Landschap
Terugkomdag NGO 23-25 (10 mei 2025)
Grutto’s en geraamtes
Begin dit jaar kregen de nieuwe natuurgidsen van IVN Zuid-Kennemerland hun diploma. Om weer eens bij te praten en ervaringen uit te wisselen hadden hun docenten op 10 mei een terugkomdag georganiseerd. Deze dag bestond uit twee delen: een vaartocht en een museumbezoek.
De dag begon met een vaartocht door het Ilperveld, een veenweidegebied nabij Landsmeer en ook Natura 2000-gebied. Natuurdoelen voor dit gebied zijn onder andere veenmosrietlanden, de noordse woelmuis, de grutto en de slobeend.
Veenmosrietlanden zijn cultuurlandschap, ontstaan door een bepaald agrarisch gebruik. De noordse woelmuis is bijzonder, omdat een bepaalde ondersoort alleen in Nederland voorkomt.
Een kundige gids
Een vrijwilliger van Landschap Noord-Holland bestuurde de boot met ons allen en een andere vrijwilliger bleek een zeer kundige gids. Door deze gids kwamen we veel over het gebied te weten en konden we ook de kunst afkijken hoe een goede gids te werk gaat. Zij wees ons op de bijzondere natuurwaarden, waaronder vele vogels. Ze vertelde ons ook over het agrarisch gebruik van het gebied, waar jongvee mag grazen en ruige mest wordt uitgereden. We genoten van de vele vogels, zoals grutto’s, kluten, kieviten en bruine kiekendieven. We verbaasden ons over hoeveel water veenmos kan bevatten, wel tien tot veertig keer zijn eigen volume, over gallen in het riet met levende larven en een wel tachtig jaar oude koningsvaren.
Archeologiemuseum Huis van Hilde
Na de vaartocht reden we naar het Huis van Hilde in Castricum, waar we genoten van een uitgebreide lunch. Daarna kregen we in dit archeologiemuseum uitleg over het ontstaan van het landschap in onze provincie. Dit gebeurde aan de hand van een indrukwekkend groot bodemprofiel in combinatie met een presentatie. Vervolgens leidden twee gidsen ons rond door het museum. Aan de hand van diverse tijdperiodes, uitgebeeld door aangeklede poppen en vergezeld door bodemvondsten, soms zelfs geraamtes, vertelden twee gidsen ons over de geschiedenis en het cultureel erfgoed van Noord-Holland. Het oudste gevonden skelet heette Cees, vernoemd naar de boer op wiens land hij gevonden werd. Het museum dankt haar naam aan een ander skelet, dat van Hilde, van oorsprong overigens niet een Noord-Hollandse, maar afkomstig uit oostelijk Duitsland. Dit hebben ze kunnen afleiden uit etensresten in haar gebit. Wat de wetenschap al niet kan tegenwoordig.
Kortom, het was een dag vol natuur, historie en gezelligheid.
Sacha Kuijs, oud-cursist Natuurgidsenopleiding