Biodiversiteit in eigen tuin

Natuur begint heel dichtbij

Mijn echtgenote Susanne en ik zijn in het bezit van een stadstuin in Kerkrade. Niet zo heel erg groot, maar toch nog net groot genoeg om planten en dieren een goede kans te hebben om “er te zijn voor elkaar”. Biodiversiteit op kleinschaal. Geen grote steenvlakten, maar veel beplanting. De laatste jaren leg ik het accent steeds meer op flora die van toegevoegde waarde is voor het insectenleven. De Hortensia’s en de Rododendrons geplant in vroegere jaren laat ik toch wel graag ongemoeid. De achtertuin wordt aan weerszijden begrensd door Haagbeuk. Gelukkig konden wij hieromtrent met de buren goede afspraken maken. In het hart van de verdiepte tuin ligt een klein vijvertje. Het gekwaak van Groene kikkers stemt ons blij. 2 Soorten salamanders bevolken het water: Alpenwatersalamander en Kleine watersalamander. In de vijver is geen pomp aanwezig. De waterplanten in de vijver houden het water helder en zuurstofrijk. Sporadisch schep ik wat drab van de bodem en zorg ik ervoor dat gevallen blad zo snel mogelijk wordt verwijderd van het wateroppervlak. In de zomer mag ik genieten van de vele Waterjuffers en ook van de Libellen rondom de vijver. De larven van de Waterjuffers en de Libellen leven jarenlang in het water. Bootsmannetjes laten zich ook vaak zien.

In de loop der jaren kon ik heel wat dierenleven in onze tuin verwelkomen. Meest spectaculair was wel de Sperwer die een kraai had geslagen en deze gezeten op de bovenkant van de haag smakelijk aan het verorberen was. Ik zag de vogel ’s-morgens vroeg op 4 januari 2015 om 8:30 uur. Aangezien ik op tijd weg moest om een Nieuwjaarswandeling voor IVN Ubach Over Worms te leiden, kon ik niet al te lang blijven kijken. Groot was echter mijn verbazing toen ik

’s-middags rond 15:00 uur terugkwam. De vogel zat nog steeds aan het buffet! Dus toch maar even een paar stappen dichterbij gedaan om een goede foto te kunnen maken. En die is gelukt. Al zeg ik het zelf.

Ook de merels zijn blij met mijn tuin. Mannetjes betwisten elkaar het voorrecht van hun territorium. Gevechten ontaarden zelfs in een regelrechte worstelpartij. Ooit zag ik hoe het ene mannetje de ander plat op de rug dwong! Ja, merelmannen zijn felle donders! Ik kwam ooit iets te dicht bij een jong dat tussen de planken van een oude schutting zat. Ik werd aangevallen! Merelman dook neer op mijn hoofd! Mijn gedachten gingen uit naar de film “Birds” van Alfred Hitchcock. Verder vogelvolkje in onze tuin: Ekster, Houtduif, Huismus, Winterkoninkje, Grote Bonte Specht, Roodborstje, Zwarte Roodstaart, Koolmees, Pimpelmees, Heggenmus. Incidenteel ook Groenling, Tjiftjaf, Boekvink, Putter.

Niet dat ik een grote liefhebber ben van spinnen, maar een aantal vind ik toch wel bijzonder mooi en interessant. Regelmatig kon ik zien hoe een krabspin een hommel had gevangen. Door simpelweg af te wachten in een bloem en dan toe te slaan.

En een echte voltreffer vond ik toch wel die wespenspin een aantal jaren geleden. Wat maakt die een mooi web!

Zoals hierboven reeds vermeld, de laatste jaren leg ik het accent steeds meer op insectenvriendelijke beplanting. En soms laat ik hetgeen van nature aanwaait, of meelift aan mijn schoenen, lekker groeien en bloeien in onze tuin. In 2020 stal een prachtige Stalkaars de show in onze voortuin. Wilde marjolein, Hemelsleutel, Bonenkruid, Slangenkruid, Rode zonnehoed, Vingerhoedskruid en Herfstasters missen hun uitwerking op de insecten niet. Zonneroosjes worden veel bezocht door vooral Hommels. De Bronzen venkel blijkt een goede waardplant te zijn voor de Koninginnenpage.

De volgende insecten heb ik onze tuin mogen begroeten:

Koninginnenpage, Kolibrievlinder, Atalanta, Gehakkelde Aurelia, Muntvlindertje, Hagedoornvlinder, Icarusblauwtje, Dagpauwoog, Citroenvlinder, Witte Grijsbandspanner, Hoornaar, Gewone wolzwever, Zwartstip smalboktor, Fraaie Schijnbok, Grote groene sabelsprinkhaan, Bramensprinkhaan, Blauwvleugelsprinkhaan, Meikever, Vuurwants, Bessenwants, Rosse Metselbij, Honingbij en nog andere bijensoorten.

Op zwoele zomeravonden mogen wij genieten van de vleermuizen zichtbaar fladderend tegen de achtergrond van de invallende avondschemering. En op heel warme avonden, als het meezit, zien wij de fonkelende lichtjes van de vuurvliegjes. Een heel speciaal moment voor ons was de late avond van 28 juni 2013. Vroeg in de ochtend was mijn vader overleden, 94 jaar oud. Susanne en ik zaten laat in de avond onder de overkapping achter ons huis. Het was warm. Opeens landde er een Vuurvliegje op mijn vinger. Susanne merkte toen op: “Jouw vader komt afscheid nemen…… “. En zo voelde het ook!

Onze tuin hoeft niet gelikt netjes te zijn. Onze tuin kwalificeer ik graag als “gecontroleerde chaos”. Dieren houden niet van een strak aangeharkte tuin. Her en der creëer ik heel bewust rommelhoekjes. Op verdekte plekken gestapelde steenmuurtjes of snoeiafval. Goed voor bijvoorbeeld salamanders en kikkers om te overwinteren.

Herman Langen, 1 december 2021