Schemersafarigids: vleermuis, gierzwaluw en huismus

Gevleugelde Huisgenoten: verborgen buren in jouw wijk

Boven onze tuinen, langs gevels en dakranden vliegen ze door de lucht. In stilte, met gierende vleugels of schreeuwend vanaf de daken. Vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen. Onze verborgen buren, want ze wonen misschien wel dichterbij dan je denkt. Niet in een bos of langs het weiland, maar gewoon… in jouw straat. Onder dakpannen, in spouwmuren of achter een regenpijp. Misschien zijn het zelfs wel jouw gevleugelde huisgenoten!  

Ze wonen stilletjes bij ons, vallen amper op… maar als je beter kijkt, lijken ze verrassend veel op ons. Of eigenlijk: ze doen veel dingen zelfs beter. 

  • Binge-eat jij Doritos? De vleermuis binge-eat muggen. Elke nacht weer. #HeldVanDeNacht 
  • Vind jij je reistijd naar school of werk ver? De gierzwaluw vliegt zonder stoppen naar Zuid-Frankrijk. En dat zelfs zonder playlist #EchteWereldreiziger 
  • Hou jij van gezelligheid met familie en vrienden? De huismus leeft het liefst met een hele vriendengroep onder één dak en kwettert de hele dag door met de buren #LocalLife 

Vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen leven oorspronkelijk in rotsachtig gebied, maar vinden onze stenen gebouwen een prima alternatief. Huizen zijn blijkbaar de nieuwe grotten en kliffen. Toch hebben ze het moeilijk. Door het isoleren en verbouwen van huizen verdwijnen hun nestplekken in rap tempo. En hoewel ze wettelijk beschermd zijn, raken ze steeds vaker dakloos. Daarom staan ze op de lijst van bedreigde gebouw bewonende soorten. 

Maar er is goed nieuws: als je weet waar je op moet letten, zie (en hoor!) je ze opeens overal. En met kleine acties kun je ze al helpen. 

Urban Field Guide

Een offline avontuur voor avondtypes! Zin in een avondwandeling, maar geen idee waarheen? Neem deze Urban Field Guide en ga op safari in je eigen wijk. Deze zine is ontworpen door drie jongeren met een missie: laten zien hoe ongelooflijk gaaf deze verborgen stadsdieren eigenlijk zijn. Geen stoffige info, maar luchtige weetjes, quizjes én een kaart waarmee je in je eigen wijk op ontdekkingstocht kunt. De plattegrond is toepasbaar in elke buurt, dus waar je ook woont: pak die guide, ga naar buiten en leer je buurt op een nieuwe manier kennen. Wie weet wie je tegenkomt in het schemerlicht…  

 Download de Urban Field Guide

Bekijk deze instructie om de Guide op de juiste manier te vouwen:

 

Wat kun jij doen om deze soorten wat extra liefde te geven?

Hang je eigen nestkasten op!

Vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen wonen dus graag in en rond onze huizen. Bijvoorbeeld onder de dakgoot of tussen de spouwmuren. Maar door het isoleren en verbouwen van huizen is het steeds moeilijker voor deze soorten om een goede nestplek te vinden. Je kan ze dus een handje helpen door nestkasten op te hangen! 
Let op: elk soort heeft weer voorkeur voor een ander soort kast en omgevingsfactoren.  

 

Plant specifieke bloemensoorten in je tuin

Wist je dat er bloemenmengsels bestaan die vleermuizen en gierzwaluwen kunnen helpen bij het vinden van een lekkere hap? Door in je tuin bepaalde bloemsoorten te planten, kun je er namelijk voor zorgen dat je nachtactieve insecten aantrekt. Vleermuizen en gierzwaluwen ruimen die insecten dan weer netjes voor je op. Zo kan één vleermuis wel 1.000 muggen per nacht eten! Zij een stevige maaltijd, jij een tuin vol kleurige bloemen! Nog beter dan twee vliegen in één klap!
Damastbloem (Hesperis Matronalis), Grote teunisbloem (Oenothera Lamarckiana), Wilde Marjolein, Wilde Cichorei. 

 

Maak je omgeving vrij van hoge tonen

Je kent ze vast, die apparaten die met hoge pieptonen ongedierte proberen te verjagen. Helaas jagen ze daarnaast ook onze gevleugelde vrienden weg. Vooral vleermuizen zijn echte prinsesjes en stellen hoge eisen aan hun leefomgeving. Ongediertebestrijders, niet handig dus… 

 

Wordt onderzoeker en geef je waarnemingen door!

Spot je een vleermuis, gierzwaluw of huismus rondom je huis? Geef dit dan door op waarneming.nl of via de app Obsidentify en draag bij aan het bevorderen van natuuronderzoek en natuurbehoud door het verzamelen, verbeteren en delen van je waarnemingen. Zie je een grote groep vleermuizen, dan kan dit zelfs een kraamkolonie zijn! Meld dit dan bij jouw gemeente. 

Meer leren over deze soorten?

Wil je meer leren over deze verborgen buurtgenoten? Daar kunnen we je bij helpen! Luister bijvoorbeeld naar onze podcast ‘Ondersteboven van vleermuizen’, of leer hier meer over de huismus. Ook heel leuk om te doen: ga mee op een vleermuisexcursie in je eigen buurt!

 

 

 

 

Mus zit op dakgoot met insect in snavel, achtergrond met mos en korstmossen op dakpannen. Vleermuizen