Bloemen en planten
Duizendknopen
Natuurweetje gepubliceerd op 3 september 2021
Een deel van de grote Duizendknoopfamilie heeft tegenwoordig een dubieuze faam. Er zijn verschillende leden met een sterk invasief karakter. Berucht zijn inmiddels de geïmporteerde Japanse Duizendknoop (Polygonum japonica = Fallopia japonica), de Sachalinse (Fallopia sachalinensis) en de Afghaanse (Polygonum = Fallopia wallichii) met hun kruising de Boheemse Duizendknoop (Fallopia bohemica). Alle zijn al na enige tijd berucht geworden ten gevolge van hun bijna onverwoestbare drang om zich met worteldelen te vermeerderen. Niet met zaad dus want ondanks flinke bloei zijn de planten onvruchtbaar. Maar wel alleen met kleine stukjes van de wortelstok (rhizomen). Een ongewenst gedrag zoals al gauw bleek. Talloze uiteenlopende bestrijdingsmethoden zijn beproefd en alle bleken maar ten dele en tijdelijk te werken.
Net zo moeilijk als de bestrijding lijkt de naamgeving ook te zijn. Lange tijd waren deze betrokken schadelijke Duizendknopen rechtstreeks onderdeel van de grote Polygonum familie. Nadere inzichten zorgden voor een afsplitsing naar het geslacht Fallopia en sedert kort is het geslacht Persicaria het onderdak geworden.
Het verrassende is dan dat er binnen dat geslacht Persicaria (op perzikblad gelijkenden) toch ook naaste verwanten zijn die niet of nauwelijks die overdadige neiging tot uitbreiding vertonen. In tuinen en parken kunnen die geplant worden in vochtige stikstofrijke wat beschaduwde omgeving. Daar kunnen deze gekweekte soorten met hun grote groene eivormige bladeren een aardige aanvulling vormen en in toom gehouden worden. Daarbij komen dan nog extra opvallend de grote compacte bloeiaren in rode kleuren die langdurig aanwezig zijn. De bloemen zijn ook hier steriel en de wortelsystemen veroorzaken nauwelijks ongewenste effecten. De variant Persicaria amplexicaulis met zijn bladeren, die het “omvatten van de stengel” duidelijk vertoont, is dan meestal gebruikt.
Opvallend is dat in dit nu afgezonderde geslacht Persicaria ook heel onschuldige soorten voorkomen. Weliswaar zijn deze meestal als “onkruid” betiteld vanwege hun groeiplaatsen voorkeur zoals moestuinen, maar het Perzikkruid met de vaak voorkomende vlek op het blad (Persicaria maculosa) is toch welbekend. Het kan zelfs nu gerangschikt worden onder de moderne categorie “Stoepplanten”.
Zo kan wel in iedere plantenfamilie goed en kwaad onderscheiden worden. Het is maar net hoe de mens er tegenaan kijkt en er mee omgaat.
Jan van Twisk,
Waalre, 3-9-2021
