2025 08 Zomerpaddenstoelen, Henk Breij

We hadden dit jaar een recorddroge lente, maar gelukkig is er in de zomer redelijk wat regen gevallen. Als ik op een ochtend eind juli het ochtendnieuws doorneem, stuit ik op een bericht van Nature Today over plotseling opduikende zwammetjes na een regenbui. Het bericht spreekt van paddenstoeltjes in het gras die plotseling verschijnen na zomerse regen. Ik lees over gazonvlekplaatjes en izabelkleurige breeksteeltjes. Ik kijk op van mijn ipad naar het grasveld aan de overkant en verhip: “ik zie witte hoedjes”. Ik leg de krant en de ipad aan de kant en ga in het gras kijken. Ik herken het conische hoedje van het breeksteeltje en voor de gazonvlekplaat moet ik even terug naar huis om een spiegeltje te pakken. In de spiegel zie ik dat deze soort zwarte lamellen heeft, hetgeen duidt op vlekplaatjes, zodat ik maar de conclusie trek dat het om gazonvlekplaten gaat. Er zijn namelijk vele soorten vlekplaten die hun naam danken aan het feit dat de lamellen zwart kleuren op de plek waar de sporen rijpen. Maar omdat niet alle sporen gelijk rijp zijn ontstaan er zwarte vlekken op een wat lichtere ondergrond, vandaar de naam.

’s Middag ontdek ik in het grasveld achter ons huis een groep glimmerinktzwammen, die er ook vroeg bij zijn. Diezelfde middag ga ik het Amsterdamse Bos in om te zien of ik nog wat vroege paddenstoelen kan verschalken. Op de Kleine Noorddijk stuit ik op een groepje zwerminktzwammen, die altijd elke gelegenheid aangrijpen om zich voort te planten. Dit paddenstoeltje, met zijn grijze klokvormige hoedjes, wordt ook wel grijs klokje genoemd, een toepasselijke volksnaam. De grootste verrassing zie ik een stukje verderop. Ik zie nog een groepje zwerminktzwammetjes, maar deze zien er toch wat anders uit. De hoedjes zijn niet grijs, maar bruinachtig en de lamellen van de wat oudere exemplaren zijn niet zwart zoals bij de “zwermpjes”, maar donkerbruin, hetgeen erop duidt dat de sporen niet zwart maar donkerbruin zijn. Mijn natuurapp Obsidentify weet echter zeker dat het hier om een zwerminktzwam gaat, maar ik blijf twijfelen. Als ik een betere opname maak begint ook de app te twijfelen en geeft me nu 2 mogelijke kandidaten: de zwerminktzwam en de dwergfranjehoed. Voor mij is het nu duidelijk, door de bruine kleur van de sporen kom ik tot de conclusie dat het hier om de dwergfranjehoed gaat, voor mij een min of meer nieuwe soort. Ik haast me huiswaarts om mijn fotospullen op te halen om dit bijzondere zwammetje vast te leggen. Het seizoen moet nog beginnen en ik heb al een nieuwe soort te pakken, dat belooft wat voor de komende herfst.

Henk Breij
Natuurgids IVN Amstelveen

Het is verboden deze column te dupliceren of te gebruiken zonder uitdrukkelijke toestemming van de schrijver/fotograaf/tekenaar.