Verslag vogelexcursies 2023

Verslag vogelexcursie Rimburgerbos, 5 maart 2023

Het was 3 graden boven nul en pas 8 uur in de morgen toen 9 enthousiaste vogelaars op pad gingen in het Rimburgerbos. 1

Overal roffelden de spechten. En op het terrein van d’r Slieënberg, nog vóór het begin van onze wandeling, kregen we de Grote bonte specht in de kijker. Spechten zouden ons de hele ochtend begeleiden. Voortdurend werden we uitgelachen door de Groene specht. Hij liet zich alsmaar horen, maar helemaal niet zien.

Bij vogelwaarnemingen tijdens een boswandeling komt meestal eerst het horen en dan hopelijk het zien. Dat lukte in enkele gevallen: in het begin van de excursie hoorden we een uitbundige Heggenmus die we ook goed konden observeren. En op het eind van onze tocht klonk het muzikale lied van de Geelgors die ook mooi voor ons bleef poseren. Eerst horen, dan zien! Heel vaak lukte dat ook bij het goed benaderbare Roodborstje.Over het Roodborstje bestaan veel misverstanden, zelfs doorgedrongen in bekende kinderliedjes.

Kun je je je kindertijd nog herinneren? Je had toen van die foute liedjes, zoals dit bijvoorbeeld:

Het is in de 19^de eeuw geschreven door een zekere Jan Goeverneur (1809-1889). In de loop der tijd zijn er, zoals dat gaat, vele tekstvarianten ontstaan. Misschien heb jij het met enigszins andere woorden gezongen. Over die woorden wil ik het even met jullie hebben. Meteen in de eerste zin gaat de songwriter al vreselijk de mist in: het roodborstje wil er helemaal niet in! De voorlichting in die tijd was ver beneden peil, op velerlei gebied. De ornithologische kern van waarheid is waarschijnlijk dat het vogeltje pikte naar zijn spiegelbeeld in het raam. Het zijn heel felle beestjes die absoluut geen concurrent in hun territorium dulden. En zij zien geen spiegelbeeld, maar een andere vogel. In de winter zien we in de tuin zodoende nooit meer dan één Roodborst tegelijk. Twee exemplaren vredelievend kruimeltjes pikkend op dezelfde voederplaats: vergeet het maar! 2 roodborstjes

Misschien interessant om de waarnemingen van dit jaar, gehoord en/of gezien, te vergelijken met die van vorig jaar.

Er zijn op exact dezelfde wandeling maar enkele verschillen:

Vele malen hoorden we tijdens de wandeltocht het lied van de Zanglijster. We hem zagen hem echter geen enkele keer. Daarom hierbij een foto van Peter Blom van 6 maart 2022, gemaakt tijdens dezelfde Rimburgse excursie: 3 zanglijster

Opvallend was dat we vanmorgen, in tegenstelling tot vorig jaar, geen enkele roofvogel te zien kregen. Geen Buizerd, geen Torenvalk.

Wat we dit voorjaar echter wel mochten waarnemen was de Geelgors. Zijn kenmerkende geluid leidde ons naar het topje van een boom. Daar zat hij zingend in zijn gele verenpracht.

Frans Verlaan, 5 maart 2023

Verslag vogelexcursie Cranenweyer 2 april 2023

Het was 4 graden boven nul en druilerig weer, maar toch meldden zich al vóór acht uur negen enthousiaste vogelvrienden op de parkeerplaats bij kasteel Ehrenstein

Foto: Jan van Overmeeren

Hoog in de bomen langs de parkeerplaats liet een Zanglijster al uitbundig van zich horen. Een Torenvalk vloog over en een wolkje Spreeuwen.

Nauwelijks in het bos hoorden en zagen we een eersteling voor dit jaar: een Zwartkop. Met zijn melodieuze zang had hij meteen onze volle aandacht. Het was vooralsnog het enige exemplaar dat we die ochtend zouden waarnemen.

Dit laatste gold beslist niet voor de Tjiftjaf. Die was al eerder terug van zijn overwinteringsverblijf en riep van alle kanten zijn naam. En overal roffelden de spechten en vaak hoorde je het gelach van de Groene.

Op het meer zwommen wat Canadese ganzen, Meerkoeten, Wilde eenden en twee Futen. Op het eilandje zat een groepje Aalscholvers in de bomen.

Foto: Jan van Overmeeren

Er was niet veel spectaculairs te zien zo op het eerste gezicht.

Maar tot onze verwondering zagen we plots een tiental Boerenzwaluwen laag over het water scheren op jacht naar insecten. Te snel om te fotograferen. Als dat geen eerstelingen waren!

Verderop in een boom langs het wandelpad waren we getuige van en tweetal wel héél drukke Koolmezen. Het was een mannetje met een brede zwarte stropdas en een vrouwtje met een veel smallere zwarte streep op de borst.

Waar was dit paartje mee bezig? Toen ging het vrouwtje op een tak zitten, fladderend met haar vleugels. 

Foto: Jan van Overmeeren

Toen wisten we het: dit was baltsgedrag! Het vrouwtje bedelde om voedsel. En het mannetje trapte er natuurlijk weer in. 

Foto: Frans Verlaan

Enkele jaren geleden, op een mooie dag in mei, zat er een pas uitgevlogen jong bij ons in de tuin in net zo’n bedelhouding, hopende de aandacht te trekken van een oudervogel.

Tegen het eind van de wandeling zagen we in het veld nog een paartje Nijlganzen. Wat zijn dat toch mooie vogels!

Foto: Jan van Overmeeren

Overzicht waarnemingen vogelexcursies Cranenweyer 2022-2023

Er waren dus weinig verschillen met vorig jaar op deze mooie wandeling. Alleen jammer dat we deze keer de Grote gele kwikstaart niet hadden gezien.

Frans Verlaan, 6 april 2023

Vroege vogels in de Brunssummerheide

Zondag 7 mei 2023 , om 7.00 uur, vertrokken we met dertien vroege vogelaars vanaf de parkeerplaats aan de Toeristenweg, aan de rand van de Brunssummerheide.

Er waren al veel blaadjes aan de bomen. We zouden dus meer horen dan zien.

Een goed voorbeeld was de Roodborst, altijd een vogeltje dat lang voor je wil poseren: we hoorden er wel tien, maar we zagen er geen een.  

Maar gelukkig leidde gefluit ons menige keer naar een vogel in een boomtop. Zoals bij deze Boompieper.

Foto: Peter Blom

Van alle kanten hoorden we zijn riedeltje. Zijn afdalend gezang laat hij meestal horen vlak voor de landing in een boom..

Maar hij kan het ook rustig zittend boven in de top. Vaak ook midden op de dag, wanneer de meeste vogels zwijgen.

Foto: Peter Blom

Heel mooi was ook de muziek van de Fitis. Bij dat melancholieke, tere geluid, dat verdwijnt in alles om je heen, wil je wel even blijven.

De Fitis lijkt als twee druppels water op de Tjiftjaf, die zich op onze wandeling ook nadrukkelijk liet horen. We herkennen deze zangvogels prima van hun gezang. Maar later in de zomer, wanneer ze niet meer veel zingen, zijn ze moeilijk van elkaar te onderscheiden. Een houvast: de Fitis heeft licht gekleurde pootjes, en de Tjiftjaf heel donkere.

Na een zanderige klim naar het plateau van de Brunssummerheide hoorden we hier het hoogtepunt van deze vogelwandeling: een donker, laag, kraaiachtig gekras. Dat was toch geen Raaf! Maar jawel, we zagen een tweetal Raven, achtervolgd door enkele duidelijk kleinere Zwarte kraaien.

Overzicht waarnemingen vogelexcursies Brunssummerheide 2022-2023

En ieder voorjaar, dan hoor en zie je ze weer, de vogels.

Een geruststellende gewaarwording!

Frans Verlaan, 10 mei 2023