Verslag wandeling Trentse Bossen 17 september

Uden 26 september 2023

Op zondag 17 september 2023 stond de wandeling door de Trentse bossen gepland. De nacht ervoor viel de regen met bakken uit de hemel. Regelmatig ben ik mijn bed uit geweest om buienradar te checken. Volgens buienradar konden we eind van de ochtend ook nog wat miezer verwachten. Maar toen we om 10:30 uur onze deelnemers hadden verzameld bij Eeterij D’n Oven in Zeeland was het werkelijk heerlijk wandelweer. We hadden ongeveer dertig deelnemers die we verdeelden over drie groepen. Ingrid Decreton, Chris van Lieshout en ik (Esther Rutten) gidsten elk een groep. De deelnemers kwamen van dichtbij en ver, zowel uit Utrecht als uit ’t Oventje.

Het werd een ronde van zes kilometer vanaf buurtschap ’t Oventje naar de Trentse bossen, over het Duits lijntje en over ’t Achteroventje terug naar het startpunt. De afwisseling van landbouwgebied, bossen en cultuurhistorische elementen maakten dit een tocht waar van alles te zien en te vertellen viel. We hebben onder andere stilgestaan bij enkele plantensoorten in de wegbermen en akkerranden, die nog steeds volop staan te bloeien. Het Boerenwormkruid waarvan de stof Thujon ervoor zorgt dat mens en dier van spoel- en lintwormen afraken. Het Duizendblad dat in vroeger tijden in bruidsboeketten werd gebruikt als brenger van geluk en boven korenschoven en in woningen werd gehangen om onheil af te wenden. Soorten die veelvuldig voorkomen en waar wij vaak achteloos aan voorbij stappen. Terwijl ze vroeger zo belangrijk werden geacht! Een leuke waarneming was het gras Hanenpoot met daarop de schimmel Ustilago trichophora. Hanenpoot wordt gezien als een heel vervelend onkruid onder andere in maisakkers. Het gedijt uitstekend op de goed bemeste akkers. En Hanenpoot is moeilijk te bestrijden, omdat hij genetisch zo op mais lijkt. Daarom kunnen gewasbeschermingsmiddelen Hanenpoot bijna niet aanpakken. De schimmel die we aantroffen, Ustilago trichophora, is een brandschimmel. Net als bijvoorbeeld de builenbrand of maisbrand die we soms op maiskolven aantreffen. In het geval van Hanenpoot worden de aren aangetast en vormen zich daar bijzonder knobbelige gallen. Als ze openbarsten komen hieruit de sporen van de schimmel. Deze schimmel is nog zo kort in Nederland dat hij nog geen Nederlandse naam heeft gekregen. Maar het is al wel zo ver dat er onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheden om Hanenpoot te bestrijden met Ustilago. Het zou een mooi voorbeeld zijn van natuurlijke bestrijding!

Ondanks de tijd en de vele regen hebben we maar weinig zwammen gezien. Al werden er wel enkele Aardappelbovisten, een Heksenboleet, een Panteramaniet en enkele russula’s aangetroffen.

In de Trentse bossen stonden we stil bij de commandobunker nummer 221. Die stamt uit de tijd van de Koude Oorlog en is nu in gebruik is als vleermuisbunker. Ook zagen we de bomkrater die is ontstaan door de bombardementen door de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan het Duits lijntje hebben we gesproken over de historie van deze eerste internationale treinverbinding van Nederland, die ca. 100 km lang was, en 100 jaar in Uden heeft gelegen. De wachtpost en het mariniersperron waren onderdeel van de route, waarna we via het Achteroventje terugliepen. Daar passeerden we een herdenkingsmonument voor vier omgekomen Engelse vliegers die operatie Market Garden niet hebben overleefd.

Ingrid had ook enkele locals in de groep. Het leuke was dat we ze langs paden hebben geleid, die ze nog niet gelopen hadden. En we konden hen attent maken op dingen waar ze niet eerder aandacht voor hadden. Ook waren er enkele deelnemers bij die nog nooit met het IVN meegelopen hadden. Zij waren heel enthousiast en wilden vaker met ons mee lopen!

Al met al een mooie mix van landbouw, natuur en cultuur in één rondje. Het was een gezellige ochtend.