Leusder gemeenteraad kan rekenen op advies van jonge buitenspeel-experts

Als 7e– en 8e-groepers het voor het zeggen hadden, hoe zag buitenspelen in hun woonplaats er dan uit? Dat is de vraag waar de jeugdgemeenteraad van Leusden zich in het afgelopen half jaar over gebogen heeft. Onder begeleiding van de werkgroep Jeugdgemeenteraad en Groen doet goed Leusden gingen ze op onderzoek uit. Ze vormden hun mening, bevroegen ideeën en kwamen tot een officieel voorstel waar de ‘grote’ gemeenteraad over zal stemmen.

Vergadering geopend

Het is maandagavond zeven uur als de voorzitter de vergadering in de raadszaal in het gemeentehuis van Leusden opent. Net als anders, begint hij met het doornemen van absenties en mededelingen. Maar anders dan bij de meeste raadsvergaderingen, zitten er in de stoelen rondom raadsleden van tussen de 10 en 12 jaar. Dit is de jeugdgemeenteraad van Leusden. Groen doet goed-trekker Petra de Booij heeft hen begin van dit jaar ingeschakeld om mee te praten over het thema buitenspelen. En dat mogen ze doen daar waar beslist wordt hoe speelplaatsen eruit komen te zien. Vandaag is de raad samen voor hun laatste vergadering. Op de agenda: drie ontwerpideeën voor het vernieuwen van een skatepark en het opstellen van hun eigen raadvoorstel.

Hoe gaat de jeugdgemeenteraad te werk?

De jeugdgemeenteraad bestaat uit 27 leerlingen uit groep 7 en 8 van alle basisscholen in Leusden. Een half jaar lang bijten de jonge raadsleden zich vast in een vraagstuk. Ze beginnen met het leren kennen van mensen en organisaties die iets met het onderwerp van doen hebben, in dit geval het Groen doet goed-netwerk. Wie zijn de mensen achter Groen doet goed en wat doen zij allemaal? Hoe denken ze over buitenspeelplekken en hoe kinderen die moeten kunnen gebruiken? Stuk voor stuk werden de vertegenwoordigers op deze manier door de kinderen bevraagd. 

Vervolgens doet de raad onderzoek in hun eigen omgeving. Met vragenlijsten gaan ze klassen op hun school langs. Wat ze daarna wijzer zijn geworden uit de reacties van klasgenoten, stopt elk van hen in een concreet idee. Over alle ideeën van de raad voeren ze daarna, net zoals dat in de grote raad gaat, een debat om tot een definitief gezamenlijk voorstel te komen. 

Presenteren en bevragen

Eerst is het zaak dat een aantal jeugdgemeenteraadsleden hun ontwerp voor het skatepark toelichten en vragen van hun collega’s beantwoorden. Uit iedereens ontwerpen zijn er drie uitgekozen om het verder over te hebben. Opbouwend kritisch als de jonge raadsleden zijn na al die lessen in vergaderen en debatteren, levert dat gelijk de eerste vraag op: Hoe zijn deze drie eigenlijk uitgekozen? Daar kan de voorzitter transparant over zijn; twee ambtenaren hebben ze uitgekozen op basis van helderheid, uitvoerbaarheid en in hoeverre het idee al goed uitgewerkt was. 

Duidelijk. Dan is het tijd dat de ontwerpen van Tara, Saar en Elin voor iedereen in beeld te zien zijn. Om beurten komen de dames naar de microfoon toe om te vertellen wat ze belangrijk vonden en welke keuzes ze hebben gemaakt. Over ieder ontwerp zijn in de raad hier en daar nog wel wat vragen. Kunnen kinderen met een beperking er ook spelen? Voor welke leeftijden is het ontwerp bedoeld? Is het niet handiger als de composthoop niet vlak naast het einde van de kabelbaan ligt?

Stuk voor stuk goede overdenkingen, die kunnen rekenen op reacties als ‘Goed punt, dat nemen we nog mee.’ De werkgroepleden vullen na deze vragenronde graag nog aan dat de ontwerpen van de jeugdraad samen met de input vanuit de wijk bedoeld zijn als voorstellen aan een professioneel ontwerpbureau. Aan de hand van de ideeën die erin zitten, gaan zij nog eens kijken wat er straks echt mogelijk is, bijvoorbeeld qua veiligheid en wat het mag kosten. Dat snappen de kinderen goed en ze zijn ook wel blij dat zij die saaiere dingen niet hoeven doen.  

Een echt raadsvoorstel

“Vanavond willen we tot een raadsvoorstel komen, dat dan eigen kant-en-klaar doorgestuurd kan worden, zodat de ‘grote’ raad er nog voor de vakantie over kan stemmen,” legt meneer Van Hell van de werkgroep Jeugdgemeenteraad uit. Hij vertelt de jonge raadsleden wat een raadsvoorstel precies is en wat je ermee kunt bereiken. “Je geeft een aantal punten mee, bijvoorbeeld ‘nieuwe speelplekken moeten altijd geschikt zijn voor kinderen van verschillende leeftijden’. Als de raad instemt met het voorstel, dan moet er voortaan rekening gehouden worden met die punten. Ligt er bijvoorbeeld een idee voor over een nieuwe speelplek en er zijn alleen maar dingen die leuk zijn voor heel jonge kinderen, dan kan een raadslid dus zeggen ‘maar ho even, we hadden afgesproken dat er ook voor oudere kinderen iets leuks te doen zou zijn’’.

Naar aanleiding van al het onderzoeken en debatteren van de raad de afgelopen tijd, heeft de werkgroep 6 punten opgesteld die op z’n plek zouden zijn in hun raadsvoorstel:  

1. Voor alle leeftijden wat te doen, ook als je een beperking hebt;  
2. Uitdaging voelen in het spelen;  
3. Aandacht voor meer natuur;  
4. Sporten en spelen combineren op dezelfde plek 
5. Ook plekken waar je een parcours kan rennen of skaten 
6. Veilig en afvalvrij spelen. 

Punt voor punt gaat de raad hier nog eens kritisch doorheen. Uitdaging vinden veel kinderen leuk, maar dan moeten er wel verschillende soorten uitdaging zijn. We moeten niet iemand met hoogtevrees een klimpaal in sturen. Meer natuur op speelplekken, zou dat niet ook moeten gelden voor onze schoolpleinen waar vaak zo heet is? Hoe voorkom je dat kinderen met hooikoorts last hebben van de planten op een groene speelplek? Soms zijn er ergens planten neergezet en daar mag je dan niet meer lopen of spelen, dat zou zonde zijn op een speelplek. Een parcours neemt veel ruimte in. Als er maar weinig speelplekken zijn in een buurt, kun je misschien beter voor andere dingen kiezen die minder ruimte innemen. Kies anders voor een trimbaan, dat is leuk voor kinderen en oudere mensen. Volwassenen moeten ook spelen!

Je merkt: deze raad heeft zijn tanden in het dossier gezet en zou zich er zo nog een jaar mee bezig kunnen houden. Gelukkig kunnen ze zich na hier en daar wat opheldering wel allemaal in de voorgestelde punten vinden. Zodoende worden ze uiteindelijk door de voorzitter ‘vastgezet’ voor de grote raad om over te stemmen. 

Mooie samenwerking

Al jaren is de jeugdgemeenteraad in Leusden een begrip, weet Wim van Hell die er zelf al negen jaar aan meewerkt. Hij vindt het belangrijk dat kinderen leren hoe we als samenleving vraagstukken oplossen en beslissingen maken. Daarnaast blijft het als doorgewinterd raadslid verfrissend om de kijk van jonge inwoners van Leusden van dichtbij te horen. Daar sluit Groen doet goed-trekker Petra de Booij zich bij aan. Zij zocht de samenwerking met de werkgroep op nadat ze aan tafel zat met de partners uit het lokale netwerk en dacht ‘we hebben het altijd over wat goed zou zijn voor de kinderen, maar waarom praten ze daar eigenlijk niet gewoon zelf over mee?’. Een samenwerking met de jeugdgemeenteraad bleek daar een goed antwoord op. De werkgroep heeft jarenlange ervaring in het begeleiden van jeugdige raadsleden en weet als geen ander hoe je hun ideeën, bevindingen en zorgen omzet in een voorstel dat direct past in één van de vergaderingen van de ‘grote’ raad. Daardoor ervaren kinderen echt hoe je je als inwoner kan laten horen.

De job zit erop!

Na alle uitleg, toelichtingen en geanimeerde vragenrondes beginnen onder de tafel toch steeds meer voeten te schuifelen en stoelen te draaien. Als je het zo intensief over buitenspelen hebt, krijg je er vanzelf ook behoefte aan. Gelukkig is er al veel werk verzet en hoeft de raad alleen nog te kiezen wie van hen het voorstel aan de grote raadsleden gaat presenteren volgende week op de informatiemarkt. Daar zijn wel oren naar; er staat binnen een paar tellen een afvaardiging van drie klaar, met Ton als de woordvoerder. En dan zit het er voor deze jeugdgemeenteraad op. De voorzitter en griffie worden bedankt, net als de werkgroepleden die voor de debatlessen zorgden. Dan rest de raad alleen nog om binnenkort samen hun termijn af te sluiten met pannenkoeken en een oorkonde. Welverdiend! 

Over Groen doet goed

Groen doet goed is een samenwerkingsverband tussen 9 Utrechtse gemeenten, IVN Natuureducatie en de Provincie Utrecht. Samen zorgen zij ervoor dat steeds meer kinderen tussen 4 en 12 jaar de natuur in hun eigen omgeving ontdekken. Lees meer op www.ivn.nl/groen-doet-goed.