2018 03 Eksters zijn rotbeesten, of toch niet?

Eksters zijn, zoals u natuurlijk wel weet, rotbeesten: ze zijn dol op alles wat glimt (en nemen dat dan ook mee), het zijn lawaaimakers en ze eten lieve, kleine vogeltjes op.

In de grote Es achter onze tuin zit een eksternest. Drie jaar geleden zijn meneer en mevrouw begonnen met bouwen en nu lijkt het erop dat het nest klaar is. Ze vliegen af en aan en ik vermoed dat er een nieuwe generatie ekstertjes aan zit te komen.

In de kersenboom voor mijn raam zit er vaak één. Misschien zijn het wel verschillende eksters, die er na elkaar zitten, en in dat geval zie ik het verschil gewoon niet. Maar mooi zijn ze: levendige vogels met iridiscerende kleuren, ogenschijnlijk zwart, dat afhankelijk van de lichtval in schitterend groen of blauw kan veranderen. Als ze zulke pakken op de Zuidas zouden dragen, zag de wereld er een stuk spannender uit.

Die eksters. Net als de mannen en vrouwen die op de Zuidas werken gaan ze gebukt onder een reputatie, die zij in ieder geval niet verdiend hebben.

Er doen natuurlijk wel vaker rare verhalen over vreemde vogels de ronde en er zijn ook een heleboel vreemde vogels. Zwarte wouwen bijvoorbeeld. Als een Zwarte wouw iets wat glimt in haar nest legt is de onderliggende boodschap, ‘als je dit eruit durft te pakken, dan ben je uit op ruzie (en die wordt in mijn voordeel beslecht)’. De Zwarte wouw – een roofvogel met een gevorkte staart –  is overigens een  hele zeldzame broedvogel en je mag in je handjes knijpen als je hem ziet.

Waarom mensen dan denken dat eksters dol zijn op glimmende dingen is moeilijk te verklaren, want dat zijn ze helemaal niet, sterker nog, ze zijn er bang voor, want met glimmende dingen in de buurt – wees onderzoek uit – doet de ekster 3 keer zo lang over zijn eten, zoveel onzekerheid brengt de aanwezigheid van dat enge glimding met zich mee!

En lawaai maken, doen ze dat? Ze zijn wel aanwezig en dat gekke kekkerende geluid zou je met een beetje moeite als irritant kunnen ervaren. Wat opvalt is natuurlijk dat het een buitengewoon sociale vogel is die voortdurend aan het kletsen is met zijn soortgenoten. In het Frans noemen ze haar dan ook ‘pie bavarde’ ofwel ‘babbelekster’. Daaraan kan je ook zien dat ze een kraaiachtige is, want net als de kraaien, de kauwen en de gaaien hebben ze een voorliefde voor veel en oeverloos communiceren.

En kleine vogeltjes eten….tja. Ook die lieve pimpelmeesjes van u eten andere wezens, rupsen van de meest prachtige inheemse vlinders bij voorbeeld, maar rupsen hebben een vrij laag aaibaarheidsgehalte en niemand zal zich er dan ook over opwinden als er een paar opgepeuzeld worden, behalve die paar gekkies, die van vlinders houden.

Eksters worden wel weer opgepeuzeld, door haviken. Je kan alleen al aan de extreme voorzichtigheid waarmee de ekster haar nest benaderd zien dat dat niet zonder risico is. In de bebouwde kom zijn wel weer minder marters.

Het idee dat de aanwezigheid van eksters de zangvogeltjes-stand doet kelderen is ook allang achterhaald. Er is geen enkele relatie!

Eksters zijn, zoals u nu weet, prachtige beesten, ze moeten niets van uw juwelen hebben, zijn dol op praten en te veel mezen, daar maak je vlinderliefhebbers ook niet blij mee.

Aleid Offerhaus
Natuurgids IVN Amstelveen

Het is verboden deze column te dupliceren of te gebruiken zonder uitdrukkelijke toestemming van de schrijver/fotograaf/tekena(a)res.

Lit.: Madden, Chr. e.a. A review of the impacts of corvids on bird productivity and abundance, (IBIS 157, 1-16)
Shephard, T.V. e.a., ‘The thieving magpie’? (Animal Cognition 15 august 2014)