Verslag van een stadswandeling Lage en Hoge Linie in Doesburg op 17 maart 2024.

Dat de oude Doesburgse binnenstad veel te bieden heeft is algemeen bekend. Elk huis heeft er een eigen verhaal en bij elk bezoek is er wel weer een ander detail dat de aandacht trekt.

Maar vandaag laten we de binnenstad een beetje links liggen. Met een dertigtal enthousiaste deelnemers gaan we rond 14.00 uur de wat minder bekende wallen verkennen. Dat ze wat minder bekend zijn komt deels door het feit dat de Hoge Linie niet vrij toegankelijk is. Alleen met toestemming van de eigenaar, Staatsbosbeheer, mag het gebied betreden worden. En daar, op die Hoge Linie, beginnen we onze wandeling.

Doesburg was door haar ligging altijd al aantrekkelijk voor de handel (Hanzestad) en als garnizoensstad. En dat maakte haar aantrekkelijk om in bezit te hebben. Met name in de 16^e en 17^e eeuw had Doesburg regelmatig met belegeringen en verwoestingen te kampen. In 1701 werd op initiatief van Menno van Coehoorn gestart met de aanleg van de verdedigingslinie. Er werden met behulp van aarde hoge wallen gebouwd met daarvoor een brede diepe gracht. Op de wallen werden kanonnen geplaatst met behulp waarvan de vijand onder vuur kon worden genomen. En als de vijand de weg naar boven al had weten te vinden dan stonden daar hoge, dichte meidoorn- en sleedoornstruiken om de doorgang te beletten. In de Tweede Wereldoorlog hebben de Duitsers er loopgraven laten graven. Tijdens de Koude Oorlog stond er nog een uitkijktoren om zo tijdig vijandelijke vliegtuigen te signaleren. Daarna raakten de wallen overgroeid en werd er lange tijd geen aandacht aan besteed. Een deel is in de afgelopen 10 jaar met behulp van vrijwilligers weer open gemaakt om zo recht te doen aan de bijzondere rol van de wallen. Het andere deel blijft ruig en ontoegankelijk. Het reewild, de das en de bever stellen dat erg op prijs.

Behalve de historische defensieve waarde heeft de Hoge Linie ook wat natuur betreft het een en ander te bieden. Op de bomen zien we allerlei mooie korstmossen. Met een loupje kunnen ze van dichtbij bewonderd worden.

Wij vonden er speenkruid, het maartsviooltje, bosanemonen, gevlekt longkruid. Maar ook de pinksterbloem. Is dat niet een beetje vroeg voor het oranjetipje? Op een meidoornstruik zagen we een voor ons onbekende paddenstoel*. Ook Obsidentify liet het afweten. Behalve de haas hebben we er geen dieren gezien. Maar wel sporen van het ree en de bever.Helaas niet van de otter hoewel we weten dat die hier wel zit. Doordat de wilgen om en om worden geknot komen de insecten er ook niets te kort. In het voorjaar zijn de wilgen een belangrijke leverancier van de eerste nectar.

Daarna vervolgden we de wandeling richting de Lage Linie. Rondom de Lage Linie ligt een oude tak van de Oude IJssel en daarvoor lag vroeger een uitgebreid moerasgebied. En dat maakte het voor de vijand vrijwel onmogelijk om via die route de vesting te bereiken. Langs de Lage Linie zijn spontaan veel bomen opgekomen waardoor de rietkragen het moeilijk hebben. Halverwege de wandeling over de Lage Linie maakt een aantal deelnemers onder begeleiding van een gids gebruik van de aanwezige afkorting.

De andere deelnemers vervolgen hun weg en bereiken rond 16.30 uur de plek waar de auto geparkeerd staat. De reacties zijn enthousiast, velen hebben een voor hun onbekende kant van Doesburg gezien en ervan genoten.

De gidsen, Gerard, Ger en Henk.

* Naschrift: van natuurgids Bennie, die ook bij de wandeling aanwezig, was kreeg Henk een berichtje dat het hier gaat om het zilveren boomkussen.