Burn-out bij jongeren bestrijden met groen

Burn-out komt steeds vaker voor onder jongeren tussen 18 en 35 jaar. Kosten door werkstress-gerelateerd ziekteverzuim bedragen in Nederland rond de €1,8 miljard. Recent werd bekend dat de inzet van groen burn-out klachten bij werknemers kan reduceren en de re-integratie op de arbeidsmarkt kan bevorderen. Roald Pijpker, promovendus bij leerstoelgroepen Gezondheid en Maatschappij, en Rurale Sociologie (Wageningen University & Research), startte een onderzoek hiernaar.

Wat zijn de voornaamste oorzaken van een burn-out bij jongeren?

‘De oorzaak van een burn-out is een complex samenspel van factoren op individueel niveau (bijvoorbeeld een tekort aan zelfvertrouwen) en factoren in de werkomgeving (bijvoorbeeld weinig autonomie). Daarbij toont onderzoek aan dat de algemene sociaal-economische, culturele en omgevingsomstandigheden ook een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van een burn-out bij jongeren. Te denken valt aan de hoge prestatiedruk, sociale media (Fear of Missing Out) en het altijd bereikbaar moeten zijn. Ook wanneer werknemers overvraagd worden, of zichzelf overvragen, kan een burn-out getriggerd worden. Werknemers met burn-out voelen zich niet alleen uitgeput (vaak zowel fysiek als psychologisch), maar ervaren ook geheugenproblemen, aandachts- en concentratiestoornissen, en heftigere emotionele reacties. Om verdere uitputting te voorkomen ontstaat er een sterke weerstand tegen het werk en nemen werknemers mentaal of fysiek afstand van hun werk. Burn-out kan zich uiten in depressieve en spanningsklachten, hulp zoeken is dan aangewezen.

Het percentage burn-out is het hoogst bij de leeftijdsgroep 25 tot 35-jarigen. In de media wordt vaak geschreven dat veel jonge werknemers thuis zitten met een burn-out diagnose, dit is echter niet correct. Het aantal jongeren met burn-out gerelateerde klachten die nog aan het werk zijn neemt wel enigszins toe.’

Wijst eerder onderzoek uit dat groen helpt voor jongeren met burn-out?

‘Er zijn duidelijke aanwijzingen uit eerdere onderzoeken naar het effect van groen, zoals het onderzoek van Agnes van de Berg uit 2016. Daaruit bleek dat wandelcoaching helpt bij werknemers met burn-out klachten. Deelnemers van wandelcoaching vertonen nadien minder symptomen van burn-out: minder psychische en lichamelijke stressklachten, minder problemen met concentratie en aandacht en minder problemen met sociaal functioneren. De deelnemers rapporteerden nadien meer werkplezier, bevlogenheid op het werk, hoop, zelfwaardering, mindfulness én tevredenheid met hun leven. Het onderzoek wijst uit dat wandelen aantoonbare positieve effecten heeft op (werk)stress, welzijn en gezondheid. Actief zijn in de natuur werd door de deelnemers van het onderzoek beschreven als een belangrijk element voor hun herstel.

Mijn onderzoek zal uiteraard aansluiten bij het werk dat door anderen al gedaan is. Echter is burn-out onder jonge werknemers een fenomeen wat nog niet veel is onderzocht. Daarvoor focussen wij ons eerst op hoe jonge werknemers een burn-out ontwikkelen en daarvan herstellen. Vervolgens gaan wij onderzoeken in hoeverre groene initiatieven ingericht zijn op mechanismen die het herstel bevorderen. Een laatste stap is het uitvoeren van een effect- en procesevaluatie van groene initiatieven om de (in)effectiviteit beter te kunnen begrijpen.’

Wanneer verwacht je de onderzoeksresultaten?

‘Dit onderzoek is dit opgedeeld in vier fases. Het vooronderzoek begon in de zomer van 2018, in de zomer van 2019 verwacht ik de eerste studieresultaten. Het volledig onderzoek wordt in 2022 afgerond.’

Voor welke leuke ervaringen zorgde het onderzoek tot dusver?

‘Ik ben verrast door de hoeveelheid bestaande initiatieven. Ook het enthousiasme over het onderzoek door de praktijkmensen is een boost. De goede link met deze groene zorg professionals is een absolute meerwaarde.’

Jongeren (18-35 jaar) met een burn-out die vanaf september aan het onderzoek willen meewerken kunnen mailen naar Roald. Dinsdagochtend 30 april wordt in Utrecht de kick-off voor het publieksgedeelte gegeven. Wetenschappers, re-integratie- en zorgprofessionals, en iedereen met interesse in natuur en gezondheid is hartelijk welkom voor inspiratie en netwerkmogelijkheden.