April: Oranjetipje – Anthocharis cardamines
‘Als je nu heel stil blijft zitten dan gaat ie misschien wel op je hand zitten.’ Als natuurouder doe je er natuurlijk alles aan om je kind zoveel mogelijk ‘magic moments’ in haar leven te laten ervaren. Op een prachtige ochtend in het voorjaar van 2013 lukte dat wonderwel. Het mannetje van een oranjetipje vloog verschrikt op, toen wij door de bloemrijke beeklanden van het Oude Diepje slenterden. Het vlindertje fladderde even rond en landde daarna precies op mijn dochter haar hand, om hier verder op te warmen. Vol verwondering en doodstil keek ze naar een van de mooiste vlinders van het voorjaar.
Als je ook wilt genieten van het oranjetipje, stap dan eens van je fiets als je in weilanden, omzoomt door bomen en struiken, massaal het zacht roze van bloeiende pinksterbloemen ziet. De bloemen van dit plantje zijn namelijk topfavoriet bij onze Soort van de maand. Dat is niet alleen voor het nectar. Het witte vrouwtje zet namelijk juist haar eitjes af op dit plantje, omdat de rupsen gek zijn op het zaad. Altijd één oranje eitje per plant, zodat er geen concurrentie is. De eitjes scheiden een bepaalde geur af, waardoor andere vrouwtjes verder zoeken naar een geschikte bloem. Je kunt het jezelf ook wat gemakkelijker maken door zelf wat judaspenning of look zonder look in eigen tuin te zaaien. Ook hierop zetten ze namelijk vaak hun eitjes af. Binnen twee jaar na het zaaien zag ik opeens oranjetipjes voor ons eigen kamerraam langs vliegen.
Als de rups zich heeft volgevreten gaat deze op zoek naar een veilig plekje in het struikgewas om daar te verpoppen. De pop overwinterd en afhankelijk van de temperatuur ontpopt de vlinder zich omstreeks deze maand. De mannetjes met hun karakteristieke oranje vleugeltipjes zijn ongeveer twee weken eerder te zien dan de witte vrouwtjes. De vrouwtjes zijn op het eerste gezicht lastig te onderscheiden van koolwitjes maar wanneer je de onderkant van de vleugel of haar diep in de ogen kijkt, dan is er geen twijfel meer mogelijk. Het prachtige marmergroene is onmiskenbaar. De mannetjes zijn echter niet zo slim en vliegen alles achterna wat fladdert. Als een andere soort vlinder, of een vrouwtje dat al gepaard heeft, hier niet van gediend is, zetten die hun achterlijf omhoog. De boodschap is duidelijk; wegwezen!
Tekst: Bart Pijper
Foto: Hero Moorlag
