Door afwisseling van bos, biologische landbouw en de Linge zijn er volop mogelijkheden om van uiteenlopende natuur te genieten.
De naam Mariënwaerdt staat voor eiland (waard) van Maria. In 1129 bouwen de Norbertijnen op deze oeverwal van de Linge een abdij (op de plaats waar nu Huis Mariënwaerdt staat). Door de ligging op de grens van vier provincies (Utrecht, Holland, Gelre en Brabant) wordt het klooster verschillende keren verwoest en weer opgebouwd. In 1734 komt het landgoed in bezit van de voorvader van de huidige familie. “Heerlijkheid” verwijst naar de heerlijke rechten die de eigenaar bij de aankoop van het landgoed kreeg. Jacht, pacht en visrecht plus beheer van wegen en watergangen.
De grond rondom werd en wordt als landbouwgrond gebruikt. Sinds 2005 is de akkerbouw en veeteelt op het landgoed volledig biologisch. De producten worden gebruikt als veevoer voor de eigen Lakenvelder koeien, in de eigen restaurants of verkocht in de Landgoedwinkel of andere winkels in de regio. Om de akkers worden akkerranden ingezaaid. Een belangrijke voedselbron voor vlinders, bijen en andere insecten die luizen opeten en weer vogels aantrekken. Vanaf 15 mei tot 1 februari mag je niet aan de akkerranden komen. Ook in de winter bieden ze zo bescherming en voedsel aan dieren zoals ree, haas en fazant.
Planten
Op het landgoed zijn veel verschillende bomen te vinden. Op de Notenlaan en Notendijk staan gewone walnotenbomen ( in tegenstelling tot een aantal zwarte walnoten verderop). Ze staan graag op kleigrond. Vandaar dat je ze in de Betuwe volop ziet. Net als de fruitbomen, onder andere langs de alom bekende Appeldijk.
Beginnende appelbloesem. Marja ten Voorde
Maar je vindt hier ook abeel, plataan, eik, es, esdoorn, hazelaar, linde, zwarte els, (knot)wilg, taxus, kastanje en kardinaalsmuts. Net iets verder in het bos bij De Hooge Schuur staan 5 beuken met een vreemde onderbreking onderin de stam. 150 jaar geleden heerste er een beukenziekte. De beuken die overleefden hadden een zwakke onderstam. Zij zijn toen geënt op een niet-resistente beuk met een sterke onderstam.
Ook bijzonder is de tulpenboom die in de 17e eeuw vanuit Amerika naar Europa is gebracht. Als de bomen 15-20 jaar oud zijn, krijgen ze in juni groengele ‘tulpen’ aan het uiteinde van de takken. Na de bloei ontstaat een kegelvormige vrucht met zaadjes.
Tulpenboom in bloei. Marja ten Voorde
Vogels en andere dieren
Door de afwisseling van bos, akkerland en de Linge kom je verschillende vogels en andere dieren tegen. Van diverse soorten spechten tot vinken en mezen tot watervogels en fazanten. En als je geluk hebt, hoor je een wielewaal. Ook groepjes reeën en hazen laten zich regelmatig zien. En molshopen verraden ook de aanwezigheid van mollen.
Benieuwd naar wat je aan planten en dieren nog meer kunt zien op Heerlijk Mariënwaerdt? Bekijk onderstaand overzichtFlora en Fauna Mariënwaerdtof ga naar waarneming.nl
Tip
Landgoed Mariënwaerdt is een uniek oud landgoed aan de Linge. Laat je verwonderen door de prachtige natuur. Er is veel diversiteit aan vogels, planten en bomen. Ook heb je grote kans als je vroeg in de ochtend gaat wandelen reeën tegen te komen. Er zijn veel wandelpaden en enkele routes die over dit landgoed lopen.
Zwanenbloem. Janny van Zijderveld
Janny van Zijderveld, natuurgids IVN West-Betuwe
Praktische informatie
- Voor een bezoek aan Heerlijkheid Mariënwaerdt kun je de auto parkeren bij Pannenkoekenrestaurant De Stapelbakker, Oude Waag 21 in Beesd. Het landgoed ligt op loopafstand van NS-station Beesd.
- Honden zijn welkom, als ze zijn aangelijnd.
- Er zijn diverse wandelroutes over het landgoed uitgezet, variërend van 2,5 tot 12,5 km. Verder loopt het Leidschehoevenpad van 8 km over het landgoed.
Foto: Heerlijkheid Mariënwaerdt. Marja ten Voorde
