Februari: Edelhert – Cervus elaphus
Ononderbroken leeft het edelhert al 250.000 jaar in ons land en is daarmee de oudste bewoner. Alleen tijdens de IJstijd waren er geen edelherten. Tot in de negentiende eeuw heette dit grootste landzoogdier hert. Waarschijnlijk is de toevoeging ‘edel’ ontstaan doordat alleen de adel (edelen) dit dier mochten bejagen. Of wellicht is de statige houding en het imposante gewei oorzaak van de naam edelhert. Het damhert werd vroeger ook hert genoemd. De woorden edelhert en damhert maken het onderscheid duidelijker. Het kleinste hert is de ree. Door stroperij en slecht toezicht en beheer waren na de Tweede Wereldoorlog op de Veluwe nog 200 edelherten over. In 1946 werd de Vereniging tot Behoud van het Veluwse hert opgericht. In 1954 verscheen een nieuwe jachtwet. Er kwam een samenwerkingsverband tot stand tussen Rijk, Provincie Gelderland en de vereniging. Een veel beter beheer moest ervoor zorgen dat het edelhert niet verloren ging als grootste landzoogdier van ons land. Tegen de verdrukking in van bevolkingsgroei, intensief grondgebruik, aanleg van wegen (ook op de Veluwe) en de talloze campings bleven er toch enkele rustgebieden voor het edelhert over. Men zocht naarstig naar een balans russen recreatie en natuur. Het wildviaduct bij Terlet zorgde voor genetische uitwisseling tussen de roedels edelherten. Nu leven op de Veluwe in de vrije wildbaan 900 edelherten en 500 in de ingerasterde gebieden van de Hoge Veluwe, het Kroondomein en het Deelerwoud. En in de Oostvaardersplassen nog eens 200.
Edelhert in Drenthe
In december liep een edelhert met enorm gewei in de Boerenveensche Plassen ten oosten van Pesse. Toen werd bekend dat dit hert al twee jaar in Drenthe verblijft. Het beleid van de Provincie is erop gericht grofwild (edelherten, damherten en wilde zwijnen) niet toe te laten, ook niet in natuurgebieden. Als argument voert men verkeersveiligheid aan. IVN-consulent Mark Tuit begon een handtekeningenactie voor behoud van het Drentse edelhert. Hij verzamelede meer dan 27.000 handtekeningen. Dat is uniek in Drenthe. Het edelhert mag hier (voorlopig) blijven. In februari werpen edelherten het gewei af. Tot op heden zijn de geweistangen van voorgaande jaren niet gevonden. Wie vindt in februari de geweistangen van het Drentse edelhert?
Tekst: Hero Moorlag.
Foto header: Edelhert in de bonsttijd op de Veluwe. Ronald Jansen
Foto in tekst: Hinde in augustus op de Veluwe. Frits Kruizinga
