Amfibieënwerkgroep

De amfibieënwerkgroep van IVN Nuenen houdt bij hoe het met de kikkers, padden en salamanders gaat die in en rond de vele poelen op het grondgebied van onze gemeente leven.


Amfibieën in Nuenen

Door hun dunne huid zijn deze beestjes erg gevoelig voor veranderingen in hun leefomgeving, zoals bijvoorbeeld de kwaliteit van het water. Amfibieën – larf of volwassen – vormen ook een belangrijke schakel in de voedselketen van veel andere dieren. Kortom, het is heel belangrijk om de amfibieënpopulatie rondom ons mooie dorp goed in de gaten te houden.

Al sinds 2012 is in Nuenen een poelenwerkgroep van het IVN actief. Met subsidie van de gemeente en eigen middelen zijn netten, fuiken en professionele zaklantaarns aangeschaft. Hiermee gaat de werkgroep enkele malen per jaar 24 poelen langs om een beeld te krijgen hoe het met de amfibiëen gesteld is.

Eerste inventarisatie: kikkerdril en paddensnoeren

In het vroege voorjaar treffen we bij de eerste rondgang vooral veel kikkerdril van de bruine kikker en ook eitjes van de padden aan, gerangschikt in zogenaamde paddensnoeren – prachtig om te zien. Grote paddenvrouwtjes sjouwen lustig rond met kleinere mannetjes op hun rug, soms wel meer dan één. Ook de kleine watersalamander zien we veel, en in enkele diepere poelen huizen ook een paar tamelijk zeldzame kamsalamanders.


Padden in de zogenaamde amplexhouding

Tweede inventarisatie: dikkopjes en larven

In de loop van april houden we een tweede telling, ’s avonds als het donker is. In het licht van de schijnwerpers zien we dan de pasgeboren dikkopjes van de bruine kikker en de pad en de larven van de salamanders. Deze hebben prachtige uitwendige kieuwen die verdwijnen als de beestjes het land op gaan.


Watersalamanders: vrouwtje (voor) en mannetje, en buikaanzicht mannetje van de kleine watersalamander

Derde en vierde inventarisatie: kwakende kikkers

Ook voor de derde telling in juni gaan we na zonsondergang op pad. In deze tijd horen we volop groene kikkers kwaken, terwijl de dikkopjes van de bruine kikker en de pad volop rond zwemmen.

Voor de laatste telling gaan we in augustus nog eens overdag alle poelen langs. In deze tijd zien we vooral de larven van de kleine watersalamander rondzwemmen, tussen de grote bronskleurige dikkoppen van de groene kikker, met twee of al met vier poten, en vaak nog met een flinke staart.


Alpenwatersalamanders: larve (linksboven) en volwassen man/vrouw (linksonder) en buikaanzicht mannetje van de alpenwatersalamander

Alle door de werkgroep verzamelde gegevens worden landelijk verwerkt door RAVON, een onafhankelijke kennisorganisatie die samen met vrijwilligers, inheemse reptielen, amfibieën en vissen beschermt.


Kamsalamander

Gelukkig mogen we constateren dat het best goed gaat met de amfibieënpopulatie in de gemeente Nuenen, al blijft het een probleem dat sommige poelen snel dichtgroeien en vaak geschoond moeten worden. Droogvallen van de poelen ten gevolge van warm weer en weinig regen is op zich geen probleem, want de meeste amfibieën ontwikkelen zich sneller, en de predatoren – vissen – gaan dood. De kamsalamander en de groene kikker daarentegen, zullen meer moeite hebben met droogte, zeker als deze al vroeg in het jaar optreedt.

Hulp welkom, iets voor jou?

De amfibieënwerkgroep kan heel goed een paar nieuwe, enthousiaste leden gebruiken. Ben je na het bovenstaande gelezen te hebben enthousiast en wil je de werkgroep versterken? Neem dan contact op met coördinator Marianne Niemantsverdriet en ga een keertje mee op pad.

Contact

Marianne Niemantsverdriet, coördinator
040-2838086 | mvangoudoever@gmail.com