Schoolprojecten

Het IVN probeert mensen te betrekken bij natuur, leefomgeving, milieu en landschap. De werkgroep schoolprojecten doet dat specifiek voor de leerlingen van de basisschool. De onderwerpen, projectinhoud en opdrachten zijn dan ook afgestemd op de leeftijd, ontwikkelingsfase en interesse van deze kinderen. Doel is dat de kinderen het samen bezig zijn in de natuur – dat kan rondom de school zijn, maar ook in een bos of park – echt beleven, ervaren en er dingen ontdekken. In de klas geeft de leerkracht een voorbereidende les die vervolgens buiten in praktische zin wordt bekeken en ontdekt. Bij de opdrachten stimuleren we het gebruik van de zintuigen en proberen we de kinderen actief te betrekken door ze, zoveel als mogelijk, zelf iets te laten doen.

Een mooi voorbeeld hiervan is de opdracht bij een mierenhoop waarbij de kinderen hun hand vlak boven de mierenhoop moeten houden, dit eventjes volhouden en dan aan de hand ruiken. Veel kinderen moeten hier een angst voor overwinnen, want de gedachte leeft dat mieren steken, vies zijn en overal inkruipen. Mooi is het dan te zien dat een aantal leerlingen de opdracht toch durft uit te voeren. De geur aan hun hand is specifiek en al kunnen ze er niet meteen een naam aan geven, de beleving, het doen, maakt een grote indruk. Mooi is het dan als je deze kinderen na een jaar weer ziet en ze je vertellen dat ze dit hebben gedurfd en gedaan. Deze belevenis heeft dus een blijvende indruk achtergelaten!

De scholen die al vanaf 1993 ons aanbod kennen, weten welke kwaliteit, kennis, ervaring en inzet ze van onze schoolgidsen kunnen verwachten. De projecten zijn inhoudelijk en didactisch verantwoord en zitten organisatorisch goed in elkaar. Het projectaanbod wordt dan ook graag in het reguliere schoolprogramma opgenomen.

De planning

Het streven is om ieder schooljaar een project voor groep 1 + 2, een project voor groep 3 + 4, een project voor groep 5 + 6 en een project voor groep 7 + 8 te realiseren. Dat wil zeggen twee projecten in de periode september – november en twee projecten in de periode april – juni.
Twee keer per jaar; in mei of juni en in januari krij­gen de betreffende scholen het aanbod en inhoudelijke informatie over de projecten. Dan kunnen ze zich hiervoor inschrij­ven. Na inroostering van de projecten wordt een beves­tiging naar de scholen gestuurd met daarop de defini­tieve datum en de toegewe­zen schoolgidsen.
Per klas wordt een vergoeding gevraagd.

De werkwijze

Voor de begeleidende ouders (‘natuurouders’) en de leerkracht is er bij ieder project achtergrondinformatie in de projectmap. Deze is toegespitst op het onderwerp en de opdrachten.  De kinderen krijgen een voorbereidende les zodat ze goed voorbereid buiten aan de slag kunnen.
De leerkracht heeft de klas in groepjes van 4-6 kinderen verdeeld, welke worden begeleid door een van de natuurouders. Op de locatie zijn twee schoolgidsen aanwezig. Eén van hen neemt een groepje kinderen. De andere schoolgids kijkt bij de andere groepjes, geeft aanvullende informatie en beantwoordt vragen. De leerkracht houdt overzicht en is verantwoordelijk voor de kinderen.
De schoolgidsen nemen het materiaal dat nodig is voor het project mee naar de locatie.

De scholen

Al bij 13 van de 25 basisscholen binnen ons werkgebied worden projecten uitgevoerd.
Af en toe wordt ook extra hulp ingeroepen van de werkgroep om een project of een activiteit te verzorgen, bijv. voor een natuurmiddag op school. Per verzoek wordt bekeken hoe dit ingevuld kan worden en welke schoolgids(en) zich er voor gaan inzetten. De coördinator van de werkgroep beschikt over een lijst van groene schoolactiviteiten.

Nog meer schoolgidsen

Wat is er leuker dan het werken met kinderen en bezig zijn met de natuur. Zeker als je ziet dat de natuur de kinderen enorm aanspreekt. Iedere keer is het weer moeilijk het project te stoppen, want de kinderen willen niets liever dan doorgaan met het onderwerp. Om onze werkzaamheden voor de basisscholen uit te kunnen blijven voeren en in de toekomst ook uit te breiden, zoeken we nieuwe schoolgidsen en natuurouders. Vindt u het leuk om met kinderen te werken, draagt u de natuur een warm hart toe en wilt u wel iets van uw vrije tijd steken in vrijwilligerswerk? Dan is dit misschien iets voor u.

U kunt informatie krijgen bij de coördinator van de werkgroep schoolprojecten, Karen Lamers, tel. 0485-372240.

Jaarverslag 2024: beleven en leren in de natuur

De vrijwilligers van de werkgroep schoolprojecten van IVN de Maasvallei verzorgden in het afgelopen jaar 86 thematische buitenlessen voor de kinderen van de basisschool. Zo leren de kinderen in en over de natuur. We zien dat kinderen zich verwonderen, de natuur van dichtbij bekijken en zich laten inspireren door de natuur in hun omgeving. Zelf ontdekken en leren door doen staat altijd voorop bij onze projecten in de buitenlucht.

Voorjaar ’24 ontdekten de kinderen van groep 3 en 4 ‘de natuur rondom de school’. En daar is veel meer te vinden en te onderzoeken dan de meeste kinderen denken of verwachten te zien. Dankzij de groene schoolpleinen die hier en daar al zijn aangelegd, is het schoolplein een prachtige plek om op zoek te gaan naar planten en kleine dieren. Bij groep 1 en 2 stond het voorjaar centraal en gebruikten we de opdrachten uit ‘het 4-seizoenenspel’ om de kinderen op een speelse manier in contact te brengen met de natuurlijke omgeving, dichtbij hun school.

Najaar ’24  ging groep 7 en 8 het Maasheggengebied in op zoek naar ‘zaden en vruchten’ aan de bomen en struiken. Sommige vruchten mochten ze proeven. Ook werden vruchten en zaden op naam gebracht en dachten de kinderen na over zaadverspreiding in de natuur. Zo ontdekten ze het belang van de vruchten en zaden voor de dieren die in het Maasheggengebied wonen of eten. En natuurlijk maakten ze aan den lijve kennis met dit bijzondere landschap. De leerlingen van groep 3 en 4  gebruikten ‘de zintuigen’ om de natuur te ontdekken. Door te horen, proeven, voelen en ruiken werden de zintuigen op scherp gezet. Het resultaat is pure natuurbeleving gekoppeld aan waarnemen.

Daarnaast hebben we enkele herfstactiviteiten op maat verzorgd. Deze activiteiten zijn aangevraagd buiten het reguliere aanbod om. Aangevuld met de extra activiteiten hebben we 2000 kinderen een buitenles onder schooltijd aangeboden en dat deden we met de inzet van 15 enthousiaste vrijwilligers/natuurouders.

Karen Lamers