Beleidsplan

Dit beleidsplan is vastgesteld door het bestuur op 6 december 2023.

UITGANGSPUNTEN ALGEMEEN

Het is onze overtuiging dat betrokkenheid bij de natuur zorgt voor duurzaam handelen. Daarom laten we jong en oud de natuur van dichtbij beleven. We verbinden hen met groene initiatieven rond natuur en maatschappelijke thema’s zoals duurzaamheid, biodiversiteit, voeding, gezondheid, energie, landschap en cultuurhistorie. Leidend zijn de Sustainable Development Goals (SDG’s).

IVN is een unieke organisatie die mensen betrekt bij natuur, milieu en landschap in de eigen woonomgeving. Voor IVN gaat het om kennis, passie en doen: “hoofd, hart en handen”. We zetten ons in voor een duurzame en groene leefomgeving door middel van natuur- en milieueducatie (NME). 

IVN Maastricht is een vrijwilligersorganisatie, gelieerd aan het landelijk IVN en het IVN District Limburg. Geschoolde leden zetten zich met deskundigheid in voor educatie en de participatie van leden en niet-leden en voor een groene leefomgeving in Maastricht en regio. Het bestuur van de afdeling draagt zorg voor randvoorwaarden, organisatie en leiding van de afdeling. De actieve leden zorgen voor de inhoud en het organiseren van NME-activiteiten. 

We streven naar:

1. duurzaam handelen bevorderen
2. natuurbeleving vergroten
3. natuur beschermen en behoud van de biodiversiteit
4. lokaal natuur- en milieubeleid beïnvloeden

Te bereiken door:

1. educatie activiteiten: cursus, werkgroepen, excursies, lezingen etc.
2. samenwerken met groene organisaties m.b.t. het organiseren van activiteiten
3. actieve bescherming van de natuur in de directe leefomgeving
4. beleidsbeïnvloeding: participatie in beleidsoverleg
5. een organisatie te zijn die bindt 

Effecten:

1. vergroten kennis van de lokale natuur
2. bevorderen natuurbeleving
3. bescherming biodiversiteit
4. beïnvloeden beleid
5. gezellige organisatie

Doelgroepen van beleid: 

1. volwassenen
2. jeugd 

ACTIVITEITEN

Om de doelgroepen te bereiken organiseren we activiteiten. Deze kunnen we verdelen in publieksactiviteiten en overige activiteiten. De publieksactiviteiten zijn gericht op de doelgroepen buiten de eigen IVN-organisatie en het NME-werkveld. De overige activiteiten zijn gericht op de eigen organisatie, het NME-werkveld of staan ten dienste van de publieksactiviteiten. 

Algemene opmerkingen over de  activiteiten

We proberen activiteiten zo veel mogelijk binnen de bestaande werkgroepen te organiseren. Daar is de expertise aanwezig en worden de bestuursleden niet extra belast. Voor specifieke onderwerpen kunnen projectgroepen in het leven worden geroepen. Van de werkgroepen en projectgroepen verwachten we dat ze meehelpen met het organiseren van publieksactiviteiten. 

Nieuwe en bestaande activiteiten willen we voortdurend beoordelen op hun NME-waarde. Activiteiten met weinig toegevoegde waarde voor NME geven we minder prioriteit. 

Excursies voor publiek

Dit is een eenvoudige, laagdrempelige en doeltreffende manier van natuur- en milieueducatie.  Het geven van excursies bepaalt dan ook grotendeels het imago van het IVN. Een IVN-afdeling zonder excursieprogramma is bijna niet denkbaar. Ook voor IVN Maastricht is dit dus een van de kernactiviteiten. Met de excursies bereiken we een breed en nieuw publiek, dat vervolgens vaak aan andere IVN-activiteiten deelneemt.

Cursussen voor publiek 

Cursussen vormen een van de kernactiviteiten van IVN Maastricht en leveren vaak nieuwe leden op. Het organiseren van kortdurende cursussen voor de  geïnteresseerde leek houdt impliciet in dat we mikken op de inwoners van Maastricht en de regio. Ook organiseren we cursussen om de kennis en vaardigheden van onze actieve leden te verbeteren. 

Beheerwerkzaamheden

Natuurbeheer bepaalt voor een deel het positieve imago van IVN en trekt veel geïnteresseerden. Natuurbeheer moet daarom blijven en kan dienen als promotieactiviteit. Met beheeractiviteiten worden ook andere mensen  bereikt dan de vogel- en plantenliefhebber. Natuurbeheer is zeer aansprekend en educatief voor jongeren en een uitstekend middel om jeugdorganisaties te bereiken (bijvoorbeeld Scouting).

Beheer en educatie gaan hand in hand. Veel mensen komen met het IVN in contact door beheerprojecten. Daarbij is het een prima middel voor samenwerking met andere organisaties, ook buiten de NME-wereld (bijv. buurtverenigingen, terreinbeheerders, gemeente). Wel gaat  bij ons het educatieve aspect vóór de beheeraspecten. Daarom is het belangrijk om alle beheerprojecten voortdurend te evalueren op de meerwaarde voor onze vrijwilligers. Belangrijk is dat we bij het uitvoeren van werkzaamheden ook beleidsmatige invloed krijgen. Niet alleen meewerken, maar ook meedenken !

Jeugdactiviteiten

Kinderen zijn open en hebben een brede interesse. In navolging van het landelijk- en districtsbeleid verzorgen we NME-activiteiten voor de jeugd. Dit doen we in de vorm van een jeugdclub als aanvulling op de school waar de aandacht voor de natuur minder is. We kiezen er voor om geen activiteiten voor scholen te ontwikkelen. Het CNME voorziet in die behoefte. Wel staan we open om mee te helpen bij activiteiten van het CNME of andere organisaties bij incidentele activiteiten gericht op de schoolgaande jeugd zoals de jaarlijkse boomplantdag. Ook bij de eigen publieksactiviteiten hebben we aandacht voor de jeugd.   

Projecten

Door een projectmatige aanpak zijn we in staat om complexe activiteiten die buiten de normale werkzaamheden vallen toch snel en met goed resultaat op te pakken en kunnen we nieuwe doelgroepen bereiken. Bij een project kunnen ook mensen van andere organisaties en niet-IVN-ers betrokken zijn. Zo kunnen we activiteiten organiseren die de afzonderlijke organisaties niet van de grond krijgen. Projecten zijn daarom een sterk NME-middel. Wel is het belangrijk om projecten steeds weer te beoordelen op educatieve waarde en doelgroep.

Lezingen

Het organiseren van lezingen is een activiteit die een flinke investering in tijd en energie vraagt. Ook kunnen de kosten behoorlijk oplopen omdat sprekers soms vergoedingen vragen. De voorkeur gaat er dan ook naar uit om lezingen binnen een werkgroep of project te organiseren waarbij andere geïnteresseerden worden uitgenodigd, met toegesneden PR.

We staan open voor samenwerking met andere organisaties. Op aanvraag verzorgen we lezingen, maar we gaan ze niet actief aanbieden.

Beleidsbeïnvloeding

Hoewel beleidsbeïnvloeding nuttig kan zijn, heeft het geen structurele plek binnen onze IVN-afdeling. Een gerichte actie kan passen binnen het kader van een werkgroep of projectgroep. Het is belangrijk om bij alle acties een goede afweging te maken tussen de meerwaarde voor de vereniging ten opzichte van de energie die we er in steken. Uiteraard kunnen we aansluiten bij acties van andere organisaties. Daarbij moeten we wel bedacht zijn op de intenties van die andere organisaties om te voorkomen dat we voor het karretje worden gespannen of dat we betrokken raken in discussies die niets meer met NME te maken hebben. 

Soms is het voldoende om bij een informatie- of inspraakavond aanwezig te zijn. In andere gevallen kunnen we besluiten om actie te ondernemen. Het is hierbij wel belangrijk dat het bestuur op de hoogte is van individuele acties van (bestuurs)leden, werkgroepen of projectgroepen.  Daarom gelden de volgende afspraken :

1: het bestuur houdt een overzicht bij van (bestuurs)leden die IVN Maastricht vertegenwoordigen

2: (bestuurs)leden melden vooraf aan het bestuur dat ze namens IVN Maastricht deelnemen aan 

discussies, overleggen, inspraakrondes en dergelijke met terugkoppeling en -rapportage.

3: schriftelijke reacties namens IVN Maastricht zijn alleen via het bestuur mogelijk.  

Promotie

Activiteiten voor anderen organiseren zonder goede communicatie is nutteloos. Daarom gebruikt onze vereniging een vast aantal middelen om maximale aandacht te genereren.

De communicatiemiddelen zijn:

• • verenigingsblad ’Humus’ – voor leden en derden
  • nieuwsbrief ’Ratelaar’ – voor leden
  • e-mailservice met activiteitenflyer – voor leden en derden
  • persberichten naar regionale media
  • website
  • social media

Elke activiteit brengen we via een of meerdere communicatiemiddelen onder de aandacht van onze leden en derden.

Daarnaast zijn er incidentele projecten met een apart communicatietraject. In overleg bepalen we hoe de communicatie verloopt.

Verenigingsbladen ‘Humus’ en de ‘Ratelaar’

Het verenigingsblad ‘Humus’, gedrukt en digitaal, is belangrijk voor de vereniging. Het is niet alleen een mededelingenblad voor de leden, maar ook een prima middel om de activiteiten van IVN Maastricht bij derden bekend te maken en te promoten. Daarom blijft de vereniging aandacht en energie steken in het handhaven van de kwaliteit en het voortbestaan van het verenigingsblad. Tevens kunnen we stellen dat de ‘Humus’ een doorlopend geschiedenisboek vormt voor de vereniging. Voor de snelle berichtgeving en voor artikelen die niet in de Humus passen maken we gebruik van de Ratelaar. Deze verschijnt tussen de edities van de Humus als er voldoende of belangrijke informatie voor de leden is. 

Sociale Media

Informatievoorziening m.b.v. het internet is niet meer weg te denken in de huidige maatschappij. Sociale media zoals Facebook, Twitter, WhatsApp, Instagram etc. worden door velen gebruikt. Gezien de vele haken en ogen die deze diensten hebben, o.a. op het gebied van privacy en beheersbaarheid, past de vereniging deze diensten weloverwogen en selectief toe. Wel presenteren we onze publieksactiviteiten via de sociale media om de mensen buiten de vereniging te bereiken. 

Vrijwilligers c.q. actieve leden

IVN-afdeling Maastricht draait geheel op vrijwilligers. Om de vereniging goed te laten functioneren zijn actieve vrijwilligers noodzakelijk en onmisbaar. Om het actieve vrijwilligersbestand op peil te houden is voortdurende aandacht nodig voor het werven van nieuwe vrijwilligers. Daarnaast is ook van belang het enthousiasme van al aanwezige vrijwilligers te behouden voor langdurige inzet voor de vereniging. Voor de vrijwilligers wordt een apart ledenbeleid opgesteld. Daarnaast is het belangrijk dat we de vrijwilligers een veilige omgeving bieden voor hun activiteiten.      

Organisatiestructuur en bestuur

In de afdelingsstatuten en het huishoudelijk reglement zijn de samenstelling van het bestuur,  de taken, bevoegdheden en vertegenwoordigingen geregeld.