Met mezen in de aanval tegen eikenprocessierups in gemeente Barneveld

BARNEVELD Niet eerder leidde de eikenprocessierups tot zoveel irritatie in de gemeente Barneveld dan het afgelopen jaar. Voor de lokale afdeling van de SGP was het aanleiding om ertegen in de aanval te gaan. De partij benaderde basisscholen om mee te doen met het bouwen en ophangen van mezenkastjes en werd overladen door aanmeldingen. ,,Dit overtreft onze stoutste verwachtingen”, aldus raadslid Wout Hazeleger.

Jannes Bijlsma (Barneveldse Krant)

Vooraf rekende de partij uit dat er ongeveer honderd kastjes konden worden gebouwd en opgehangen. In totaal kwamen er aanvragen binnen voor maar liefst 580 mezenkastjes. De materialen – hout, schroeven en haakjes – worden gesponsord door lokale bedrijven en het zaagwerk voor de kastjes is voor een groot deel uitgevoerd door medewerkers van het bedrijf Ruiter Werkt. De bouwpakketten die dit oplevert, worden door leerlingen van de Julianaschool, Prins Willem Alexanderschool, Fontein, Fraanjeschool, Eben Haëzerschool en de Rehobothscholen in Barneveld en Kootwijkerbroek zelf in elkaar gezet.

De mees is een natuurlijke vijand van de eikenprocessierups. Gehoopt wordt dat de aanwezigheid van deze vogelsoort de rupsenoverlast wat terugdringt. ,,De gemeente doet al veel aan de bestrijding”, weet raadslid Hazeleger. ,,Afgelopen jaar hebben aannemers geprobeerd de rupsen weg te zuigen, maar eigenlijk is dat een beetje het paard achter de wagen spannen. Wij vroegen ons af hoe we de rups op een natuurlijke manier kunnen bestrijden en het is mooi dat verschillende partijen zijn aangehaakt bij ons project.”

Er werd contact gelegd met verschillende scholen en die waren direct enthousiast. ,,We hadden absoluut niet gedacht dat het zo’n succes zou worden. We moeten bijna een stop inlassen op de aanvragen.” De nestjes worden deels in de buurt van scholen opgehangen. ,,Zo kunnen de klassen zelf monitoren of ze effect hebben en of er echt nestjes zitten. Het gros van de kastjes gaat met de leerlingen mee naar huis, zodat we ook een mooie spreiding krijgen. Er wordt momenteel gewerkt aan een instructiekaart voor het ophangen. Hier staat bijvoorbeeld op hoe hoog de kastjes ongeveer moeten hangen en dat je rekening moet houden met een bepaalde windrichting. Op deze manier krijgt het thema een mooi educatief element.”

BRANDHAREN De brandharen van de rups kunnen grote huidirritaties opleveren bij mensen en dat gebeurde het afgelopen jaar veelvuldig in Barneveld en de rest van Nederland. De gemeente moest maar liefst drie aannemers inhuren om plekken weg te zuigen. Politiek Barneveld behandelde afgelopen woensdag een SGP-aanvalsplan tegen de rups. Voorgesteld werd onder meer om eikenbomen te kappen die in de buurt staan waar de rups voor veel overlast zorgde, zoals bij zwembaden, scholen en verzorgingstehuizen. Daar zouden dan andere bomensoorten voor terug moeten komen. Het idee kreeg geen groen licht, omdat veel partijen het te ver vonden gaan. ,,Doel van het voorstel was vooral om een gesprek over een grotere diversiteit aan bomen op gang te brengen”, zegt Hazeleger. ,,Die diversiteit is hard nodig. We hebben hier in Barneveld toch een beetje een monocultuur. Inmiddels is eenderde van onze bomen is een eik. De balans is wel een beetje zoek geraakt.”

KAPPEN GEEN GOED IDEE Ook Johan Ossendrijver herkent de ‘monocultuur’ van het bomenareaal in Barneveld. Hij vertelt als ‘vakspecialist groen’ van de gemeente Barneveld dat er wordt gewerkt aan een plan van aanpak om de eikenprocessierups volgend jaar nog beter het hoofd te bieden. ,,Alle eiken kappen is geen goed idee. Wel is het goed om naar andere soorten te kijken als eiken doodgaan of op een andere manier wegvallen.”

In samenwerking met de Rozelaar, de Barneveldse organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking, laat de gemeente Barneveld zo’n 120 mezenkastjes maken. Die komen rond het Schaffelaarsebos, in het Oosterbos, bij de Stationsweg en langs de Wesselseweg. Daarnaast doet Ossendrijver proeven met een bollenmengsel in bermen. Drie weken geleden werden kruidenbollen geplant in bermen aan de Kallenbroekerweg en de Jacob Catsstraat in Barneveld en het Vlasbekje in Voorthuizen. ,,Het is de bedoeling dat die kruiden nieuwe insecten aantrekken. Hierdoor houd je bijvoorbeeld ook de mees langer in het gebied, en zo is het cirkeltje weer rond. We hopen met al deze maatregelen voldoende natuurlijke vijanden te creëren, zodat de overlast afneemt.”