Zeeden (Pinus pinaster)
De zeeden hoort bij de naaldbomen. De naalden zitten in duo’s aan de takken en zijn opvallend lang (ca. 15-20 cm). In de knoppen van deze den zit geen hars, daardoor plakken ze niet.
Een zeeden bloeit in mei. Bovenin de boom zitten de bloeiwijzen. De mannelijke zijn clusters van oranjegele proppen. De vrouwelijke zijn rode kegeltjes. Ze komen beide voor aan dezelfde boom, een zeeden is dus éénhuizig. Bevruchting gebeurt door de wind.
Als de vrouwelijke kegeltjes bevrucht zijn, groeien hieruit grote dennenappels van 15-20 cm lengte. Ze blijven enkele jaren aan de boom rijpen. Tussen de schubben van de kegels zitten de zaden die voorzien zijn van een vleugeltje. Met behulp van de wind kunnen ze een eind van de moederboom vandaan komen.
Herkomst en gebruik
Van oorsprong komt de zeeden uit het Middellandse Zeegebied. De boom is in Nederland aangeplant sinds halverwege de 19e eeuw. Vooral in de duinen en in Noord-Brabant komt de boom regelmatig voor.
De hars van zeedennen is geschikt om terpentijn uit te maken. Er wordt ook wel zeep van gemaakt. Het hout komt als bouwhout van pas en wordt daarnaast gebruikt voor het maken van papier.
Waar te zien?
Monumentale bomen van deze soort in de gemeente Waalre:
Zeeden op de splitsing Heistraat – Dirck van Hornelaan in Waalre
