Flessenhals bij Borger
De Flessenhals bij Borger is onderdeel van de natuurontwikkeling rond de Hunze. Door het deelgebied Flessenhals stroomt het Voorste diep, één van de bovenlopen van de Hunze. De naam Flessenhals heeft te maken met een bijzondere gebeurtenis in een ver verleden. Zo’n 150.000 jaar geleden, kort nadat de Hondsrug gevormd was door een enorme ijsstroom, liep de Saale ijstijd op zijn eind. Enorme hoeveelheden smeltwater zochten de weg van de minste weerstand. De Hondsrug werd doorbroken en er vormde zich een smeltwaterdal. Door dit vrij smalle dal stroomde later het Voorste diep. Dit was een snelstromende beek voor Drentse begrippen. Het water perste zich door het versmalde dal. Dit vormde als het ware een Flessenhals. Ook nu zijn er nog veel hoogteverschillen in de beek. Vistrappen overbruggen dit.
Foto: vistrap ©JosVink
Door het graven van het kanaal op de plek waar vroeger de beek stroomde is de situatie nu wel heel anders dan voorheen. Op zich is het heel bijzonder dat de Hondsrug bij Borger doorbrak. Er zijn maar twee plaatsen waar dit is gebeurd in de ruim 70 km lange rug. Voldoende reden om de plek van de doorbraak bijzondere aandacht te geven, Hiervoor is een speciale werkgroep opgericht.
Werkgroep Markering Eeser- / Voorste diep
Deze werkgroep heeft langs de Eeserstraat een wandelpad met een brug over het Voorste diep aangelegd. Vanaf die brug is het snelstromende water in een van de vistrappen mooi te zien.
Foto: Flessenhals Voorste diep ©JosVink
Ook is door de werkgroep o.a. een zitplek onder een gebint, een uitkijkplateau en een gedenksteen 1945 met stilteplek gerealiseerd.
Foto: Uitkijkplateau Voorste diep ©JosVink
Gebiedsbeschrijving
Het gebied de Flessenhals ligt globaal tussen de N34 en de sportvelden aan De Drift en wordt aan de noordzijde begrensd door het kanaal Buinen-Schoonoord. Het gebied wordt verdeeld in een westelijk en oostelijk deel dat gescheiden wordt door de Eeserstraat.
In 2020 is begonnen met het opnieuw laten meanderen van de beek. De gekanaliseerde beek is gedempt en de oude beekloop is hersteld waarbij historische kaarten het uitgangspunt waren. Een aanwezige stuw is vervangen door een vistrap, verderop mondt de beek uit in het kanaal, na passage van nog een vistrap
Het gebied ligt ten oosten van de Mandelanden waar in 2014 natuurherstel plaats vond.
Het hermeanderen van de beekloop is goed voor het beekmilieu. Er ontstaan binnen- en buitenbochten, elk met een andere stroomsnelheid. Hierdoor ontstaan meer verschillende micro-milieus die ruimte bieden voor variatie aan planten, dieren, insecten, enz. Ook kan er meer water worden vastgehouden in het beekdal. Zeker met het oog op de steeds vaker voorkomende perioden van droogte is dit zeer gewenst.
Foto: Meander Flessenhals ©JosVink
Naast het herstel van de oude beekloop van het Voorste diep is ter hoogte van de sportvelden ook een oude meander hersteld. Vanaf het fietspad op de Kanaaldijk is deze meander goed te zien. Het omliggende gebied is afgegraven waarna de zandige ondergrond in het zicht kwam.
Aan de randen van dit deel van de Flessenhals wordt een voedselpad gerealiseerd . Er zijn en worden vruchtdragende bomen en struiken geplant. Het voedselpad loopt uiteindelijk door naar Borger-Oost.
In het natuurprogramma Roeg van RTV Drenthe werd aandacht besteed aan de realisering van de natuurontwikkeling in de Flessenhals
Documenten:
