Dynamiek in de Heesseltsche uiterwaarden

De rivier de Waal zorgt voor een dynamisch landschap. Dat hebben we zeker in de uiterwaarden van Heesselt in 2021 en 2022 kunnen ervaren. Wat heeft dat voor gevolgen voor de planten?

2021
Vorig jaar was een uitzonderlijk jaar. In de zomer van 2021 was de waterstand ongebruikelijk hoog,  waardoor de uiterwaarden begin augustus volledig ondergelopen waren. Pas na weken daalde het waterpeil. Er kwam toen een bruine, stinkende vlakte tevoorschijn. Gelukkig zag je op sommige plaatsen al weer vrij snel een groene waas van planten komen.

2022
Hoe gaat het dit jaar met de planten in de Heesseltsche uiterwaarden? De Plantenwerkgroep van IVN West-Betuwe is dit jaar regelmatig in deze uiterwaarden geweest en heeft het er steeds bloemrijker zien worden. Door de droogte en de lage waterstand van de Waal zijn de rivierstrandjes en de slikkige oevers van de poelen en geulen al vroeg drooggevallen. Daardoor hebben allerlei planten de kans gekregen hebben om in grote hoeveelheden te ontkiemen.

Het zijn onder meer planten die vooral langs de rivieren voorkomen maar verder zeldzaam zijn. Klein vlooienkruid, smal vlieszaad, druifkruid, postelein, rivier-, zwart- en veerdelig tandzaad, Engelse alant, liggende ganzerik, rechte alsem, slijkgroen en allerlei soorten ganzenvoet komen hier nu massaal voor. We hebben ook een veldje graskers ontdekt, een zeer zeldzame plant. Maar ook minder zeldzame planten zoals de kamille, boerenwormkruid, jakobskruiskruid, watermunt, kattenstaart, doornappel en zeepkruid zorgen voor een fleurig geheel. Andere veel voorkomende planten zijn de minder opvallende rode waterereprijs, moerasdroogbloem, bruin cypergras en stekelnoot.

Klein vlooienkruid en kamille. Pieta van het Hoofd

In een drooggevallen poel hebben we heel veel schijngenadekruid gevonden. Het is een leuk bloemetje, maar wel een invasieve exoot die waarschijnlijk met tuin- of vijverafval en door verspreiding door vogels en de rivier hier terecht gekomen is. In “de Kil”, de geul langs de winterdijk die nu droog is, staan honderden zwanenbloemen.

Stekend loogkruid met smalvlieszaad. Pieta van het Hoofd

Dit jaar valt op dat er veel minder kruisdistel, akkerdistel, poelruit en ridderzuring staan, maar ook minder oever- en waterplanten. Zou dit komen door het hoge water van vorig jaar?

In ieder geval laten de Heesseltsche uiterwaarden een dynamisch landschap zien. En dit is dan nog maar een impressie van de afgelopen tijd. Er is natuurlijk veel meer over te vertellen. Wil je er meer over weten? Houd dan de agenda op onze site in de gaten voor een excursie in de Heesseltsche uiterwaarden.

Namens de Plantenwerkgroep,
Pieta van het Hoofd en Machteld Kruithof

Foto: Engelse alant. Pieta van het Hoofd