Verslag ‘Natuur onder de loep’ in het Zuiderpark en De Meulenreek

Zondagochtend 29 juni, vijf voor tien. In de schaduw bij speelleercentrum De Wijde Wereld in Uden wachten we met z’n drieën af of er ondanks de zomerse hitte toch mensen op komen dagen voor de nieuwe excursie ‘Natuur onder de loep’ in het Zuiderpark en De Meulenreek. En jawel, daar zijn de eerste diehards al! Even later staat er een groepje van tien deelnemers, vier kinderen inbegrepen, klaar met loepjes en vergrootglazen in de hand.

René vertrekt met de kinderen en hun ouders, terwijl de rest met Twan en Saskia op pad gaat. We beginnen met een bloemetje van de braam: tientallen meeldraden, talloze stampers – een perfecte kennismaking met de loep. Eén van de deelnemers ontdekt dat er ook nog allerlei minuscule beestjes in het bloemetje rondscharrelen.

We lopen langs een dode eik, ooit getroffen door de bliksem. Nu is het een levendige plek vol bosmieren, tonderzwammen en spechtengaten. Twan vertelt enthousiast over de mierenkolonie die er leeft. Vanaf het bruggetje richting landschapspark De Meulenreek bekijken we het roestbruine water met een opvallend kwelvlies. Daar waar het water harder stroomt zien we het vlies duidelijk in fragmentjes uiteenvallen; geen olie dus! De naam De Meulenreek komt van de oude watermolen die hier eeuwen geleden vlakbij stond, en de waterloop die stroomafwaarts lang en recht was (een ‘reek’).

In het park staan bloeiende grassen als gewoon timoteegras, witbol en kropaar en veel verschillende wilde planten als knoopkruid, duizendblad, kleine pimpernel en slangenkruid. We bespreken het verschil tussen wind- en insectenbestuiving en bewonderen de sierlijke, veervormige stempels (het bovenste deel van de stamper) van bloeiende grassen. De Meulenreek wordt beheerd door sVLU en begrazing door schapen houdt het gebied open. Samen met het Zuiderpark vormt De Meulenreek een groene verbinding met het Sportpark. Overal om ons heen fladderen vlinders: witjes en verschillende soorten zandoogjes. De zwart met geel gestreepte rupsen van de sint-jakobsvlinder blijven gelukkig wél even zitten voor nader onderzoek. Met loeppotjes gaan de kinderen op zoek naar nog meer beestjes.

Over de brede ‘boulevard’ wandelen we verder naar het schaduwrijke Zuiderpark. De kinderen zijn intussen druk met de natuurbingokaarten die René uit zijn rugzak heeft getoverd. Het Zuiderpark heeft een natuurlijk karakter en vormt een mooie overgang van bebouwing naar buitengebied. Er zijn speelgazons, inheemse grassen en kruiden, een waterpartij en een mooie verzameling bomen, afkomstig uit de ‘kwekerij’ van de gemeente. Het park wordt ecologisch beheerd, onder andere met gefaseerd maaien voor de biodiversiteit.

Via de smallere ‘rondgang’ maken we een rondwandeling door het park. Door de grote openingen in de houtwallen hebben we een weids uitzicht op het aangrenzende platteland. Langs het pad ontdekken we vraatsporen op de bladeren van Gelderse roos en zwarte els, larven van elzenhaantjes en kleine satijnen knoopjesgallen op eikenbladeren. Aan de enorme hazelnoten te zien is het een goed notenjaar! Vlakbij de speelvijver bekijken we de kleine bloemetjes van de wolfspoot – ogenschijnlijk wit, maar onder de loep vol lichtpaarse vlekjes. Op de rotsblokken groeit muisjesmos, waarvan de glasharen en sporenkapsels met de loep prachtig te zien zijn. Omdat de kinderen er ondertussen wel klaar mee zijn, mogen ze even lekker losgaan bij de speelvijver en de speeltoestellen.

Over de zonovergoten boulevard wandelen we rustig terug naar de Wijde Wereld. We staan nog even stil bij de tamme kastanje en zien door de loep massa’s meeldraden die ervoor zorgen dat het asfalt bruin ziet van het stuifmeel. Links van het pad ligt de langgerekte wadi die het park begrenst. Hier wordt het regenwater uit de aangrenzende wijk opgevangen zodat het kan infiltreren in de grond. Vlak voor het einde van de excursie spotten we nog twee grote rozenmosgallen op de takken van een hondsroos.

En dan is het tijd om de koelte op te zoeken en onder het genot van een verfrissend drankje of ijsje na te genieten van een interessante ochtend.

Saskia Scheepens