Column week 20, Zinloos geweld
Op m’n knieën op de stoeptegels een lieveheersbeestje fotograferen in de vroege ochtend: het blad van het muurleeuwebekje waar het op zit is nog nat van de ochtenddauw en het kevertje heeft z’n kopje en z’n zwarte pootjes diep verborgen onder zijn schilden. En zit ook nog met z’n voorkant naar beneden. Uiteindelijk toch maar even een andere foto opgezocht. Wat meteen opvalt is de kleur: diep oranje met zwarte stippen. Mijn oog viel er meteen op toen ik over mijn plantenborder keek. Je kunt het niet missen. ‘Top’, dacht ik meteen, ‘dat wordt het onderwerp voor m’n volgende column’. Hoe makkelijk kan het zijn een onderwerp voor een column te vinden. De natuur is overal om je heen, je hoeft alleen maar te kijken en te luisteren en te ruiken. Je zou zelfs over de 4 winden een column kunnen schrijven want dat is ook natuur. Of over de sterrenhemel….is dat dicht bij huis ? Nou, ja….iedereen kan hem (of is het ‘haar’ ?) zien.
Een van de afweermechanismen van het zevenstippelig lieveheersbeestje (met respect voluit geschreven) is: ‘hou je dood en laat je vallen’. Dat gebeurde ook toen ik hem/haar voorzichtig pakte. Maar eenmaal binnen op het aanrecht bleek het zo levenslustig te zijn dat ik geen foto van een stilzittend lieveheersbeestje kon nemen. Een andere reflex bij gevaar is het afscheiden van een gele vloeistof uit poriën tussen dij en scheenbeen(poot). De zeven vlekken zeggen niets over de leeftijd van het dier. Ze worden rond een jaar oud.
Dus, lezers, je zult het met de foto moeten doen met het kopje naar beneden tussen het groen. Zeven zwarte stippen is de meest algemene soort. Het kevertje overwintert als volwassen dier en is soms zelfs in grote groepen in huizen schuren te vinden.
Het beste kun je ze dan voorzichtig vangen en buitenzetten in je tuin. Je zult daar plezier aan beleven want het zijn efficiënte blad- en dopluizenverdelgers (behalve op de vlier). En niet alleen het volwassen kevertje maar ook de larve (voorstadium). Meer dan 600 bladluizen gaan gretig naar binnen. De larven lijken een beetje op rupsjes maar als je goed kijkt zie je dat ze 6 pootjes hebben.
Het kevertje is door de stichting tegen zinloos geweld en vóór verdraagzaamheid gekozen als symbool. Dit symbool is soms zelf op stoeptegels te vinden. Iedereen vindt het beestje ‘aaibaar’ en er lief uitzien.
Getuige de vele bijnamen die het draagt is het een geliefd insect en iedereen kent het omdat het zo dicht bij de mensen leeft. Zo kwam ik in de literatuur tegen: oliebeestjes (vanwege die gele afscheiding misschien), stippelbeestjes, boerinnetjes, moedergodssterretjes, hemelbeestjes, koffiekuikentjes, poppennonnetjes, lieveheerhennetjes, lieveheerspaardjes, lievehereminnetjes, krûpelhintsjes, sjmautwurmkes, kukelesaantjes, pieternelletjes, piepebontjes, engelbeestjes, piepebontjes, vliegmusjes, koekediefjes, eerebeestjes, pimpampoentjes …..bij onze zuiderburen zijn ze erg goed in het verzinnen van een bijnaam. En bij een aantal is zo een verhaaltje te verzinnen waarom ze die naam dragen.
Ik zal het een keer vragen aan mijn Vlaamse vriend, of hij er iets over weet.
Elza Vis,
IVN-natuurgids
Digitale krantversie Column 2020-20, 18 mei 2021, pagina ?
Naar columns 2021
Vind je dit leuk? Steun ons en word lid!
