Onze Gelderse natuur is prachtig, maar steeds vaker krijgen inheemse planten en dieren concurrentie van echte woekeraars: invasieve exoten. Deze soorten horen hier van nature niet thuis, maar zijn hier terecht gekomen door menselijk handelen (bijvoorbeeld transport, handel of toerisme). Sommige groeien en verspreiden zich zo snel dat ze onze eigen planten en dieren verdringen. Dat is slecht voor de biodiversiteit, maar kan ook zorgen voor schade aan gebouwen, wegen of zelfs onze gezondheid.
Op deze website leer je hoe je deze woekeraars kunt herkennen én wat jij kan doen om hun verspreiding te stoppen. Ga snel naar:
Het herkennen van invasieve exoten is soms lastiger dan je denkt. Welke planten horen hier van nature thuis en welke zijn ongenode gasten die onze natuur verstoren? Test je kennis met deze quiz en ontdek of jij het verschil kunt maken!
Scroll verder en leer de bekendste woekeraars kennen. In Nederland komen nog veel meer invasieve exoten voor, wil je ze allemaal leren kennen? Bekijk de Unielijst invasieve exoten.
Een echte woekeraar: deze plant groeit razendsnel en duikt op veel plekken op. Ooit populair als tuinplant, nu een van de grootste probleemsoorten in de natuur én in steden. Hij verdringt inheemse planten en groeit met zijn wortels door asfalt en funderingen heen, wat flinke schade kan opleveren.
Zo herken je hem:
Hoogte: tot wel 3–4 meter
Bloemen: kleine witte bloemen in augustus–september
Bladeren: groot, groen en hartvormig
Stengels: hol, met roodachtige stipjes, een beetje bamboeachtig
Deze reuzenplant werd ooit als sierplant ingevoerd, maar is nu een bedreiging voor de lokale natuur en voor mensen. Hij verdringt andere planten én zijn sap kan pijnlijke brandwonden veroorzaken.
Zo herken je hem:
Hoogte: 3–5 meter
Bloemen: grote schermen vol witte bloemetjes
Bladeren: handvormig, tot wel 1 meter groot
Stengels: hol, behaard, met roodpaarse vlekken
Een grote wespachtige die hier niet thuishoort. Sinds 2004 is hij in Europa aanwezig en vormt hij een bedreiging voor honingbijen en andere bestuivers. Voor mensen is hij vooral vervelend door zijn pijnlijke steek.
Zo herken je hem:
Lengte: 2–3 cm
Kleur: zwart borststuk, zwarte antennes, gele pootuiteinden, achterlijf met oranje-gele banden
Nest: klein nest in het voorjaar (in schuren/spouwmuren), groot bolvormig nest in de zomer (vaak hoog in bomen)
Je kent hem misschien van het springzaad: het zaad dat krachtig wegspringt als je het aanraakt. Grappig, maar niet goed voor de natuur: de plant groeit razendsnel en lokt bestuivers weg van inheemse bloemen.
Zo herken je hem:
Hoogte: 0,5–2,5 meter
Bloemen: roze, paars of wit, met een sterke geur
Bladeren: langwerpig en gekarteld
Stengels: dik, geribd en glad
Extra: na de bloei springen de zaden letterlijk weg
Een slimme maar ongewenste nieuwkomer in onze natuur. De wasbeer is vooral ’s nachts actief en duikt steeds vaker op in Nederland. Met zijn behendige voorpoten opent hij vuilnisbakken en jaagt hij op kleine dieren. Hij kan inheemse soorten verdringen en ziektes overdragen. Ooit uitgezet in Europa, nu ook bij ons een vaste gast.
Zo herken je hem:
Grootte: Schouderhoogte van ca. 35 cm en is inclusief staart 70 tot 85 cm lang.
Kleur: Kenmerkend voor de wasbeer zijn het zwarte masker en de 4 tot 7 zwarte staartringen
Extra: Actief in de schemer en de nacht
Een vijverplantje dat onschuldig lijkt, maar watergangen volledig kan overwoekeren. Door zijn dichte groei krijgen andere planten en dieren minder licht en zuurstof en remt het de aan- en afvoer van water.
Zo herken je hem:
Hoogte: 5–30 cm boven water, tot 2 meter onder water
Bloemen: kleine witte of lichtroze bloemetjes (juli–oktober)
Bladeren: bladeren zijn vlezig en lijn tot lancetvormig
Stengels: dun en rond, boven water stevig, onder water ijl en lang
Tijdens tuinieren, een wandeling of tijdens het uitlaten van de hond: het kan zomaar voorkomen dat je een invasieve exoot tegenkomt. Nu je weet hoe je ze herkent, kun jij in actie komen!
Gemeenten werken hard om soorten zoals de Japanse duizendknoop en reuzenberenklauw te bestrijden. Jouw melding helpt hen om sneller en gerichter in te grijpen.
Zoek jouw gemeente op de kaart en kijk hoe jij jouw waarneming kunt doorgeven.
De campagne Invasieve exoten in Gelderland wordt uitgevoerd door IVN Gelderland in samenwerking met diverse partners en mogelijk gemaakt door de Provincie Gelderland.
Doneer aan IVN
Draag nu bij aan een generatie die de natuur kent en waardeert, gezonder opgroeit en betrokken is bij een duurzame toekomst. Met jouw donatie kunnen wij meer mensen de natuur laten ontdekken.
