Het Hurkske
Het Hurkske met het Rauwven
Het Hurkske, van oorsprong vooral een heidegebied, is een ca. 170 ha. groot bosgebied tussen Erp en Gemert, dat omringd wordt door agrarisch gebied. Het bestaat uit naaldbos en gemengd bos. Erin gelegen is het Rauwven, een prachtig ven met enigszins kalkrijk water. In het ven en zijn directe omgeving komt een mooi palet aan amfibieën- als plantensoorten voor. Op de oevers groeit er het zeldzame moerashertshooi en op kale, zonbeschenen plekjes kan men de levendbarende hagedis tegenkomen.
Tot rond de eeuwwisseling was het Rauwven het laatste toevluchtsoord voor de verre omgeving van de knoflookpad, een van de zeldzaamste en meest bedreigde amfibieënsoorten van Nederland.
Helaas is deze soort hier geheel verdwenen door de aanwezigheid van de zonnebaars. Deze is hier vermoedelijk gedumpt door mensen die de zich snel voortplantende soort in een aquarium of tuinvijver hielden. Dit mooie, maar reproductieve roofvisje zorgde in korte tijd dat de amfibieënstand kelderde. In een poging om de knoflookpad voor de roofzucht van de zonnebaars te redden, is dit ven in de jaren 2002-2003 tweemal leeg gepompt, waarbij er niet minder dan circa 8000 zonnebaarzen uitgehaald werden. Aansluitend hierop werden er in de directe omgeving van het Rauwven aanpassingen gemaakt om het landbiotoop van de knoflookpad te herstellen. Helaas bleken deze acties te laat.
De laatste waarneming van knoflookpad op deze plaats dateert van 2003. Hiermee is de geïsoleerde populatie in de regio uitgestorven. De kleine watersalamander en de Alpenwatersalamander wisten zich hier vlot te herstellen, of de zeldzamere kamsalamander het zal redden, is nog onzeker. In 2006 werd nog een grote larve van deze soort aangetroffen. Ook de heikikker, hier voor het laatst gehoord en gezien in de jaren tussen 1980 en 1993, is de laatste jaren niet meer waargenomen.
Aangetroffen soorten in het Rauwven, vermeld in het verslag van onze eerste inventarisatie in 2003 en opnieuw gevonden tijdens latere inventarisaties zijn: Alpenwatersalamander, kleine watersalamander, kamsalamander, gewone pad, bruine kikker, bastaardkikker en poelkikker.
Meer informatie over deze soorten is te vinden op de website van RAVON.
Om de geïsoleerdheid van het voor amfibieën zeer waardevolle Rauwven als voortplantingsplaats op te heffen heeft de gemeente Veghel op advies van en ook in samenwerking met verschillende instanties een landschapsplan ontwikkeld en uitgevoerd. Behalve het herstel van het Rauwven en enkele andere poelen of drinkgaten omvatte dit plan ook het graven van een ruim twintig nieuwe poelen in de omgeving. Samen met de bestaande poelen en sloten in het omliggende agrarisch gebied is het Hurkske een belangrijk leefgebied voor amfibieën.
Eigenlijk was het Rauwven de enige poel in deze omgeving waarvan historische waarnemingen van amfibieën bekend waren. Voor onze Amfibieënwerkgroep is deze situatie een prachtig uitgangspunt om de kolonisatie van de nieuwe poelen te volgen en zo een beeld te krijgen van de ontwikkeling van de verschillende soorten amfibieën in dit gebied. Interessant om te weten (amfibieën functioneren als indicator voor de kwaliteit van een gebied) en vooral ook een boeiende en prettige buitenactiviteit!
