Kleine koning

Regulus is zijn naam en zijn pracht is zijn faam

De kleinste vogel van Europa komt bij ons het hele jaar voor. Dit is de Goudhaan (Latijn: Regulus regulus, waarbij regulus ‘kleine koning’ betekent). Hij is circa 9 cm lang en weegt 4-7 gram. Een pracht van een vogel met een vriendelijk gezicht. Hij is bekend van zijn opvallende kruinstreep die alleen zichtbaar is als hij deze opzet tijdens de balts of om concurrenten en andere diersoorten zoals de nieuwsgierige Homo sapiens te imponeren. De vrouw heeft een gele kruinstreep; bij een man zit er oranje doorheen.

Voor wie er niet bekend mee is: hij komt redelijk veel voor in Nederland. Er zijn meestal ruim 50.000 broedparen en in de winter komt de familie uit de noordelijke streken op bezoek. Dan kunnen er meer dan 400.000 in ons land voorkomen.
De Goudhaan kun je van ontzettend dichtbij zien. Hij is niet mensenschuw en je kunt hem tot op polslengte benaderen. Ongestoord zoekt hij naar insecten, vooral in naaldbomen. Zelfs in streken met weinig naaldbomen en in dorpen zoals Haren kan je ze eenvoudig tegenkomen in die spaarzame naaldbomen, ook in de lagere takken. In bossen zie je ze minder want daar struinen ze vooral de boomkruinen af.
In de winter zie je ze in solitaire naaldbomen of soms in heggen zitten. Nou ja, zitten doen ze niet, want ze zijn continu druk.

Maar ik herken ze vooral aan hun geluid. Ze roepen daarmee hun groepsgenoten. Hun roep en zang (als een ‘piepend wagenwiel’) heeft zulke hoge noten dat oudere mensen ze niet meer kunnen horen. Ook nu het broedtijd is, hoor ik ze weer in de naaldbomen aan bijvoorbeeld de Lutsborgsweg.
Een van de naaldbomen daar is bezet door zijn neef, de Vuurgoudhaan. Geniet, hoor en zie!

Ronald Pieters

Foto: Goudhaan (Klaas Heeres)