Amfibieën


Je komt zo’n poel (foto hieronder) tijdens een wandeling regelmatig tegen. Misschien denk je wel eens: Wat speelt zich onder het wateroppervlak af; wat zou daar nu in leven? Je zult verbaasd zijn als je daar achter komt!

Amfibieën poel

De werkgroep amfibieën van IVN Veghel kan je op bovenstaande vragen wel een antwoord geven. Want de werkgroepsleden trekken er in het voorjaar en in de zomer wekelijks op uit om de poelen te onderzoeken met het schepnet, hydrofoon (onderwatermicrofoon) en fuiken.

Fuikenonderzoek

Opmerking: om legaal te inventariseren is het nodig in het bezit te zijn van een ontheffing van de omgevingswet, aan te vragen bij Stichting RAVON en een betredingsontheffing (aan te vragen bij de eigenaar van de te bezoeken gebieden, bijvoorbeeld Gemeente of Staatsbosbeheer)

Inventarisatiegebieden:

1.   Gemeente Meierijstad

In 2013 heeft de gemeente (toen nog Veghel) aan IVN afdeling Veghel gevraagd om de poelen in de gemeente te inventariseren. Dat bleek een hele klus te worden, want dat zijn er meer dan 400, waarvan vele op particulier terrein liggen.

Poelen Veghel

2.   Het Hurkske

Een bosgebied tussen Erp en Gemert, omsloten door agrarisch gebied. In het Hurkske is de laatste jaren een flink aantal poelen hersteld of gegraven. Een belangrijk ven binnen dat gebied is het Rauwven.

In 2000 was gebleken dat de zeldzame knoflookpad (Pelobates fuscus) was verdwenen uit het Rauwven (Hurkske), als gevolg van het illegaal uitzetten van een Amerikaanse roofvis, de Zonnebaars (Lepomus gibbosus). Deze vissoort werd als vijversoort verkocht, maar bleek uitgezet in het wild een groot gevaar te vormen voor de inheemse soorten. Daardoor verdwenen enkele amfibieënsoorten, waaronder zeldzame soorten.

De gemeente heeft toen besloten om het leefgebied van de knoflookpad te verbeteren en te versterken. Hiervoor is het Rauwven tot twee keer toe leeggepompt en zijn de zonnebaarzen weggevangen. Door het Rauwven ondieper te maken kon dit ven af en toe droogvallen en hadden de zonnebaarzen geen kans meer. Daarnaast zijn er veel nieuwe poelen gegraven, zodat de amfibieën in het geval van calamiteiten zich in andere poelen konden handhaven.

Van 2012 tot en met 2016 zijn er larven van de knoflookpad uitgezet door stichting RAVON in de poelen van het Hurkske. Onze werkgroep heeft hierbij actief geholpen en vanaf 2015 zijn we elk voorjaar met hydrofoons (onderwatermicrofoons) de poelen aan het beluisteren om te onderzoeken of de populatie knoflookpadden toeneemt. In mei/juni worden de poelen met fuiken onderzocht op de aanwezigheid van de knoflookpadlarven om na te gaan of er voortplanting heeft plaatsgevonden.

De gemeente heeft in het Hurkske onlangs een agrarisch gebied van ca. 10 hectare aangekocht om er nieuwe natuur van te maken. Ze zal voor een deel gaan zorgen voor nieuwe voortplantingswateren, maar ook voor uitbreiding van de landhabitat. Immers een groot deel van het jaar leven veel amfibieën op het land. Natuurlijk zal deze nieuwe natuur ook voor andere organismen een belangrijke uitbreiding vormen.

3.   Het Lijnt

Een ecologisch ingerichte bosrandzone ten zuidoosten van Zijtaart.

4.   De Schil en De Punt

Een randje natuurcompensatie tussen het industrieterrein van Veghel en de A50.

5.   Stroomgebied van de Aa en Leijgraaf

Vanaf 2009 kwamen hier ook enkele terreintjes bij. De Aa is een gekanaliseerd riviertje dat vanuit het zuiden door het buitengebied van de gemeente Veghel stroomt en de dorpskern van Veghel doorsnijdt, Veghels grondgebied in het noorden verlaat en in Den Bosch in de Dieze uitmondt.

De Leijgraaf is een gegraven waterloop die ergens tussen Erp en Boekel begint, langs de grens tussen Uden en Veghel loopt en dan onder Vorstenbosch door richting Den Bosch gaat. Daar mondt de Leijgraaf uit in de Aa.

Op enkele trajecten zijn renatureringsprojecten voorzien, waarbij ook plas-draszones en rivierbegeleidende poelen aangelegd zijn: nieuwe vestigingsplekken voor amfibieën dus.

6.   De Vlagheide

De sluiting van de vuilstort Vlagheide, het afstoten van de militaire (MOB) complexen door het ministerie van Defensie en de aanleg van de A50 zijn aanleiding geweest om aan de slag te gaan met het Intergemeentelijk Masterplan Vlagheide e.o. Na overleg is in juni 2006 het Masterplan Vlagheide vastgesteld. Het Masterplan geeft ruimte aan ontwikkelingen die een meerwaarde geven aan het gebied.

Heb je zelf amfibieën gezien en wil je die melden, gebruik dan een van de volgende links:

Telmee

Waarneming.nl:

Heb je een mobiele telefoon? Installeer dan eens Obsidentify. Deze app kun je vinden in de app store; hij is niet alleen te gebruiken voor amfibieën, maar ook voor planten, zoogdieren, veel groepen insecten etc. en je kunt ook nog meedoen aan het landelijk onderzoek naar de biodiversiteit in Nederland

Kijk ook eens in de Amfibieën fotogalerij

Ben je ook geïnteresseerd, wil je meer informatie? Neem dan contact op!

Contactgegevens:
Werkgroepen – Amfibieën
Coördinator – Matty Meij – tel. 0413 – 35 00 91
E-mail: amfibieen@ivn-veghel.nl