Landschapsbeheer komt op plekken die voor anderen gesloten zijn

Guldenroedetrekken. Houthakken. Eikenopslag-uit-de-grond-rukken. De vrijwilligers van werkgroep Landschapsbeheer van IVN Oude IJsselstreek zijn van alle markten thuis en pakken met liefde elke klus op die ze opgedragen krijgen van hun voorman Ber Onderwater. Zolang ze maar lekker gezellig buiten bezig mogen zijn, die ene zaterdag per maand.

Toch is één werkje is met afstand favoriet: wilgen knotten. Staan de wilgenbomen op het programma dan is de opkomst pas echt massaal. Uit Doetinchem en wijde omgeving komen soms wel 25 mannen en vrouwen opdraven. Hoewel, gezien de leeftijd van een aantal van hen valt het met dat hardlopen wel mee. Ieder heeft zijn eigen tempo. Voor de een ligt dat hoog, en betekent wilgenknotten een gratis work-out in de natuur. Voor de ander is het voorzichtig aan en vooral niét die wankele ladder opklimmen.

Dat is het mooie van deze werkgroep: het kan allemaal, ieder heeft zijn eigen uitdaging, ieder zijn eigen stijl. Er zijn slopers en bouwers. De een wil zo snel mogelijk die knoestige, uit zijn verband gegroeide wilgenboom strak trekken, de ander wil zo netjes mogelijk een ‘takkenril’ opbouwen. Jawel, dat luistert erg nauw. Snoeihout stapelen is niet zomaar wat, elk takje moet precies goed komen te liggen. Voor de vogels, egels en ander leven dat daar in gaat wonen maakt het niet uit, maar het oog wil ook wat en je wilt als werkgroep netjes werk afleveren.

Een niet te missen eyecatcher is de ‘knotkar’ van de werkgroep. Dit is een speciale, handgemaakte aanhangwagen met gereedschappen. Niet bepaald Formule 1, wel heel praktisch. Het is een houten gevaarte dat nog het meest doet denken aan de winkel van good old malle pietje. Hij zit vol met scheppen en harken en aan de buitenkant bungelen er ladders aan. Als je de achterklep opent, komt er een schattig minikarretje uit rollen dat gevuld is met zagen en knipmessen. Het is een uniek staaltje lowtech huisvlijt van Gerrit Rougoor, die tot enkele jaren geleden de werkgroep leidde.

Al met al een bont en gezellig gezelschap, deze vliegende brigade die al meer dan 25 jaar elke maand ergens in of rond Oude IJsselstreek neerstrijkt. Niet minder bijzonder zijn de gastvrouwen en -heren die hen uitnodigen om een klus te komen doen. Om privacyredenen gaan we hen hier niet noemen, maar het pluimage is zeer divers: van kasteelheren tot (ex-)boeren en paradijsvogels. Net zo bijzonder zijn de plekken waar het werk gebeurt. Stuk voor stuk zijn dat pareltjes in het Achterhoekse landschap, locaties waar je anders nooit zou komen.

Hoe ziet zo’n werkdag er dan uit? De formule is strak en eenvoudig. Negen uur present, Ber legt uit wat er moet gebeuren en welk gereedschap nodig is. Dan gaan de helmen op en de handschoenen aan en gaat de stoet werkvolk naar de werkplek. Half elf is er koffie, half een soep, te verzorgen door de opdrachtgever. Dat is de deal. Tijdens de pauzes (en daar tussen) is er uitgebreid aandacht voor het wel en wee van alle noeste werkers. Wie na de lunch puf heeft, werkt nog een halve middag door en dan zit het er alweer op.

Het is een formule die perfect werkt. Dat blijkt wel uit de overvolle agenda en de groeiende groep deelnemers. De landeigenaar krijgt voor weinig geld en inspanning toch een flinke klus geklaard. De vrijwilligers beleven een en leuke (halve) dag op een mooie plek waar ze anders niet snel zouden komen. Lekker gezond buiten en onder de mensen, wat wil je nog meer? Win-win-win.