“De Euleteul” november 2023
IVN Stein bestaat dit jaar 50 jaar
November… wat gaat de tijd weer snel. Nog één maand verwijderd van de feestmaand december.
Nu al kunnen we terugzien op een bijzonder en zeer geslaagd IVN jaar waarin er, naast de gebruikelijke activiteiten, ook veel activiteiten op het programma stonden in het kader van ons jubileum jaar “50 jarig IVN Stein”, met als kroon op ons harde werken een Koninklijke Erepenning die uitgereikt werd door burgemeester Marion Leurs- Mordang.
Deze Erepenning hebben we ook te danken aan al onze leden en donateurs die ons elk jaar weer trouw steunen. Bovendien een mooie motivatie voor al onze medewerkers om er óók het volgend jaar weer vol tegenaan te gaan.
Een korte terugblik op enkele activiteiten van de afgelopen periode
Natuur- en Cultuurwandeling van woensdag 18 oktober – Maria Hoop
Zoals bijna altijd was het mooi wandelweer en was de groep wederom in een goed humeur.
Deze 14 km lange wandeling was een zeer afwisselende wandeling.
De wandelaars liepen langs een Autospeedway circuit, waar jaarlijks nog enkele wedstrijden gehouden worden. Het circuit bestaat sinds 1973.
Iedereen was verbaasd over de vele paddenstoelen die men onderweg zag.
Vervolgens liep men langs een uitkijkpost, die van 1953 tot 1964 gebruikt werd door het korps “Luchtwachtdienst”.
De post werd in de koude oorlog gebruikt voor het afzoeken van het Nederlandse luchtruim naar Russische vliegtuigen.
Er werd op een gezellige plek gepauzeerd, dancing café “Waldeslust”.De koffie en de vlaai smaakten heerlijk.
Foto: Adje Pisters
Kleuters liepen op 1 november het Kabouterpad
In verband met het slechte weer op 25 november bezochten de 60 kleuters van OBS De Maaskei in Stein, onze Heemtuin op woensdagochtend 1 november.
Uitgedost met rode kaboutermutsen gingen de kinderen met hun begeleiders op pad om álle
10 de educatieve opdrachtjes te maken.
Met vol enthousiasme werd er een wasco afdruk van een boomschors gemaakt. Natuurlijk was, zoals elk jaar, de wensput en de waterpomp weer favoriet en werd vooral de waterpomp weer veelvuldig uitgeprobeerd. Het werd een interessante en vooral vrolijke ochtend, waarbij de zintuigen van de kleuters weer volop geprikkeld werden. 
Foto: Jeanine Busing
Groenewald atheneum/gymnasium- brugklassen bezochten onze Heemtuin op 30 en 31 oktober
In het kader van de MIVA-projectweek, met als thema “cultureel erfgoed” gingen de leerlingen in groepjes aan de slag met diverse opdrachten. Elf groepen van elk 4 leerlingen bezochten onze Heemtuin. Zo moesten ze diverse vragen beantwoorden over Geologie “Klauwenpaad”, het Boomleerpad en de geschiedenis van het Openluchttheater, welk nú de IVN Heemtuin is.
Met dank aan Elly Bouts, Riet Vrancken en Lou van Hees die de leerlingen begeleidden en van educatieve- en interessante informatie voorzagen.
Wat staat er de komende tijd op ons programma?
Natuur- en Cultuurwandeling op woensdag 15 november – Landgraaf
Deze 14 km lange, heuvelachtige wandeling is een makkelijk te lopen tocht over Duits grondgebied.
De wandeling start bij paardencentrum “Heihof” in Landgraaf.
Deelnemers wandelen voor eigen verantwoording en voor eigen risico.
Verzamelen: 8.45 uur, ingang Steinerbos, Mauritsweg, te Stein (de werkzaamheden zijn voltooid! ).
Vertrek: 09.00 uur.
Startplaats: Parkeerplaats paardencentrum “Heihof”,
Scherpenseelserveeweg 2, Landgraaf.
Vanaf de N299 rijd je de Reeweg in.
Ga op de rotonde rechtdoor(Heiweg) (bestemmingsverkeer toegestaan).
Na 2 haakse bochten kom je bij de manege, de parkeerplaats is links.
Bijdrage IVN leden: gratis
Bijdrage niet IVN leden: € 2,00
Carpoolen: € 3 ,00
Willen de personen die rechtstreeks naar de startplaats gaan dit doorgeven aan de onderstaande personen met telefoonnummer!
IVN Wandelteam:
Wil Pisters: 0620697739
Toine Hermans: 0641062800
Jubileumwandeling -IVN Stein 50 jaar- op zondag 19 november, Stein
Op zondag 19 november hebben wij alweer de laatste wandeling van de vier jaargetijden , in het kader van het
50 jaar IVN Stein.
We vertrekken om 10.00 uur vanaf de parkeerplaats bij de
St. Martinuskerk gelegen aan het Wilhelminaplein in Oud Stein. De duur van de wandeling zal ongeveer twee uurtjes zijn, het kan iets meer maar ook iets minder tijd kosten.
Tijdens de wandeling vertellen de gidsen, Elly Bouts en John Leclaire van IVN Stein, je diverse wetenswaardigheden over het gebied en de omgeving. Deze wandeling is ook geschikt voor kinderen,
maar voor kinderwagens en rolstoelen zijn er te veel obstakels.
Wat belangrijk is dat je stevige schoenen aan hebt en goed gehumeurd bent.
Tot de 19e november. Aanmelden voor deze gratis wandeling is niet nodig.
RaboClubSupport
Als coöperatieve bank geeft de Rabobank ieder jaar een deel van zijn resultaat terug aan verenigingen.
Mede dankzij jouw stem en inzet heeft onze vereniging het mooie bedrag van €. 965,19 in ontvangst mogen nemen!
In verband met het 125 jarig bestaan van de Rabobank was het bedrag, dat de Rabobank beschikbaar stelde, hoger dan anders.
De cheque werd dit jaar uitgereikt, door
dhr. Ruth van Kempen van de Rabobank aan onze penningmeester Riet Vrancken. Met deze bijdrage kunnen wij ons bestedingsdoel realiseren namelijk het organiseren van jeugdactiviteiten.
Een warm dankjewel aan alle natuurvrienden die op ons gestemd hebben!
Wist je dat
De naam van Herfsttijloos (Colchicum autumnale) komt van tijd-loos?
In de herfst verschijnen er soms in graslanden, vooral in het zuiden van Limburg, op Krokussen lijkende bloemen zonder bladeren. Hun kleur is lila. Het zijn de bloemen van Herfsttijloos.
De bloemen staan op een ondergrondse knol en hoewel het vruchtbeginsel bovenstandig is, blijft dit onder in de kroonbuis geheel ondergronds en dus beschermd.
In wat oudere flora’s wordt de soort nog ingedeeld in de Leliefamilie.
In tegenstelling tot wat we meestal bij planten zien, verschijnen de bloemen van Herfsttijloos, terwijl er geen bladeren te zien zijn.
In de herfst ontwikkelt zich uit de ondergrondse knol een bloem, soms een paar bloemen, die zich
boven de grond open vouwt en met zes roze-lila bloemdekbladen wel wat lijkt op een Krokus. Deze kroonbuis is wel 15 cm of nog langer.
Na bestuiving en bevruchting groeit het vruchtbeginsel uit tot een driehokkige vrucht met daarin de zaden.
De vrucht groeit in het voorjaar samen met de lange bladeren omhoog en steekt dan enige centimeters boven de grond uit op de vanuit de knol uitgegroeide stevige en plompe stengel.
De soms wel 25 cm lange en 3-5 cm brede vlakke bladeren staan op de stengel om de grote vrucht of zaaddoos heen.
Het lijkt dan wel wat op een wat vreemde tulp of ook wel een beetje op een preistengel, waarbij de bladeren sterker uiteen wijken dan bij een prei. Bedenk, dat de plant pas een aantal jaren, nadat een zaad gekiemd is voor de eerste keer kan gaan bloeien.
Herfsttijloos omvat grote delen van Europa, namelijk van het noorden van Portugal en het zuidoosten van Ierland richting de Balkan.
Nederland ligt halverwege aan de noordgrens.
De streek rond Eindhoven en Limburg liggen binnen het areaal.
Gebieden waar de soort relatief veel voorkomt, in het Nederlandse deel van het areaal, zijn de vloeivelden in het gebied van de Plateaus in de Brabantse Kempen en in Zuid-Limburg.
Vroeger kwam Herfsttijloos ook voor langs de IJssel tot bij Kampen, maar daar is ze niet meer te vinden.
De naam Herfsttijloos komt van tijd-loos.
Een plant kiemt, ontwikkelt zich en pas als de plant uitgegroeid is gaat hij bloeien.
Dat ‘normale’ patroon zie je niet bij Herfsttijloos. De bladeren kun je in het voorjaar vinden samen, zonder of met de doosvrucht met zaden. In de loop van de tweede helft van het voorjaar en de eerste helft van de zomer verwelken de bladeren en dan verschijnt ineens in de herfst de bloem terwijl je bovengronds niets meer vindt van stengel en bladeren. De plantensoort houdt zich dus niet aan het ‘normale’ tijdsverloop dat we van bijna alle plantensoorten kennen. Hij lijkt dus tijd-loos.
Omdat de bloem in de herfst verschijnt is de naam van Herfsttijdloos geworden tot Herfsttijloos. Soms zie je de naam Herfststijloos, die suggereert dat de bloem zonder stijl is. Dat is onzin, immers als je de kroonbuis open snijdt zie je dat de drie stijlen vrijwel even lang (15 cm of meer) zijn als die kroonbuis. De bloem is dus zeker niet ‘stijlloos’.
Herfsttijloos was een door de flora en faunawet wettelijk beschermde plant tot 2017 en staat nog steeds als ‘kwetsbaar en beschermd’ vermeld in de Heukels’ Flora van Nederland (2020).
Dat Herfsttijloos niettemin behoorlijk zeldzaam is, blijkt ook uit het feit dat de soort maar in een beperkt aantal plantengemeenschappen is aan te treffen. Bijvoorbeeld in het Eiken-Haagbeukenbos, het Essen-Iepenbos en in graslanden die we rekenen tot de Glanshaver-associatie.
Let erop dat deze zeldzame plant, op de rode lijst staat en zeer giftig is!
Spreuk van de maand
De herfst is de lente van de winter.
www.ivn.nl/stein
e-mail: infoivnstein@gmail.com
Like ons op facebook, dan bent u steeds op de hoogte van het laatste nieuws!
www.ivn.nl/afdeling/stein
