Strunen tussen beuken en sparren

Wanneer de dagen korter worden en de herfst zijn intrede doet, barst het bos van nieuw leven. Overal duiken paddenstoelen op: groot, klein, bont of bijna onzichtbaar. In dit sfeervolle verslag neemt Bart Pijper je mee op ontdekkingstocht langs beukenlanen, sparrenbossen en zelfs het gazon thuis, want ook daar blijkt van alles te groeien.

Als de nachten lengen, de bladeren geel kleuren en de regen wat langer aanhoudt, word ík onrustig. Jas aan, de lanen in!
De beukenlanen in het Spaarbankbos bijvoorbeeld, of de keienlanen in de boswachterijen van Ruinen of Gees, zijn een ware schatkamer vol paddenstoelen die samenleven met de beuk. Andere soorten breken juist de dode takken en stammen van de Fagus sylvatica af. De porseleinzwam steelt daarbij vaak de show.

Porseleinzwam, Spaarbankbos

Maar niet alleen in de lanen is het feest. De sparrenbossen, voor zover ze nog niet zijn opgevreten door schorskevers of ten prooi zijn gevallen aan de kettingzaag, aan weerszijden van de beukenlanen herbergen heel andere soorten.

Bernhard de Vries, mentor van de paddenstoelenwerkgroep van IVN Hoogeveen, heeft in het verleden talloze prachtige pentekeningen gemaakt, waaronder deze van het fijnsparrenbos. Wat een rijkdom is hier te vinden.

Pentekening door Bernhard de Vries: Fijnsparrenbos

Ook hier groeien weer vele juweeltjes, en helemaal alleen op een vroege ochtend, met tegenlicht en dauwdruppels op het mos, waan ik me soms in een sprookjesbos.

Foto: Stekeltrilzwam, boswachterij Gees

Denk niet dat je ver weg moet om al dat moois te zien. Ook in je eigen tuin of in het parkje om de hoek komen zwammen voor. Van dichtbij, en zeker vanaf een andere hoek, ziet het er opeens heel anders uit, en ik word vaak verrast door wat ik tegenkom.

Neem nu de rupsendoder die ik zag toen ik het gazon aan het maaien was. Ik heb hem niet uitgegraven, maar als ik dat wél had gedaan, had ik ontdekt dat hij parasiteert op de cocon van een vlinder.

Foto: Rupsendoder, Stuifzand

Hoe meer kennis je echter over paddenstoelen verzamelt, hoe meer je beseft dat je eigenlijk maar zeer weinig weet. De meeste soorten zijn niet op naam te brengen met alleen een foto. Je moet ruiken, proeven, snijden, en soms zelfs met chemicaliën werken om ze correct te determineren.

Wie echt verder wil, kan niet zonder microscoop, dan gaat letterlijk een nieuwe wereld voor je open. Twee zwammen die er op het oog identiek uitzien, kunnen onder de microscoop heel verschillende sporen hebben en dus toch twee soorten blijken.

Foto: Grove Sponstruffel, Havixhorst, de Wijk

Gelukkig is mijn partner daar steeds handiger in geworden. Zij vindt het heerlijk om de diepte in te gaan en te puzzelen wat het nu precies is. Dat komt goed uit, dan heb ik meer tijd om te strunen .

Ben je ook geïnteresseerd om eens mee te gaan, aan te sluiten bij onze appgroep, of je te verdiepen via een excursie of cursus?
Mail dan gerust Nina: noostwoud@gmail.com

Tekst en foto’s: Bart Pijper
Pentekening: Bernhard de Vries