Schoolprojecten
Het IVN probeert mensen te betrekken bij natuur, leefomgeving, milieu en landschap. De werkgroep schoolprojecten doet dat specifiek voor de leerlingen van de basisschool. De onderwerpen, projectinhoud en opdrachten zijn dan ook afgestemd op de leeftijd, ontwikkelingsfase en interesse van deze kinderen. Doel is dat de kinderen het samen bezig zijn in de natuur – dat kan rondom de school zijn, maar ook in een bos of park – echt beleven, ervaren en er dingen ontdekken. In de klas geeft de leerkracht een voorbereidende les die vervolgens buiten in praktische zin wordt bekeken en ontdekt. Bij de opdrachten stimuleren we het gebruik van de zintuigen en proberen we de kinderen actief te betrekken door ze, zoveel als mogelijk, zelf iets te laten doen.
Een mooi voorbeeld hiervan is de opdracht bij een mierenhoop waarbij de kinderen hun hand vlak boven de mierenhoop moeten houden, dit eventjes volhouden en dan aan de hand ruiken. Veel kinderen moeten hier een angst voor overwinnen, want de gedachte leeft dat mieren steken, vies zijn en overal inkruipen. Mooi is het dan te zien dat een aantal leerlingen de opdracht toch durft uit te voeren. De geur aan hun hand is specifiek en al kunnen ze er niet meteen een naam aan geven, de beleving, het doen, maakt een grote indruk. Mooi is het dan als je deze kinderen na een jaar weer ziet en ze je vertellen dat ze dit hebben gedurfd en gedaan. Deze belevenis heeft dus een blijvende indruk achtergelaten!
De scholen die al vanaf 1993 ons aanbod kennen, weten welke kwaliteit, kennis, ervaring en inzet ze van onze schoolgidsen kunnen verwachten. De projecten zijn inhoudelijk en didactisch verantwoord en zitten organisatorisch goed in elkaar. Het projectaanbod wordt dan ook graag in het reguliere schoolprogramma opgenomen.
De planning
Het streven is om ieder schooljaar een project voor groep 1 + 2, een project voor groep 3 + 4, een project voor groep 5 + 6 en een project voor groep 7 + 8 te realiseren. Dat wil zeggen twee projecten in de periode september – november en twee projecten in de periode april – juni.
Twee keer per jaar; in mei of juni en in januari krijgen de betreffende scholen het aanbod en inhoudelijke informatie over de projecten. Dan kunnen ze zich hiervoor inschrijven. Na inroostering van de projecten wordt een bevestiging naar de scholen gestuurd met daarop de definitieve datum en de toegewezen schoolgidsen.
Per klas wordt een vergoeding gevraagd.
De werkwijze
Voor de begeleidende ouders (‘natuurouders’) en de leerkracht is er bij ieder project achtergrondinformatie in de projectmap. Deze is toegespitst op het onderwerp en de opdrachten. De kinderen krijgen een voorbereidende les zodat ze goed voorbereid buiten aan de slag kunnen.
De leerkracht heeft de klas in groepjes van 4-6 kinderen verdeeld, welke worden begeleid door een van de natuurouders. Op de locatie zijn twee schoolgidsen aanwezig. Eén van hen neemt een groepje kinderen. De andere schoolgids kijkt bij de andere groepjes, geeft aanvullende informatie en beantwoordt vragen. De leerkracht houdt overzicht en is verantwoordelijk voor de kinderen.
De schoolgidsen nemen het materiaal dat nodig is voor het project mee naar de locatie.
De scholen
Al bij 13 van de 25 basisscholen binnen ons werkgebied worden projecten uitgevoerd.
Af en toe wordt ook extra hulp ingeroepen van de werkgroep om een project of een activiteit te verzorgen, bijv. voor een natuurmiddag op school. Per verzoek wordt bekeken hoe dit ingevuld kan worden en welke schoolgids(en) zich er voor gaan inzetten. De coördinator van de werkgroep beschikt over een lijst van groene schoolactiviteiten.
Nog meer schoolgidsen
Wat is er leuker dan het werken met kinderen en bezig zijn met de natuur. Zeker als je ziet dat de natuur de kinderen enorm aanspreekt. Iedere keer is het weer moeilijk het project te stoppen, want de kinderen willen niets liever dan doorgaan met het onderwerp. Om onze werkzaamheden voor de basisscholen uit te kunnen blijven voeren en in de toekomst ook uit te breiden, zoeken we nieuwe schoolgidsen en natuurouders. Vindt u het leuk om met kinderen te werken, draagt u de natuur een warm hart toe en wilt u wel iets van uw vrije tijd steken in vrijwilligerswerk? Dan is dit misschien iets voor u.
U kunt informatie krijgen bij de coördinator van de werkgroep schoolprojecten, Karen Lamers, tel. 0485-372240.
Jaarverslag 2023: Leren in en over de Natuur
Schoolprojecten: leren in, van en over de natuur met de schoolklas – Al meer dan 30 jaar biedt IVN De Maasvallei de scholen een aantal buitenlessen aan. Niet elke school maakt hier gebruik van, maar 12 scholen wel. In het schooljaar 2022-2023 hebben de vrijwilligers van de werkgroep schoolprojecten van IVN De Maasvallei 63 ontdeklessen en activiteiten voor kinderen van groep 1 tot en met groep 8 verzorgd. Zo leren de kinderen in en over de natuur. We zien dat kinderen zich verwonderen, de natuur van dichtbij bekijken en zich laten inspireren door de natuur uit hun omgeving. Zelf ontdekken en leren door doen staat altijd voorop bij onze projecten in de buitenlucht.
Voorjaar ’23 ontdekten de kinderen van groep 1 en 2 op het schoolplein de kleuren van de natuur. De kleur groen is misschien wel overal aanwezig, maar door goed te speuren blijken er nog veel meer kleuren te zijn. De leerlingen van groep 5 en 6 gebruikten voor het project kleine beestjes niet alleen hun ogen, maar ook de binoculair en zo werden de kleine beestjes die ze onderzochten ‘grote’ beestjes. Hierdoor ontdekten de kinderen kenmerken en eigenschappen van de kleine beestjes die daardoor tegelijkertijd betoverend mooi, of indrukwekkend griezelig werden gevonden.
Najaar ’23 ging groep 7 en 8 met schepnetten en zoekkaarten erop uit. Doel van het laarzenpad was om de waterkwaliteit te onderzoeken. In poelen en stromende beken bepaalden de leerlingen de helderheid en temperatuur, de geur en de kleur van het te onderzoeken water. De gevonden waterplanten en waterdieren werden op naam gebracht en vertelden door hun aanwezigheid ook iets over de waterkwaliteit.
De kinderen van groep 5 en 6 gingen het bos in. In het project speuren naar sporen gingen de kinderen als echte detectives onderzoeken welke dieren er in het bos wonen, of leven. Daarvoor onderzochten ze de sporen die de bosbewoners (en de IVN-vrijwilligers!) hadden achtergelaten.
Elk seizoen organiseren we een activiteit voor de ouderen in herstelkliniek Madeleine. In 2020 is hier een kleine proeftuin aangelegd met kruiden, fruitbomen en struiken en planten met klein fruit. Samen met een groepje kinderen van de school de Weijerwereld in Boxmeer gaan de ouderen iets ontdekken wat te maken heeft met de proeftuin. We zaaien en oogsten, proeven en ruiken en vertellen en maken. Elke seizoenactiviteit is een waardevolle ontmoeting tussen de kinderen en de ouderen.
Aangevuld met de extra activiteiten hebben we 1450 kinderen een buitenles onder schooltijd aangeboden en dat deden we met de inzet van 16 enthousiaste vrijwilligers/natuurouders.
