Een nieuw ommetje: wandelen langs Maasheggen, Duits Lijntje en de Kleine Vilt

Niet als excursie, maar om ‘m zelf te doen met de familie!

De wandeling begint bij Portaal de Vilt aan de N621/Beugenseweg tussen Beugen en Oeffelt en is ongeveer 8 km lang. Portaal de Vilt vind je vanaf Beugen komende richting Oeffelt een stukje voor Oeffelt aan de rechterkant: een gebouwtje met informatiebord en een parkeerplaats.  

De route is hier als PDF te downloaden.

De route start op het pad achter het gebouwtje. Volg dat door het Portaal tot aan de onverharde weg.

De Meidoornbomen links en rechts van het pad en in de cirkel en de heggen langs het perceel, zijn aangeplant tijdens de boomplantdag van 2012. Op de herinneringsplaquette zie je dat Koningin Maxima hierbij aanwezig was.

Bij de onverharde weg rechtsaf , even verder links de trappen op en dan rechts de dijk volgen.

Je hebt een mooi uitzicht over het Maasheggengebied en de brug over de Maas richting Gennep.

Na 50m. de asfaltweg links naar beneden nemen.

Onderaan de dijk staat links een knotwilg die vanbinnen helemaal hol is, knotbomen zijn een ideale schuil- en nestgelegenheid voor vogels.

We passeren de Viltsche Graaf, zoals ook het informatiebordje vertelt. De heg aan de rechterkant is in 2020 tijdens het NK Maasheggenvlechten gevlochten in verschillende stijlen uit diverse landen.

Neem de eerste weg links, een verhard fietspad. Dit fietspad blijven volgen .

Ook hier zie je (gevlochten) heggen. Deze heggen bestaan uit verschillende soorten struiken zoals sleedoorn, kardinaalsmuts, kornoelje, wegedoorn, hazelaar maar voornamelijk uit meidoorn. In het voorjaar is het een bloemenzee en in het najaar zijn de bessen voedsel voor vele vogels.

Je gaat linksaf op een wat breder verhard pad. Aan de rechterkant ligt  een plas.

De plas is ontstaan door zandwinning voor de aanleg van de weg van Oeffelt naar Gennep (N264). De opening van de weg en de brug vond plaats op 17 mei 1955. Voorheen lag er alleen de spoorbrug van het Duits Lijntje (Boxtel-Wesel) en stak men de Maas over met de veerpont die iets noordelijker bij het Veerhuis lag.

Als je goed kijkt zie je sporen van de bever, vooral aan de overkant van de plas liggen veel omgeknaagde bomen.

Iets verderop zie je rechts een verlaging in het landschap, dit is ontstaan door kleiwinning voor de Oeffeltse steenfabriek. De afgraving dient tevens voor waterberging wanneer het hoogwater is.

Je loopt rechtdoor. Het verharde pad gaat over in een half verhard pad tot aan de spoordijk van het voormalige Duitse Lijntje. Voor de dijk ga je linksaf.

We passeren weer de Viltsche Graaf met links een mooie rij knotwilgen en rechts een doorgang voor de Viltsche Graaf onder de spoordijk door.

Blijf het pad volgen tot de kruising (knooppunt 11). Deze over steken richting knooppunt 10 en even verder door het rood-witte hek. Bij een bankje aan de rechterkant rechtsaf, de doorgaande weg oversteken en dan rechts het fietspad volgen. Vervolgens de tweede weg linksaf nemen: Stationsweg en later Scharmolen.

Aan deze weg ligt het voormalige Oeffeltse station van het Duits Lijntje wat we hier aan de achterkant zien (het witte gebouw bij het bord einde bebouwde kom).

Het Duits Lijntje liep van Boxtel naar Wesel in Duitsland. Vanaf 1873 tot 1940 floreerde de spoorlijn met internationale personentreinen en vrachtvervoer. Aan het begin van de tweede wereldoorlog vielen de Duitsers via deze lijn ons land binnen. De lijn werd gebruikt voor vervoer van militairen en transport van militaire voertuigen. In september 1944 werd de spoorbrug opgeblazen door de Duitsers om zo de oprukkende geallieerden tegen te houden. Na de oorlog werd de spoorbrug hersteld maar het personen en vrachtvervoer was sterk verminderd, uiteindelijk hield de lijn in 1973 op te bestaan. 

Links op de verhoging lag het rangeerterrein en de loswal waar kolen, aardappels, bieten en andere vrachten werden geladen en gelost.

Voor de bocht naar rechts linksaf de voormalige spoordijk op.

We wandelen nu over het voormalige traject van het Duits Lijntje wat nu onderdeel is van de Ecologische VerbindingsZone (EVZ). Rechts heb je een mooi uitzicht over het beekdal van de Oeffeltse Raam. Deze laagte is ontstaan door uitslijting door de Maas die hier 10.000 jaar geleden stroomde. In het gebied wat wordt beheerd door het Brabants Landschap liggen ook zogenaamde stapsteen poelen. Deze poelen liggen zo dat amfibieën zich  makkelijk van de ene naar de andere poel kunnen verplaatsen. De EVZ verbindt zo op een natte en droge manier de Vilt en de Maasheggen met elkaar.

Brug over de Oeffelte raam oversteken  en de dijk verder volgen. Dan de asfaltweg oversteken en ook hier de dijk verder volgen.

Links zijn plassen ontstaan doordat particulieren hier voor eigen gebruik klei wonnen.

Bij de asfaltweg linksaf, de Viltseweg.

Links, de Kleine Vilt, rechts zie je de schoorsteen van de steenfabriek die nog steeds in bedrijf is. Rond 1880 was er in Noord Brabant een sterke bevolkingsgroei en als gevolg daarvan de behoefte aan meer woningen en dus een grote vraag naar bakstenen. Jan Botermans kocht in 1898 een perceel op de Oeffeltse hei waar toen nog maar een boerderij stond. Botermans bouwde de steenfabriek met vlakbij een spoorlijn voor de afvoer van de bakstenen. De klei om de stenen te bakken baggerde hij uit een drooggevallen oude Maasarm en reed die op kiepkarren via een smalspoor naar de steenfabriek. Zo ontstond de Kleine Vilt, in de volksmond ook wel ‘Den Bagger’ of ‘Botermansgat’ genoemd.

Dan de eerste weg linksaf (Haart), om Boerderij ‘Niemandsvriend’ heen.

Deze boerderij wordt in oude geschriften beschreven als Bouhof Neyemantzfrunt, voorbij de boerderij lag Beugen dat tot het Land van Cuijk behoorde en Niemandsvriend lag in Uffel dat tot het Duitse lande von Cleeff behoorde. Tussen 1815 en 1816 ging Oeffelt van Lande von Cleeff naar Land van Cuijk.  De boerderij behoorde ten tijde van de aankoop van het perceel door Dhr, Botermans bij de steenfabriek. De werkpaarden van de fabriek stonden hier gestald.  De oorlog was bijna voorbij toen de boerderij door de Engelsen in brand geschoten is en verloren ging.  In 1948 werd een nieuwe “Niemandsvriend” gebouwd. De boerderij is sinds 1989 eigendom van de familie Michiels die voorheen de boerderij steeds hadden gepacht. Hoe de boerderij aan zijn naam gekomen is staat jammer genoeg  nergens beschreven maar gebruik uw fantasie.

Dit is buurtschap de Haart, rechts ligt nog een oude hoogstamboomgaard.

Bij T-splitsing weer linksaf (Haart) en bij de bank rechtdoor, de onverharde weg volgen.

Rechts ligt een poel. Verderop rechts ziet u een plas/drasgebied met een ooievaarsnest en aan de linkerkant een kleine molen die er voor moet zorgen dat wanneer het water te hoog wordt op het natte grasland links, dit wordt door gevoerd naar de rechterkant. Voorbij de molen zie je links weer de Kleine Vilt.

De Kleine Vilt is nu open water waar vele soorten watervogels  hun plekje vinden. Op de drassige stukken zien we vogels zoals scholekster, kievit, groenpootruiter en kemphaan.

De brug van de Oeffeltse Raam oversteken.

Deze beek ontspringt in Overloon en komt samen met de Viltsche Graaf en verderop bij Oeffelt in de Maas. De beek is 17 km lang. Nadat eind 19e eeuw enkele delen waren gekanaliseerd om de afwatering van de landbouwgronden te verbeteren is de beek nu weer op verschillende plekken hersteld en meandert de beek weer.

Bij driesprong rechtdoor, langs de slagboom en vervolgens linksaf de asfaltweg op. Bij volgende driesprong rechtsaf (knooppunt 28 ) en vervolgens het eerste onverharde pad linksaf (richting knooppunt 10), met bordje doodlopende weg.

Links in de verte zien we nu de voorkant van het Oeffeltse station.

Het pad gaat over in een klinkerpad. Bij doorgaande weg (knooppunt 10) rechtsaf en via het fietspad terug naar de startplaats.

Wij wensen jullie veel wandelplezier.

Marjo Simons, Dorette van loon, Gerard Albers, Rolf Boersma