Een fijn spinnenweb met dauwdruppels, verlicht door zacht zonlicht op een groene achtergrond.

Spinnen.

Aa en Hunze 24 augustus 2023

 

Het lijkt erop dat je in de herfst meer spinnen zijn maar dat is niet zo, je ziet ze alleen vaker. De vrouwtjes spinnen trekken de huizen en schuren in omdat ze weten dat het kouder wordt en de mannetjes gaan erachteraan om te paren. 

Op de heide, in het bos en de tuin zie je door de dauw veel duidelijker de webben verschijnen. Ons land telt meer dan zeshonderd soorten spinnen.

De Kruisspin is de meest voorkomende, is te herkennen aan het kruis op zijn rug en bouwt zijn web op vochtige beschutte plekken. Spinnenwebben zijn echte kunstwerkjes maar slijten snel en worden vaak dagelijks opnieuw gemaakt. Ze bestaan uit plakkerige dunne draden waarvan alleen de spaken van het webwiel niet kleven. Ook zijn deze spaak draden steviger gemaakt. De spin loopt via deze spaken en komt zo niet vast te zitten. Als een mug in verbindingsdraden vastplakt en probeert te ontsnappen komt de spin aangerend en wikkelt de mug in een dikke plakweb laag. Ook heb je actieve jagers zoals de Valse Wolfspin, die achter hun prooi aan gaan in plaats van te wachten tot er iets in hun web komt.

De Wespspin begint tijdens de paring aan haar echtgenoot te knabbelen en hem in te spinnen, zo is ze verzekerd van genoeg voedsel. De eitjes worden in een cocon gelegd en komen na een maand uit. De kleine spinnetjes blijven tot het volgend voorjaar in het cocon leven.

Spinnen hebben acht poten, er zitten waarschijnlijk enkele reservepoten bij, dat is handig als een poot wordt afgebeten. Vijanden van spinnen zijn o.a. mieren, duizendpoten, wespen en sluipwespen, sprinkhanen en vogels. Maar spinnen worden ook gegeten door andere spinnen. Ook de mens vormt een gevaar. Zelf leven spinnen van insecten. Dankzij deze nuttige diertjes hebben we minder last van mieren, muggen, vliegen, motten en kakkerlakken.

De meeste spinnen hebben 8 ogen sommige 6, toch zien ze ondanks al die ogen tot een paar centimeter scherp.  Wel zijn er uitzonderingen die tot 20 cm gaan zoals de springspin die zijn ogen nodig heeft om te jagen. Spinnen die in een web hangen zien minder goed, die moeten vooral trillingen opvangen om te weten of er een maaltje in hun web gekomen is.

Spinnen gebruiken meerdere zintuigen, ze ruiken met hun pootjes. Met de haartjes op hun poten vangen ze lucht op en daarmee voelen ze. Ook ons stemgeluid bestaat uit trillingen en zo kunnen spinnen ons waarnemen.

De Nederlandse spinnen zijn allemaal giftig maar niet gevaarlijk, ze kunnen niet door de mensenhuid heen bijten. Het gif van een Kruisspin is vaak te zwak voor insecten vandaar dat hij zijn prooi eerst inpakt en dan bijt. De uit het buitenland afkomstige Valse Wolfspin bijt bij bedreiging, zijn gif is niet giftiger dan een wesp of bij. En dat geldt ook voor de Kokosspinnen die via de bananen mee naar Nederland komen.

Gemiddeld kunnen er wel honderden spinnen in een huis wonen.  Je zal ze niet heel vaak tegenkomen omdat ze vooral in de nacht jagen en zich overdag verstoppen. Kan je nu niet meer rustig slapen, houd ze dan op afstand met de geur van pepermuntolie. Als je deze olie in kiertjes of hoekjes spuit gaan ze op zoek naar een ander huisje.

Bewonder deze herfst de spinnen en de verschillende webben. Zo mooi met dauwdruppels. En kijk ook eens uit naar een hangmatwebben van de Herfstbaldakijnspin die je vaak op de heide tegenkomt, wat een kunstig maaksel.

 

Geniet ervan, Willy van Houte

 

Deel deze pagina