2018 10 Alle eendjes, Edith Kuiper

Wat voor eend zwemt daar? Nog niet zo lang geleden was het antwoord voor de Amstelveense parken, waterpartijen en omringende polders in bijna alle gevallen: “Een wilde eend.” Tegenwoordig is dat anders, met meer dan tien verschillende eendensoorten in onze omgeving. Toegegeven dat je ze niet allemaal even makkelijk en frequent tegenkomt.

De wilde eend. Die met dat onmiskenbare gekwaak. De woerd (man) met groene kop, paarsbruine borst en grijze rug. Mevrouw is bruin gevlekt. Wie kent ze niet? Toch neemt juist deze soort in aantal af. Waar is die mama-eend met haar schattige pulletjes toch gebleven? In de vele hongerige reigersnavels? Of is er iets anders aan de hand met de wilde eend? Wel zijn er steeds meer krakeenden. Ook in ons Amstelland. Beetje kleiner dan hun wilde broeders en zusters en vooral herkenbaar aan hun witte spiegel, een wit ruitertje op de achterkant van de vleugels. Van de krakeend hoopte je vroeger als vogelliefhebber in de duinen een verre glimp te mogen opvangen. Maar voor je dat besefte, was de vogel al gevlogen. In de duinen zag je soms ook bergeenden, die er in oude konijnenholen broedden en het er tegenwoordig zwaar hebben door het grote aantal vossen. Je herkent deze forse eend aan zijn rode snavel en poten, donkere kop en hals, wit-bruine borst en wit-zwarte vleugels. Anno 2018 brengen meerdere koppels bergeend hun koddige kroost ook in de Middelpolder en de Bovenkerkerpolder groot. Vaak zij aan zij met de nijlgans, ook een grote eend, die ten onrechte ‘gans’ heet, en geweldig tekeer kan gaan als soortgenoten of vijanden te dichtbij komen. Een exoot die graag in bomen nestelt en zijn kuikens, zodra die naar beneden zijn gekukeld, vaak verder in de polder opvoedt.

Ja, vooral onze polders zijn belangrijk voor eenden. Een kleine soort als de zomertaling broedt er in het geniep. Niet te verwarren met de wintertaling, die niet alleen in de polder, maar ook in parkjes rondzwemt. Geliefd is de polder ook bij de kuifeend en de slobeend.

En dan de smient. Ik herinner mij dat ik die als kind ’s winters spotte in polders in de kop van Noord-Holland. Vanuit auto of trein. Niet hier. Dat veranderde na het graven van de Ouderkerkerplas, waar inmiddels duizenden smienten overwinteren, samen met tafel-, kuif- en slobeend en een enkele brilduiker, grote zaagbek en pijlstaart. Maar ook dichterbij, in de Amstelveense polders, zitten straks weer veel smienten. Vooral in de Middelpolder tussen Amstelveen en Ouderkerk. Ga er kijken, met verrekijker en vogelboek, of vogelapp.

Edith Kuijper
Natuurgids IVN Amstelveen

Het is verboden deze column te dupliceren of te gebruiken zonder uitdrukkelijke toestemming van de schrijver/fotograaf/tekena(a)res.