Excursieverslag Vogelwerkgroep IVN Zuid-West Veluwezoom

Zaterdag 8 november heeft de vogelwerkgroep een mooie wandeling gemaakt in de uiterwaard bij Renkum.
Er waren in totaal 10 deelnemers die bij elkaar 41 vogelsoorten hebben waargenomen.
Om 9 uur ’s morgens gingen we op pad en Marleen hield de streeplijst bij. Zie onderaan deze email.
Het was nog mistig, ideaal licht om naar vogels te kijken, zeker als ze dichtbij waren.
Vooral de eerste 800 meter kwamen we zeer langzaam vooruit want er waren veel vogels in de meidoorns en rozenstruiken.
Merels, kramsvogels en koperwieken houden wel van de besjes en rozenbottels.
En heel leuk waren de goudhaantjes die vrij laag in de struiken heen en weer dwarrelden, mooi gecamoufleerd in hun groene verenpakje met het gele streepje op de kop.
Veel van ons, op leeftijd, kunnen het roepje (bijlage, download van Xeno-Canto / Susanne Kuijpers) van de goudhaan niet meer horen, maar de geluiden app (Merlin) is dan een mooie aanvulling.

foto: goudhaan, bron: birdguides.com

Goudhaantjes worden in de broedtijd niet vaak gezien. Ze leven namelijk vooral in de toppen van naaldbomen. Maar nu tijdens de trek kunnen ze ontzettend tam zijn. Er strijken duizenden in ons land neer, en dan zijn ze zo met voedsel zoeken bezig dat je ze soms bijna aan kunt raken.

Een heel leuke waarneming was het horen van de matkop, we konden deze niet zien want hij zat verderop in de struiken. Ik was erop gespitst, omdat de vogel op waarneming.nl werd vermeld in de Jufferswaard.
Onze vogelwerkgroep telt al jaren de broedvogels in dit gebied en het valt op dat de matkop, die eerder altijd aanwezig was , sinds 2017 niet meer werd waargenomen.
Volgens het SOVON is de matkop sinds 25 jaar met 50% in aantallen achteruit gegaan. Het is zelfs een Rode Lijst soort, dat wil zeggen een kwetsbare soort.

foto: matkop, bron: veluwezoominbeeld.nl

Het lijkt erop dat het verdwijnen van de matkop samenhangt met het verdwijnen van de broedbiotoop, door droogte, overbegrazing (Oostvaardersplassen), en dergelijke.
De matkop houdt van jong, nat loofbos, dit is te lezen in het volgende artikel: https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/de-matkop-houdt-van-jong-nat-loofbos
Afgelopen voorjaar hebben we geen territorium gevonden, maar nu gaan we natuurlijk de omgeving waar we de matkop afgelopen zaterdag hebben gehoord, goed in de gaten houden tijdens de monitoring van volgend jaar.
De matkop is een standvogel, dus het is niet te zeggen dat we met een trekvogel te maken hebben, die we toevallig nu in november hebben getroffen.
Ik vond het erg leuk om het nasale, zeurderige mèèè-mèèè-mèèè weer te horen.

Ook vermeldenswaard: toen we langs de waterplas terugliepen richting de parkeerplaats vlogen er zo’n 15 watersnippen op. Langs de oever zaten ze verborgen in de vegetatie, onzichtbaar, en ineens vlogen ze daar, roepend in het rond.

Voor de agenda:
De volgende excursie zal plaatsvinden op zondag 14 december in het natuurgebied de Kwade Hoek in Zuid-Holland.
We vertrekken dan vroeg vanuit Renkum en gaan met laag tij wandelen in dit mooie strand- duingebied.
Het zal een dagexcursie zijn, een officiële uitnodiging volgt nog.

Tot gauw!

Met vriendelijke groet,
Els Roode
Vogelwerkgroep Zuidwest Veluwezoom

Met dank aan Marleen:
Vogellijst IVN_ZW_Veluwezoom excursie Jufferswaard