Neusjes

Natuurweetje gepubliceerd op 28 november 2016

De herfst is al aardig op weg naar de winter. Veel planten en bomen hebben zich nu voorbereid op komende barre tijden. Koude, neerslag in alle vormen en donkere dagen komen er aan. Weinig aantrekkelijk om naar buiten te gaan. Weinig aantrekkelijk ook voor plant en dier om actief bezig te zijn. De voedselvoorziening staat daar op een laag pitje en de watertoevoer ook om bevriezing te voorkomen. Rust is nu de beste oplossing. Een soort winterrust dus of zelfs winterslaap bij sommigen.

Toch is niet elke activiteit helemaal tot stilstand gekomen. Knoppen zijn, weliswaar heel langzaam, in ontwikkeling. En bladeren zijn grotendeels afgestoten. Vruchten hebben bijna overal de bodem bereikt en wachten daar geduldig af of er een gelegenheid komt om tot ontkieming over te gaan. De omstandigheden moeten maar net geschikt daarvoor zijn. Veel vruchten zullen nooit tot ontplooiing kunnen komen omdat ze op de verkeerde plek beland zijn.

Vruchten tweestijlige meidoorn

Planten en ook bomen kunnen soms rekening houden met de toestand van de omgeving. Kunnen nu de vruchten los gelaten worden of is even afwachten misschien beter. Voorbeelden hiervan zijn overal om ons heen te ontdekken. Lang niet alle zaaddozen van planten zijn al helemaal geleegd. Ook de “neusjes” van gewone esdoorns blijven voor een deel nog even hangen. De Japanse esdoorn cultuurvorm  met rood blad en bast laat dat hier duidelijk zien. Een week later was alles weggevlogen met de hulp van de vleugel. Soms enkel en soms dubbel hangend en bijna altijd enkel in de vlucht. De andere vederesdoorn cultuurvorm met bruingroene bast houdt de bossen vruchten nog veel langer vast. Zo nu en dan worden er een aantal afgerukt door een windvlaag maar de gevleugelde zaden kunnen hier vaak nog lang blijven hangen. Ook de besvruchten (met “neusjes”) van de meidoorn in de heemtuinhaag achter het IVN-gebouw blijven soms lang hangen voordat ze door vogels naar elders getransporteerd worden.

Alles op zijn tijd en dan liefst als het gunstig is. En anders is het jammer maar misschien gaat het een volgend jaar beter.

Jan van Twisk
Waalre, 28-11-2016

Kijk hier voor meer foto’s (album opent in nieuw venster).

Meer natuurweetjes