Bijenhotel in Heemtuin De Maten

“In de heemtuin in het Matenpark staat sinds een paar jaar een prachtig insectenhotel. Getuige de vele bezette nestgangen valt het goed in de smaak bij de bijen. Ik heb er dit jaar regelmatig een tijdje voor gestaan om te bekijken welke insecten aanwezig waren.

Begin mei was het vooral heel druk met rosse metselbijen. Hoewel ze al zoemend links en rechts langs je hoofd vliegen, hoef je niet bang te zijn voor een bijensteek. Deze bijtjes steken niet. Metselbijen danken hun naam aan het feit dat ze bevochtigde aarde gebruiken als tussenwandje voor hun broedcellen. In elke broedcel legt de bij een voorraadje stuifmeel en nectar aan en legt daar vervolgens een ei bij. Nadat de bij zo een rijtje nestcellen heeft gevuld, sluit ze de gang af met een prop modder.

Op al die bedrijvigheid komen diverse andere insecten af, die graag een graantje meepikken. Zo zag ik een piepklein vliegje met de mooie naam houdini vlieg. Deze behoort tot dezelfde familie als het bekende fruitvliegje. De larve van de houdini vlieg snoept mee van de voedselvoorraad van de rosse metselbij. Dat kan er toe leiden dat er te weinig voedsel overblijft voor de bijenlarve, waardoor deze dood gaat of zich ontwikkelt tot een dwergvorm. Hoewel de volwassen vlieg geen bijtende monddelen heeft, slaagt hij er toch in uit de dichtgemetselde nestwand te komen. Een ware ontsnappingskunstenaar dus, vandaar de naam.

De muurrouwzwever is beduidend groter en valt dan ook meer op. Deze zwarte vlieg gooit haar eitjes in de nestgang, terwijl ze ervoor zweeft. De vliegenlarve voedt zich met de bijenlarve.

In juni zat de vliegtijd voor de rosse metselbij erop en waren er vooral veel kleinere bijtjes te zien: de tronkenbij. In augustus nam de bedrijvigheid geleidelijk aan wat af. Sommige tronkenbijtjes waren nog druk bezig met het afsluiten van de nestgang, maar andere zaten vooral rustig op het gaas dat voor het hotel zit om opdringerige vogels te weren.

Als het allemaal goed gaat met de ontwikkeling van de larven, valt er volgend jaar weer veel te genieten bij het bijenhotel.”

“Op het schiereiland was inmiddels andere bedrijvigheid waar te nemen. De mannetjes van de zompsprinkhaan probeerden met behulp van hun karakteristieke geluid (striduleren) vrouwtjes te lokken. Het enige vrouwtje dat ik zag, had nog weinig interesse in romantiek. Ze zat lekker te peuzelen van een grasspriet, maar het zal binnenkort ongetwijfeld tot paring komen en zal ze eitjes afzetten in de grond. De volwassen sprinkhanen gaan in het najaar dood. De eitjes komen volgende zomer uit. De zompsprinkhaan is eigenlijk maar een vrij onopvallend groen sprinkhaantje, maar de populatie in de heemtuin is wel de enig bekende locatie in Apeldoorn van deze zeldzame soort.”