Monnikenbos

Ligging
Het Monnikenbos ligt in de gemeente Soest, tussen de Korte Duinen en Birkhoven.

Hoe komt u er?
Toegang tot het gebied met auto of fiets: vanaf de Birkstraat de Zandlaan volgen die vervolgens Oude Leusderweg heet.

Wandelen
Het natuurpad Korte Duinen, ontwikkeld door IVN Eemland en de gemeente Soest, loopt voor een deel door het Monnikenbos. Bij het natuurpad horen paaltjes met een oranje kop. Een gidsje van dit natuurpad is te koop bij de VVV in Soest. Het natuurpad is door smalle paadjes en rul zand niet geschikt voor mensen die slecht ter been zijn en voor kinderwagens. 

Voor lange afstandslopers: het Marskramerpad deel 3 doorkruist het Monnikenbos. Het volgt voor een deel de oude marskramerroute van Amersfoort naar Haarlem. 
Ook doorkruist een van de NS-routes het Monnikenbos.

Honden:  aangelijnd.

Eten en drinken
Het Fletcher Hotel-Restaurant Het Witte Huis aan de Birkstraat. Daar start ook het Klompenpad het Derde Erfpad (rondwandeling 9 km). 

Eigenaar
De gemeente Soest. In het verleden is dit gebied ook eigendom van Amersfoort geweest. 

Omvang
Ons onbekend. 

Verklaring naam
Dit gebied heet Monnikenbos omdat het vroeger eigendom was van klooster Mariënhove. 

Geschiedenis
Soest had in het verleden twee kloosters: Mariënburg aan de Eemstraat en Mariënhof aan De Birkt. Het gebied wat we nu kennen als Monnikenbos behoorde tot een klooster dat in 1419 in De Birkt werd gebouwd. Deze plaats werd veiliger geacht dan de eerdere locatie ten oosten van Amersfoort. Dit was een vergissing: in 1543 werd het klooster geplunderd door Maarten van Rossum. De Monniken kregen toen een onderkomen binnen de stadmuurvan Amersfoort. En er gaat een verhaal dat kinderen uit Amersfoort met kruiwagentjes kwamen om de stenen van het verwoeste klooster op te halen om weer te gebruiken. 
De kloosterlingen volgden de strenge regels van Sint Augustinus.

Na de hervorming van 1580 vervielen de eigendommen van het klooster aan de gemeente Amersfoort. Het Monnikenbos wordt op een kaart uit 1640 omschreven als een Heetveld (heideveld) en de oppervlakte was 150 morgen. Een morgen is zoveel land als je in een ochtend met de hand kunt ploegen. Op dit moment behoort het Monnikenbos weer tot de gemeente Soest. 

Waarschijnlijk leefden er ver voor 1419 ook al mensen in het Monnikenbos en omgeving. Historici hebben kunnen achterhalen dat 11.000 jaar voor Christus, verschillende jagersgroepen deze streek bevolkten. In de Soester duinen zijn werktuigjes gevonden van ongeveer 8.000 jaar voor Christus, terwijl van 2.000 jaar voor Christus nog verschillende grafheuvels zijn overgebleven, oa. een aantal in het gebied Korte Duinen/Monnikenbos. De grafheuvel in het Monnikenbos staat op de rijksmonumentenlijst. 

Wat kunt u in dit gebied verwachten?
Veel eiken- en berkenbosjes, beukenbos maar er is ook heide en een akker. De heide vormt een heidecorridor die gebruikt wordt door dieren om van het ene grotere natuurgebied naar het andere gebied te trekken.

Ooit is er een grote zandafgraving geweest in de tweede helft van de 20e eeuw: “het gat van Kuyer”. Daar is nu nog een stukje landbouwgrond  Ten noorden daarvan is een poel gegraven.

Vogels: o.a. boomklever, goudvink, bonte vliegenvanger, zwarte wouw, specht.
Verder: eekhoorns, konijnen
Vlinders:  bv kommavlinder (Rode Lijst: bedreigd), eikenpage, heideblauwtje, bruin blauwtje, icarusblauwtje, boomblauwtje, heivlinder, bont zandoogje, oranje luzernevlinder etc. . Deze soorten komen op meerdere locaties in Soest voor.

Bijzonder plantje: klein warkruid, ook wel duivelsnaaigaren genoemd. Dit mooie plantje parasiteert op jonge Struikheide.

Meer informatie
Er is vrijwel geen extra informatie over het gebied te vinden.

foto: Dick Nagelhout