Slakkenraadsels
Natuurweetje gepubliceerd op 16 november 2020
Slakken horen bij de Weekdieren en zijn de enige van deze in het water ontstane diergroep die vanaf het Carboon vanuit het water op het land gekropen zijn. Voor huisjesslakken was een kalkhoudende omgeving vereist zodat er pas tijdens het Krijt ruim grondstof voor een huisje was.
Slakken zijn er in soorten. Slakken op de waterbodem, slakken met huisje en naaktslakken. Ze hebben allemaal hun eigenaardigheden en hun eigen vormen. Landvormen zijn er ook met huisjes en zonder. Slakken hebben veelal de gewoonte om van al dan niet rottend plantaardig voedsel te leven. Tuinliefhebbers en vooral ook groentekwekers weten daar genoeg van. De bestrijding van dit ongedierte heeft dan ook vele vormen aangenomen en veel dodende chemische middelen zijn er voor in omloop gekomen. Meestal dan uiteindelijk toch met maar weinig gewenst effect. Tijdelijk slechts en onder achterlating van nog meer giftige stof. Wellicht is dan aangepaste biologische teelt van de gewenste planten nog de meest voor de hand liggende en met het beste resultaat. Zonder een veelheid van ongewilde bijwerkingen.
Daarbij komt ook nog het tegenstrijdige verschijnsel dat de grootste huisjesslak, de Wijngaardslak, met opzet gekweekt wordt om als lekkernij te dienen, terwijl tot nu toe de andere soorten, met of zonder huisje levend, niet tot de menselijke consumptie behoren.
Toch kunnen slakken onze aandacht ook op andere wijze oproepen. Niet met geluid maar met hun gedrag. Zo is na een koele vochtige nacht onze tuintafel zo nu en dan voorzien van een kruippatroon. De vraag komt dan wel boven: waar komt het beest vandaan en waar is het gebleven? Bovendien: hoe is het mogelijk om over de scherpe rand vanaf de onderzijde de bovenkant van het tafelblad te bereiken. Ook nog: waarom deze hele excursie op de tafel waar geen zichtbaar voedsel is. Het kruippatroon droogt op en bestaat uit een afgescheiden kleverig slijm dat een voortglijdende beweging mogelijk maakt. Zo zijn er soms ook wel glimmende slijmsporen op tegelvloeren waar te nemen. Was het nou een naaktslak of een huisjesslak die de tafel bezocht? Soms zit er een heel klein slakje met huisje ergens hoog tegen een ruit. Of zelfs in de smalle spleet tussen deur en deurpost van de garage. En soms wordt er een leeg of vol slakkenhuisje tussen de tuinplanten aangetroffen. Kenners weten daar meer over te vertellen. Ook over de slakken die met hun rasptong al het bladmoes van een salomonszegel plantengroep, sedert jaren in een pot opgekweekt, op een kwade zomermorgen totaal geruïneerd bleken te hebben. Waarschijnlijk eenjarige naaktslakken want die worden geregeld in de buurt gezien en zelfs onder de voordeur door in huis aangetroffen.
Zo blijven er vragen over verrassende en raadselachtige dingen zo dichtbij en rond het huis.
Enige nadere studie over de Slak kan hierin wellicht meer helderheid verschaffen. Zie Nature Today van 16-11-2020.
Jan van Twisk,
Waalre, 16-11-2020
