Padden en amfibieën overzetten

Met het stijgen van de temperatuur komen ook de padden en amfibieën weer tot leven en zoeken ze hun voortplantingsplek op. Om die plek te bereiken moeten ze jaarlijks op bepaalde plekken drukke verkeerswegen oversteken.

In onze regio komen dan de IVN vrijwilligers in actie om deze dieren veilig de weg over te zetten. Aan de weg tussen Someren en Heeze bevinden zich twee van deze overzetplaatsen, in Heeze bij het Platvoetje en in Someren bij het Witven.

Al op 28 januari werden op het traject in Someren de eerste Salamanders overgezet, in totaal maar liefst 74 stuks die dag! De vrijwilligers zullen tot medio april aan het werk blijven.

Overigens is de planning dat dit jaar, na ‘de bouwvak’, de weg wordt voorzien van tunnels waardoor de dieren veilig de overzijde van de weg (en weer terug!) kunnen bereiken waardoor de overzetters “werkloos” worden.

Amfibieënscherm Witven

De Provinciale weg tussen Someren en Heeze loopt dwars door belangrijke natuurgebieden. De meeste poelen en vennen liggen ten noorden van deze weg en tijdens het voorjaar steken veel amfibieën deze weg over om in de poelen hun eieren af te zetten. Daarbij vallen verkeersslachtoffers. Om verkeersslachtoffers bij de oversteek naar het Witven te reduceren is daar, op verzoek van het IVN Asten-Someren, door de gemeente Someren in januari 2020 een scherm met vangemmers geplaatst. In het trekseizoen worden de emmer dagelijks gecontroleerd door vrijwilligers van het IVN en de gevangen amfibieën worden overgezet.

Verrassend was daarbij het hoge aantal rugstreeppadden en redelijke aantallen van de heikikker. Een stukje verder, ter hoogte van het Platvoetje, vallen de ‘extreem’ hoge aantallen heikikkers op (meestal 90-95% van alle heikikkers van Nederland worden hier overgezet).

Lezing over padden en amfibieën.

Op 21 februariverzorgde Eelco Hoogendam, als vrijwilliger verbonden aan RAVON en IVN Heeze-Leende, in de Stulp een lezing over de overzetactie van amfibieën, padden en kikkers. Voor een nagenoeg volle Stulp ging hij in op de in Nederland voorkomende soorten en hun leefwijze. In het bijzonder besteedde hij aandacht aan de geslaagde herintroductie van de Boomkikker op Valkenhorst.

Daarnaast behandelde hij het tot stand komen en de werkwijze van de overzetactiviteiten aan de Somerenseweg in Heeze en de aanleg van tunnels in Heeze en Someren. Die aanleg is voor dit jaar gepland.

Aanvullend op zijn lezing ging Jo van Zanten in op de resultaten van het overzetten in Someren.

Hoeveel soorten herken jij?

1. Zie je de groene kikker met licht bruine vlekjes? Dat is makkelijk, de groene kikker. Er zijn enkele ondersoorten, maar die laten wij voor nu even links liggen.
2. Zie u de bruine kikker met een egale donkere vlek achter zijn oog en twee strepen over zijn rug? Dat is de bruine kikker. Is de kikker wat smaller en heeft hij één enkele streep, tot tussen zijn ogen. Dan is het de heikikker (niet aanwezig op het plaatje)
3. Zie u de donkere salamanders. Dit is de alpenwatersalamander. Ziet u ook het verschil tussen de 2 grootte? De ene is een beetje blauw/grijs, met streepjes op de rug, en de ander is meer groen/bruin. De eerste is het mannetje en de tweede het vrouwtje.
4. Dan blijven er nog heel veel lichtbruine salamanders over. Dit zijn kleine watersalamanders. Als je goed kijkt zie je aan de bovenkant ook een exemplaar met donkere stippen op de zijkant (flank). Dit is het mannetje. De vrijwel egaal bruine (veelal iets lichtere) exemplaren, zijn de vrouwtjes.
5. Aan de onderkant zitten ook nog 2 padden, met een wrattige huid. Dit is de gewone pad. De naam zegt het al, is de pad wat kleiner en heeft hij een mooie lichte streep over zijn rug, dan is het de rugstreeppad (niet aanwezig op de foto, maar vanaf eind maart wel volop te zien op de Strabrechtse heide.

Nu weet u iets over de soorten. Maar hoeveel exemplaren zitten er nu in de emmer?

Niet onbelangrijk, voor het overzetten van de amfibieën hebben wij een ontheffing (evenals voor waterdiertjes scheppen). Ook zijn er enkele leden in bezit van een ontheffing voor onderzoek naar amfibieën en reptielen. Zonder deze ontheffing is het verboden om deze dieren aan te raken, te vervoeren en in bezit te hebben.

Amfibieën zijn koudbloedige dieren en volledig afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Door het oppakken en vasthouden van de deze dieren kan hun huid beschadigen of hun temperatuurregulatie uit balans raken, waardoor zij in negatieve situaties kunnen overlijden. Laat ze dus, hoe schattig ze misschien ook lijken, gewoon met rust.