De Zomp – geschiedenis

Oosterbeek is gelegen aan de zuidzijde van de Veluwe, in het aflopend gedeelte van het Veluwe-plateau naar de Nederrijn. Tussen Oosterbeek-Hoog en Oosterbeek-Laag wordt een hoogteverschil van circa 70 meter overbrugd. Op veel plaatsen langs deze helling komt het grondwater onder de Veluwe dicht aan het oppervlak, hetgeen resulteert in het grote aantal sprengen en beken dat Oosterbeek rijk is. Veel van deze sprengen zijn in vorige eeuwen geslagen voor het aandrijven van papiermolens en ten behoeve van blekerijen.

Een van deze beken, de Zuiderbeek, vindt zijn oorsprong in de Zomp, een moerassig gebiedje in het Zweiersdal, en stroomt bij het oude kerkje van Oosterbeek uit in de Nederrijn. Sinds 1982 is de Zomp als heemtuin opengesteld voor het publiek. Ondanks het geringe oppervlak is in de Zomp een grote verscheidenheid aan met name inheemse planten aanwezig: bij een inventarisatie in 1995 werden 175 plantensoorten aangetroffen. De Zomp trekt ook veel vogelsoorten, met name omdat het water van de Zomp met een constante brontemperatuur van 10-11C ‘s winters niet bevriest.

Heempark de Zomp is gelegen op de hoek van de Dam en de Fangmanweg te Oosterbeek. Sinds 1930 is dit gebied van 1/3 hectare eigendom van de gemeente Renkum. Aanvankelijk werd het ingericht als siertuin, met name door het inplanten van rododendrons, zoals op deze oude ansichtkaart nog te zien is.

In 1994 zijn tussen de gemeente en het IVN Zuidwest Veluwezoom afspraken gemaakt om het beheer en onderhoud aan deze organisatie over te dragen. Allereerst is er een Beleidsgroep Ontwikkeling Zomp gevormd, die een rapport heeft opgesteld om van de Zomp een heemtuin op meer natuurlijke basis te maken.

Vervolgens zijn er groepjes vrijwilligers gevormd, die momenteel voor het onderhoud van de Zomp zorgen volgens de regels van dit rapport.
De gemeente blijft verantwoordelijk voor het groot onderhoud van de Zomp, in samenspraak met het Waterschap Vallei en Eem. De formele ovedracht van de verantwoorlijkheden aan het IVN Zuidwest veluwezoom heeft plaatsgevonden op 21 maart 1997.

In de afgelopen jaren is er veel veranderd is de Zomp, mede door de enthousiaste inzet van de vele vrijwilligers. De vakindeling is minder star geworden en steeds meer planten voelen zich in de Zomp thuis. In 1998 is de vijver uitgebaggerd, in 1999 is er een nieuwe blokhut geplaatst en in 2000 is er een nieuw informatiebord bij de bezoekersingang geplaatst, waarop gegevens staan over de planten die op dat ogenblik bloeien in de Zomp. Sinds 1998 wordt er een blog bijgehouden waarin allerlei gebeurtenissen in en rondom de heemtuin staan vermeld.

Nog meer weten over de geschiedenis of ontwikkeling van de Zomp, klik dan op een van de onderstaande doorverwijzingen.

ontwikkeling Zomp 1996