Zoek de verschillen

Ha, het is lente, mijn favoriete jaargetijde. Nu de wintergasten op weg zijn naar hun broedgebieden in het noorden komen de zomergasten weer terug in onze streek. Ze komen hier om te broeden, de hormonen gieren door hun lijf en dus gaan ze op zoek naar een partner. Als man zorg je dat je je beste verenpak aan hebt en met geluid probeer je indruk te maken op een vrouw.

Op de foto ziet u twee vogeltjes, kijk er eens goed naar. Het zijn een fitis en een tjiftjaf, ziet u verschillen? Misschien ziet u de kleur van de pootjes, en ja, het snaveltje van de linker is ook iets lichter. De rechter heeft een duidelijk gesloten gele oogring en een iets bollere kop. Maar is dat voldoende voor hun vrouwelijke soortgenoten om opgewonden te raken? Ook voor ervaren vogelaars is het vaak moeilijk om ze zo uit elkaar te houden, ze noemen ze dan ook wel KBV’tjes, kleine bruin-gele vogeltjes. En toch zijn ze voor de vrouwen onder deze vogelsoorten en voor vogelaars belachelijk gemakkelijk te herkennen, je hebt gewoon oren nodig!

Vanaf half maart hoor je in een boomrijk gebied het tjíp-tjap-tjíp-tjap-tjíp-tjap van de tjiftjaf. Deze zingt dus zijn eigen naam, nou ja, andersom natuurlijk. En dat kan de hele zomer doorgaan want vaak is er nog tijd voor een tweede nestje, bovendien vindt niet elke man een vrouw dus gaan ze met versierpogingen.

De fitisman zingt daarentegen een reeks mooie heldere fluittonen die in toonhoogte afloopt. De eersten arriveren zo begin april in ons land, die zijn dus wat later te horen. De fitis komt later en vertrekt ook weer eerder, begin augustus al.

De vraag is waarom dit verschil in aankomst- en vertrektijden. Tjiftjaffen overwinteren in Spanje, Portugal en Noord-Afrika, fitissen zoeken hun overwinteringsgebied veel verder weg, bij Gibratar zijn ze pas halverwege, dan moeten ze de Sahel nog over voor ze er zijn. Dat scheelt wel een stukje vliegen. Kun je dat ook zien aan hun uiterlijk? Kijk nog eens goed naar de foto, je ziet dat de linker vogel, de fitis, langere vleugels heeft dan de rechter, de tjiftjaf. Dat geeft meer vliegdynamiek.

Maar geniet nu van het moment, ze zijn beiden te zien en vooral te horen met hun vrolijke vogelgekwetter.

Wim Bax