Publiekslezing Ronald Noë: “Natuurlijke markten voor samenwerking”
Deze lezing zal een onbekende, en waarschijnlijk onverwachte, invalshoek zijn voor de meeste mensen. Hoe ontstaan natuurlijke samenwerkingsvormen en hoe houden ze stand? En hoe gaat dat bijvoorbeeld bij de samenwerking van planten en schimmels en het Wood-Wide-Web? En zijn er overeenkomsten met de menselijke markten?
Ronald Noë is oud-lid van IVN Deventer, studeerde biologie in Groningen en is gepromoveerd in Utrecht. Hij heeft veel onderzoek gedaan, o.a. aan diverse apensoorten in een aantal landen in Afrika. Hij was verbonden aan de Universiteiten van Utrecht en Zürich en aan het Max-Planck Instituut voor Gedragsfysiologie (Seewiesen, Duitsland). Daarna was hij 20 jaar hoogleraar aan de Universiteit van Straatsburg.
Naast het veldwerk heeft hij met een aantal collega’s de theorie van ‘biologische markten’ ontwikkeld. Dit gaat over de evolutie en dynamiek van samenwerking tussen individuen die tot dezelfde soort of tot verschillende soorten behoren.
Er zijn heel veel vormen van samenwerking in de natuur en er is dan ook veel werk gedaan om inzicht te krijgen hoe deze vormen van samenwerking ontstaan en vervolgens hoe ze stabiel blijven. De stabiliteit van samenwerking is allesbehalve vanzelfsprekend omdat ieder individu die iets in een samenwerking investeert er ook voor moet zorgen dat daar genoeg voor terugkomt. Er zijn grofweg twee manieren om dat te doen: een waarbij de controle van de samenwerkingspartners centraal staat en een die zich richt op de keuze van partners. In de theorie van biologische markten staat de partnerkeuze centraal.
Ronald zal zijn bevindingen op verschillende manieren uitleggen: hoe bavianen coalities vormen en hoe de bestuiving van yucca’s door yuccamotten verloopt. Verder laat hij zien hoe poetservissen met hun klanten omgaan en wat vlooiende meerkatten onderling voor elkaar betekenen. En over ‘mycorrhizas’, die gevormd worden in een samenwerking tussen planten en schimmels. Is hier sprake van een ondergrondse handel in het voordeel van beide partijen?
Misschien een kleine waarschuwing vooraf voor mensen die enthousiast zijn over het populaire idee van een Wood-Wide-Web: dit berust volgens de spreker op naïeve ideeën over de evolutie van coöperatie en altruïsme die wetenschappelijk geen stand houden. Hij zal uit de doeken doen hoe dat zit.
Het belooft een interessante avond te worden!
De lezing is op dinsdag 9 september om 20.00 uur. Locatie is het bijgebouw van de Ichtuskerk, Holterweg106, Colmschate.
Leden gratis, niet-leden € 5,-
De organisatie is in handen van IVN/KNNV Deventer, in het kader van het 50 jaar bestaan van IVN.
Groene meerkatten: Ricardo Pansini
