De narcis

Natuurweetje gepubliceerd op 29 januari 2016

Met het nieuwe jaar is ook de nieuwe tijd aangebroken waarin oude gewoontes weer worden opgevat. Eén daarvan bestaat uit het opkweken van een pot met bollen van de narcis. Deze keer nog met een speciale bedoeling namelijk het gadeslaan van het groeitempo. Dus naar de supermarkt of het tuincentrum en daar voor een luttel geldbedrag een volgepropt plastic bakje met narcisbollen aangeschaft. De bollen blijken er alleen maar als het ware op een beetje voedingsbodem neergezet te zijn zodat water geven een probleem vormen zal. Het loopt er gewoon vlot doorheen. Toch zijn de bollen, die van heel verschillend formaat zijn, al zo flink verankerd dat wortels door de gaten in de bodem van het potje er uitkomen. Er moet dus wel een schoteltje of bakje onder.

Een vers potje narcissen

Zo gedaan en het geheel op de keukentafel gezet naast de klok en de theemuts. Nu rond 1 uur tijdens de middagboterham een liniaal gehaald en vanaf het tafeloppervlak gemeten hoe groot de lengte van de langste groeischeut is. Die metingen worden nu dagelijks omstreeks hetzelfde uur herhaald en genoteerd om te zien wat de bollen presteren. De plantengroei vindt hier zuiver plaats door het gebruik van voedsel uit de bol en de potvulling en een beetje dagelijks water. Dat alles in een dagelijkse cyclus van verwarming van de keukenatmosfeer.

De resultaten van de metingen geven een onverwacht verrassende uitkomst. Wie gedacht had dat de groei in een vast tempo zou plaatsvinden blijkt het mis te hebben. De eerste dagen is de groei maar 1-2 cm per dag. Zodra de bloemknoppen zichtbaar worden wordt het tempo verdubbeld naar 5-6 cm. Het openen van de bloemen doet dan de groei slechts vertragen maar nog niet stoppen. Zelfs daarna nog weer even versnellen. Wanneer de eerste bloem zich opent zijn er tegelijk nog 4 andere en 2 dagen later nog weer 4, maar wel op kortere stelen. Het lijkt alsof de bloeidatum voor alle bollen vrijwel gelijk is. Ongeacht de ontwikkeling van de steel. Er zijn nog wel enkele kortere bladeren met bloemstengels in ontwikkeling die later voor een tweede bloei gaan zorgen.

De lijst van gemeten hoogtes ziet er aldus uit:

De conclusie kan dus zijn: er zit een systeem in bollen van dezelfde soort ingebouwd dat voor alle op gelijke wijze streeft naar een bloeidatum. Net als op de beroemde bollenvelden zijn ook in huis opgekweekte bloemen van dezelfde soort met hetzelfde DNA ongeveer op gelijke datum volledig ontwikkeld. Bovendien blijkt de ontwikkeling van de bladeren en bloemen met horten en stoten te gaan en niet in een vloeiende lijn. Maar eens opletten of dat met andere schepselen ook het geval is. Pubers vertonen in ieder geval ook zoiets.

Jan van Twisk, Waalre

Kijk hier voor meer foto’s.

Meer natuurweetjes