2024 01 Goede voornemens, Gert-Jan Roebersen

Lang geleden, in mijn middelbareschooltijd, maakte ik aan het begin van elk jaar een serie goede voornemens. Meestal kwam er niet zo veel terecht van alle karweitjes die ik van plan was. Maar nu schrijf ik, ook vanwege de deadline, een stukje voor het Amstelveens Nieuwsblad over… goede voornemens. Als u in het gelukkige bezit bent van een tuin, of een balkon met voldoende ruimte voor plantenbakken, dan geef ik graag enkele aanbevelingen.

Allereerst: gebruik geen vergif. Als u bijvoorbeeld slakkengif strooit, dan zult u zien dat de slakken die dit binnenkrijgen langzaam verschrompelen, een wreed einde. Maar egels en bijvoorbeeld merels die van aangetaste slakken eten gaan ook dood. Wilt u van slakken afkomen, wacht dan op een regenbui en vang de slakken, die daarna gaan kruipen, weg. U kunt ze op flinke afstand loslaten, bijvoorbeeld in een grasveld, of in de gft-bak doen – let dan wel op dat zij er niet uit kruipen. Onkruidbestrijders zoals glyfosaat zijn helemaal uit den boze. Helaas is deze verdachte stof nog wel door de EU in de landbouw toegelaten. In een tuin maakt hij meer kapot dan je lief is; met de edele kunst van het wieden houd je je tuintje van onkruid vrij.

In onze omgeving, met Schiphol, snelwegen en intensieve boerenbedrijven, ligt er permanent een ‘stikstofdeken’ over de bodem. Denk dus niet dat u nog extra kunstmest moet strooien. Dat bevordert slechts de groei van stikstof minnende planten als grassen en brandnetels. Sierplanten gedijen juist op een voedselarmere bodem, zonder nitraten of ammoniakverbindingen. Alleen een slecht groeiende grasmat kunt u een beetje bemesten; meestal werkt een verticuteerhark (om mos te bestrijden) beter.

Ten slotte: als er nog ruimte vrij is voor nieuwe planten (of vrijkomt door tegels te wippen), plant dan inheemse bloemen of struiken. Die trekken insecten aan, zoals bijen en vlinders. In plaats van een hortensia (met mooie schijnbloemen zonder nectar) liever een vlinderstruik of andere rijk bloeiende planten. Zo worden stadstuintjes oases van biodiversiteit, die helaas op het platteland met zijn monoculturen steeds verder onder druk staat. En als u planten koopt, let er dan – zo mogelijk – op dat zij niet behandeld zijn met insecticiden. Als dit bij het opkweken al gebeurd is, zit het vergif in de hele plant – dus ook in de nectar waarvan insecten drinken. Een woordvoerder van een groot tuincentrum heeft aangekondigd dat zij tegen 2030 het merendeel van hun planten zonder ‘gewasbeschermers’ gaan telen. Komend jaar kunt u dus veiliger biologisch geteelde planten kopen. Ruilen met andere tuiniers is ook een goed idee.

Als u in 2024 deze goede voornemens uitvoert, draagt u eraan bij dat de bebouwde omgeving weer een stukje soortenrijker en mooier wordt. Een goed Nieuwjaar gewenst!

Gert-Jan Roebersen

Natuurgids IVN Amstelveen
Het is verboden deze column te dupliceren of te gebruiken zonder uitdrukkelijke toestemming van de schrijver/fotograaf/tekenaar.