Wesp of spin?
Griezels zijn het, wespen en spinnen. Dat zullen vele lezers vinden. Maar het kan nóg enger, wespspinnen. Ze bestaan echt en komen ook in onze omgeving voor. Ik wilde ze wel eens zien en die mogelijkheid had ik nu. Dat was me tenminste beloofd door de IVN-gids die me onlangs door Botshol roeide. Maar eerst zien, dan geloven. Op een rietlandje was niet al het riet gemaaid, op een hoger gedeelte hadden de rietsnijders plukjes stevige vegetatie laten staan. Daar moesten we zoeken, en dáár zat hij dan. Nou ja, geen hij, maar een zij, een vrouwtje dus. Vrij groot en opvallend als een wesp gekleurd, het ronde achterlijf zwavelgeel met zwarte strepen. Een klein stukje verderop nog een wespspin, en nog eentje. Die laatste zat bij een bolletje, een cocon vastgezet in een web. Geen mannetje te zien, maar die zijn een stuk kleiner dan een vrouwtje en onopvallend gekleurd. Dat blijkt niet de enige reden te zijn dat ik ze niet zie. In augustus is het paartijd, dan hebben de vrouwtjes net hun laatste vervelling achter de rug en zijn ze nog kwetsbaar omdat hun skeletje nog niet uitgehard is. Een aantal mannetjes zoeken een kans om te paren, dat lukt de eerste man nog net zonder direct opgegeten te worden. De anderen dienen als versterkend voedsel ter meerdere glorie van de a.s. moeder en haar net bevruchte eitjes. De eitjes zullen overwinteren in het bolletje dat ik zonet zag. Het cocon wordt door het vrouwtje bewaakt totdat ze vlak voor de winter sterft.
Eigenlijk zien wespspinnen er heel on-Hollands uit en dat klopt ook wel. Oorspronkelijk komen ze voor in gebieden rond de Middellandse Zee, maar door klimaatverandering doken zo’n 40 jaar geleden de eerste exemplaren in Nederland op, eerst in Zuid-Limburg en nu worden ze in Botshol en zelfs op de Waddeneilanden waargenomen. Moeten we bang voor ze zijn en hen bestrijden? Daar lijkt geen enkele aanleiding voor te zijn. Ze komen niet in onze huizen en schuren voor, alleen op heidevelden en biotopen die daar op lijken. Daar hebben ze hun plekje in het ecosysteem gevonden zonder inheemse soorten te verdrijven.
Je kunt ze eng vinden zoals ze eruit zien, maar het diertje heeft haar kleurtekening als waarschuwing, bedoeld om vogels en andere predatoren af te schrikken. En mensen dus ook, zeker diegenen die zowel bang zijn voor wespen als voor spinnen.
Wim Bax
