Terugblik lezing De bijzondere wereld van wespen
Door Sjoert Fleurke namens de Wespenstichting Donderdag 2 oktober 2025
Sjoert legt eerst uit welke soorten er zoal zijn en spitst zijn verhaal toe op de sociale wespen. Dus diegenen, die in kolonies leven en nesten bouwen. Dat doen zij van houtschraapsel, dat zij verwerken tot papier maché.
Dan behandelt Sjoert de levenscyclus. Interessant daarbij is, dat er aan het eind van het seizoen honderden koninginnen en mannen worden geboren en dat de voorgaande koningin met haar werksters sterven. Ook de mannen sterven na de bevruchting. Enkele honderden jonge bevruchte koninginnen gaan ondergronds overwinteren, maar ook tussen het opgestapelde openhaardhout, in bijenhotels en schuren. Toch is het vaak slechts één koningin die het voorjaar haalt.
Er is een voedingscyclus tussen larven en werksters. De larven scheiden zoetstof af als voeding voor de werksters, die op hun beurt andere insecten verorberen om het vlees aan de larven te kunnen voeden. In de late zomer en herfst is het aanbod van zoetstof minder (er worden minder eitjes gelegd, dus minder larven) en dan zoeken de werksters de zoetstof in de natuur (bloemen van wilg en hedera) of bij de mens (limonade).
De wesp heeft – in tegenstelling tot de bij en de hommel – een negatief imago. Daardoor wordt hij vaak bestreden bijvoorbeeld met het gif Permas-D. Echter dit gif werkt niet meteen en dus sterven onnodig ook andere insecten. Bovendien zijn veel bestrijders veel te kwistig met dit spul. Het is beter om – ingeval van overlast – vrijwilligers van de wespenstichting te vragen om het wespennest op verantwoorde wijze af te schermen of te verplaatsen.
Naast de mens heeft de wesp ook natuurlijke vijanden. De das, marter, muis en de wespendief lusten er wel pap van.
De meest bekende sociale wespen zijn de gewone of limonade wesp, de Duitse wesp, de middelste wesp, de Saksische wesp en de Franse veldwesp.
Tot de soort horen ook de Europese en Aziatische hoornaar. Het onderscheid kun je het best vaststellen door de nesten te bekijken op hun kleur en grootte.
Enkele eigenschappen van wespen zijn: het zijn ongediertebestrijders en eten eikenprocessierupsen en -vlinders, zij ruimen kadavers van insecten op en voeden die aan hun larven, wespen bestuiven bloemen, in hun nest bieden zij soms ook onderdak aan andere insecten en wespen dienen als voedsel voor andere dieren.
Het credo van de wespenstichting is dan ook: ‘Wespen; nuttig en veelzijdig’.
