Kies een plek dichtbij

Mensen zijn vaak het meest betrokken bij wat dichtbij hen staat. Daar ontstaan ideeën over het verbeteren van de eigen straat of wijk. Bijvoorbeeld het terrein vergroenen dat (tijdelijk) braak ligt, een saai plantsoen omvormen tot een ontmoetingsplek, of een speelplek creëren voor kinderen.  

Maak anderen enthousiast

Een inspirerend idee ontstaat vaak bij één of enkele personen. Deel dit idee met je buren. Hoor wat zij mooi en belangrijk vinden, maar ook zorgen die er zijn. Zoek mensen actief op. Ga de wijk in, nodig mensen uit voor een activiteiten of deel iets uit. Bekijk inspirerende voorbeelden op andere plekken.  Een mooie manier om jullie droom voor de straat visueel te verbeelden is een praatplaat; een poster met mooie afbeeldingen die de sfeer weergeven en kernpunten waarom het vergroenen van jullie wijk een goed idee is.

Vraag toestemming en hulp

Ook voor kleine aanpassingen in de openbare ruimte zoals geveltuintjes of boomspiegels heb je toestemming nodig. Vaak gelden er regels bijvoorbeeld over de aanleg en het onderhoud. Neem contact op met jouw gemeente over wat er kan en mag. Vaak kunnen gemeenten groene bewonersinitiatieven ondersteunen met advies en soms ook met geld of materialen.  Misschien gaan er werkzaamheden in jouw buurt plaatsvinden waar jouw plan op kan meeliften, zoals vernieuwing van een oude speeltuin, hemelwaterafkoppeling of een renovatie van de straat.  

Begin klein

Begin klein en blijf realistisch. Langzaamaan kan het initiatief met hulp van anderen groeien. Klein beginnen geeft de kans om te experimenteren, en het geeft anderen de kans om eerst de kat uit de boom te kijken en later aan te haken. Goed voorbeeld doet volgen. Een zicht- en tastbaar project met resultaat op korte termijn spreekt vaak meer aan dan een stapel grote meerjarenplannen en tekeningen. Dus vergroen een boomspiegel of beplant een stuk met voorjaarsbollen en je ziet al snel resultaat.

Samen verantwoordelijk

Geef ruimte om een eigen invulling te geven aan deelname. Een open, ontspannen en positieve sfeer draagt daar aan bij! Zo voelen meer mensen zich eigenaar van het project. Zo krijgt het initiatief meer draagvlak, kan het aangroeien met nieuwe plannen die je misschien vooraf niet had zien aankomen en wordt een (te) kwetsbare basis voorkomen. Denk hierbij niet alleen aan mensen met groene vingers, maar wellicht zijn er mensen die zich liever inzetten voor de PR of de financiën. Werk samen met de school uit de wijk, of biedt incidentele klussen aan tijdens NLDoet.

Wees een goede buur voor de natuur

Veel groene initiatieven ontstaan vanuit menselijke behoeften, zoals ontmoetingen en recreatie. Maar ze kunnen ook heel aantrekkelijk zijn voor dieren, zoals vogels, egels, bijen en vlinders. Door inheemse planten te gebruiken die voedsel en schuilplaats bieden, evenals nestkasten en insectenhotels, creëer je een gastvrije omgeving. Tuincheckkaarten helpen bij het identificeren van verbeteringsmogelijkheden in de buurt, zoals het aanleggen van een ‘egelsnelweg‘ door schuttingen. Dit bevordert biodiversiteit en maakt de omgeving zowel voor mens als dier aantrekkelijk.

Ga voor meer groen!

Natuur is goed voor onze gezondheid, zowel fysiek als mentaal. Alleen al het kijken naar bomen en planten maakt gezonder. Daarnaast geven ze verkoeling op hete dagen en houden ze water langer vast. Onderzoeker Cecil Konijnendijk heeft dit vertaald naar streefwaarden voor een groene gezonde leefomgeving. De 3-30-300 regel. Vanuit elk huis uitzicht op 3 bomen, 30% bladerdek van bomen en 300 meter als maximale loopafstand tot het dichtstbijzijnde park of groene recreatieve ruimte. Nu je de eerste kleine vergroeningsacties bij 4 hebt gedaan, je initiatief is gegroeid, kun je de vergroeningslat hoger leggen?    

Zorg voor goede materialen

Uitnodigingen voor de plantdag, beplanting, tuinaarde, catering voor het zaaifeest, gereedschap om de grond te bewerken. Vaak kun je met alle omwonenden zelf materialen verzamelen. Zet het netwerk van jezelf en je buren in om de materialen te regelen. Denk hierbij ook aan de gemeente, het buurtcentrum, bedrijven, lokale werkgroep landschapsbeheer, groene opleidingen in de buurt. Tip: zoek je inheemse bomen en struiken? Oogst in het najaar ongewenste zaailingen in natuurgebieden met Meerbomen.nu.

Vind aanvullende financiering

Voor grote plannen is vaak aanvullende financiering nodig. Met het stappenplan ‘Fondsenwerven doe je zo!’ lees je meer over hoe je tot succesvolle fondsenwerving kan komen.

Op onze Groene fondsen pagina hebben we daarnaast een aantal (Gelderse) fondsen, subsidies en crowdfunding platforms op een rij gezet. Hiervoor moet je goed kunnen verwoorden wat de impact zal zijn van jullie initiatief en hoe dat bijdraagt aan de doelstelling van de beoogde financier. 

Maak goede afspraken over aanleg en onderhoud

Leg wederzijdse afspraken met de gemeente (of woningcorporatie of andere grondeigenaar) vast in een beheers- of gebruikersovereenkomst. Denk hierbij aan: aanleg, gebruik, onderhoud, afstemming, vaste contactpersonen, aansprakelijkheid, evaluatie en afronding. Vaak gebruiken gemeenten standaardcontracten. Communiceer als het beheer en onderhoud anders loopt dan gedacht. Maak van de onderhoudsdagen en gezellige activiteit. Nodig mensen actief uit, waardeer de inspanning en zorg voor gezamenlijke koffie en theepauzes.  Sociaal contact tijdens het werken zorgt voor verbinding onderling en met het initiatief. Plan je onderhoudsdagen met regelmaat zodat mensen vooruit kunnen plannen (bijv elke 1e zaterdag van de maand). 

Vier je successen

Breng de dingen die je initiatief bereikt in beeld en onder de aandacht bij bij de buurt, gemeente, bij fondsen en donateurs en media. Laat je impact en meerwaarde zien, dat helpt om de energie vast te houden en geeft vaak ook weer nieuwe ideeën. De start van de aanleg is een belangrijke mijlpaal. Maar hiervan een feestje voor de buurt en nodig andere mogelijkmakers uit.  

Verander mee

Een buurt verandert in de tijd en daarmee ook je initiatief. De wijk kan qua samenstelling en daarmee behoefte veranderen. Tegenslag, weerstand of onverwachte ontwikkelingen kunnen impact hebben. Een groot succes werkt aanstekelijk en het volgende idee voor vergroening dient zich aan. Blijf flexibel en vindt jezelf als initiatief continu opnieuw uit. Veel initiatieven beginnen als tijdelijk idee, sommige groeien uit tot iets blijvends, anderen zijn eindig – en dat is niet erg! De contacten onderling kunnen blijven bestaan. Stoppen kan ook een tijdelijk rustperiode zijn, zoals de natuur in de winter om in het volgende voorjaar weer te gaan bloeien. Zorg bij stoppen voor een nette afronding, denk eventueel na over overdracht of een vervolg in andere vorm.