Krantenartikel Brabants Dagblad Natuurwerkdag Uden

‘Prachtig om nu iets op te bouwen in plaats van afbreken’

Rode loper voor natuur op vroegere volkstuinen

Noeste arbeid aan de Hoge Burcht nét buiten Uden. Waar eerder dertig containers vol afval uit de vroegere volkstuintjes werden getrokken, gaan nu 2750 boompjes en struiken de grond in.

RENÉ VAN SIJES

Uden, 2 november 2024

Zo’n tachtig vrijwilligers melden zich deze zaterdagochtend – Nationale Natuurwerkdag – om de klus te klaren. Vrijwilligers van Landschapsbeheer Uden (VLU), maar ook IVN’ers, de Vogelwacht en Rotary. Tientallen spades staan bovendien gereed voor familie en collega’s van Willem Peters (VLU). “Mijn 40-jarig jubileum bij het Brabants Landschap hier vieren, leek mij leuker dan een officiële receptie”, knipoogt hij.

Laarzen zijn een must, want op wijstgronden is het nooit echt droog. De boompjes en struiken die vandaag de grond in gaan, zijn dan ook bestand tegen het koude en metaalrijke kwelwater. Ze zullen soms maandenlang met hun wortels onder water staan. ,,Wij helpen de natuur een eindje op weg”, zegt Ernest de Groot van stichting VLU. ,,Maar na vandaag grijpen we amper in.”

Een vrijwilliger komt voorbij met een kruiwagen vol plastic, tegels, buizen en glas. Want al is het volkstuinencomplex opgedoekt, er zit nog aardig wat rotzooi in de grond. ,,Een grote bende was het”, zegt de Udense vrijwilliger Chris van Lieshout (74). “Zestig opstallen hebben we gesloopt, van schuurtjes en kassen tot complete toilethokken.”

“Prachtig om nu eindelijk te kunnen opbouwen in plaats van afbreken, vindt Udenaar Michel van Dijk (69). ,,Tijdens de schoonmaak zakte de moed soms in mijn schoenen. Zoveel troep! Maar elkaar motiveren heeft gewerkt; we creëren hier iets om trots op te zijn.”

Vóór het middaguur staan alle haagbeuken, essen en elzen, zomer- en winterlindes in de grond. Evenals een tiental soorten struiken, waaronder meidoorn en vuilboom. ,,Het bosplantsoen wordt opgebouwd in meerdere etages”, schetst Peters. ,,Dat zorgt voor meer biodiversiteit.”

Sporen van reeën

Op het terrein zijn al sporen van reeën gezien. ,,Morgenochtend is ongetwijfeld geknabbeld aan meerdere plantjes”, voorspelt Van Lieshout. ,,Kardinaalsmuts, hazelaar, Gelderse roos… Niet alle boompjes overleven dat, maar als de helft de eerste vier jaar doorkomt, is het prima. Dan neemt de natuurlijke kringloop het over.”

Op het terrein is wintergraan uitgestrooid, de zaden worden met een rijf de aarde in geharkt. ,,Dit graan gaat zorgen voor bescherming van de aanplant”, weet Van Lieshout. ,,Nog vóór de winter is het groen. Dan laten reeën de boompjes eerder met rust. En voor vogels is het graan een welkome voedselbron.” Uiteindelijk verdwijnt wintergraan uit dit gebied.

Een grote schuur moet nog worden ontmanteld. Als eerbetoon aan de volkstuintjes van weleer blijft wel een oud toegangspoortje gespaard. Voor recreanten is bovendien een bankje geplaatst. Verder komt er nog een tweede poel voor amfibieën. Voor padden en salamanders blijft sowieso een grote stapel tegels uit het volkstuinencomplex onaangetast. Hier kunnen de diertjes in alle rust overwinteren.

Ruit rondom Uden

Het natuurgebiedje is slechts één hectare groot, maar wel onderdeel van de Groene Ruit die over de oude gemeentegrens van Uden loopt. Aaneengesloten natuur, van singels, kruidenrijke graslanden, poelen en bosjes. ,,Die ruit is nu bijna compleet”, weet Peters. ,,Vele kleine postzegels die straks één geheel vormen.”

Bron: Brabants Dagblad 04-11-2024, René van Sijes

Foto: Van Assendelft / Thomas Segers